title

Chiến tranh thương mại Mỹ Trung

Chiến tranh thương mại Mỹ Trung xảy ra, thế giới chia làm 2 phe, kẻ ủng hộ Trump, kẻ phản đối, kể cả ngay trong nước Mỹ cũng vậy. Nhưng có lẽ ít người hiểu được nguyên nhân sâu xa của trận chiến này. Trump buộc phải làm vậy, do sai lầm của nhiều đời Tổng Thống trước tích lũy lại.

Các đời Tổng Thống trước của Mỹ cũng không phải là quá tệ hay hay phản quốc gì, cũng là những đỉnh cao của nhân loại đấy. Mà chỉ là họ, Obama hay Biden không phải là Thương gia, cũng không phải là những TT kỹ trị, mà chỉ là những Chính khách thuần túy. Họ cũng không có một bộ máy giúp việc tầm cỡ và thạo việc theo kiểu “lính chiến” mà cũng chỉ là những chính khách Salon. Nên đã không ai nhận ra nước Mỹ đã bị rơi vào Nghich lý Triffin một cách trầm trọng và bị TQ lợi dụng đồng thời. Nếu Trump không nhìn ra điều này mà có những điều chỉnh cơ bản về thương mại toàn cầu, thì chẳng mấy chốc Mỹ sẽ như một chú chó cảnh bị TQ tròng cái xích vào cổ và muốn dắt đi đâu thì dắt. Thế giới sẽ về tay Hán Đế.

Vậy Nghịch lý Triffin là gì mà kinh thế? Nó cũng chẳng phải cái gì ghê gớm cả đâu. Và không phải là không ai trong số TT Mỹ hay các chuyên gia cố vấn của họ biết nghịch lý này. Mà ngược lai, ai cũng biết, biết rõ đến mức coi thường nó, chủ quan không để ý đến nó trong suốt quá trình điều hành kinh tế Mỹ, không để ý đến những dấu hiệu bất thường của nó mà thôi.

Bởi vì đó là một Nghịch lý trong kinh tế vĩ mô, luôn xảy ra với quốc gia phát hành đồng tiền dự trữ ra thế giới. Nói một cách vắn tắt và trọng tâm nhất thì Nghịch lý là Quốc gia phát hành đồng tiền dự trữ của thế giới phải luôn chịu thâm hụt tài khoản vãng lai. Mà Mỹ thì luôn đóng vai trò là Quốc gia đó kể từ Hội nghị Bretton Woods năm 1944. Nên việc Mỹ bị thâm hụt năm này qua năm khác là đương nhiên, trở nên “rất nhàm” với các TT Mỹ và cả người dân Mỹ luôn.

Họ chỉ không ngờ được là TQ đã nắm được điểm yếu này, âm thầm và triệt để khai thác. Để từ vị trí kẻ làm thuê gia công cho Mỹ, tích lũy tiền bạc để mua lại Trái phiếu Chính phủ Mỹ (do bị thâm hụt mà phải phát hành), trở thành Chủ nợ lớn nhất của Mỹ lúc nào không hay.

Ở nhiệm kỳ trước, Trump đã tìm cách ngăn chặn việc này, nhưng lúc đó nó cũng chưa phải là một mối nguy lớn. Sau khi Trump rớt đài, Biden đã phát hành thêm khoảng 7,9 nghìn tỷ USD trái phiếu chính phủ. Khi Biden nhậm chức vào tháng 1 năm 2021, nợ công của Mỹ ở mức khoảng 27,8 nghìn tỷ USD. Đến đầu năm 2025, con số này đã tăng lên hơn 35,7 nghìn tỷ USD. Và trong lúc đó thì TQ, đã từng là chủ nợ lớn nhất của Mỹ, nay đang đứng thứ 2 sau Nhật mà thôi.

Nhưng có lẽ vẫn do chủ quan “tin tưởng” Tập không chơi xấu Mỹ mà Biden không có động thái nào đề phòng Tập lật kèo, ngoài việc vẫn duy trì một cách hời hợt chính sách thuế quan do Trump để lại. Tình thế trở nên nguy cấp khi Trump trở lại nắm quyền. Nếu Trump không ra tay mà để Tập tiếp tục thao túng, khống chế chuỗi cung ứng bao vây Mỹ, tiếp tục biến Mỹ thành con nợ mà Mỹ rơi vào thế bất lợi thì mọi tội lỗi sẽ được người dân Mỹ đổ hết lên đầu Trump. Chứ không ai biết nó là do tích lũy từ thời Obama đến Biden (thời Trump 1.0 đã khắc phục được 1 phần cũng nhờ Chiến tranh thương mại, nhưng lại mắc nợ sâu hơn dưới thời Biden).

Nhân tiện nói qua về EU. Anh chàng này thì như đã nói, luôn như nước Đông Ngô trong Tam quốc, đứng giữa 2 nước lớn hơn Thục Hán-Tàu và Ngụy-Mỹ, tận dụng “rỉa” cả 2 nước. EU một mặt cũng đã trở thành chủ nợ của Mỹ, trong khi vẫn “rỉa” được hàng hóa giá rẻ của TQ để sống phè phỡn. Vì thế nên Trump cũng phải “đòi lại công bằng” cho Mỹ từ EU luôn. Chứ không phải là “chơi” đồng minh đâu.

Kẻ thối mồm ác ý thì có thể bảo Mỹ đánh đồng minh. Cũng đúng, nhưng chỉ một phần. Bởi đòn đánh đó chỉ là đánh cảnh cáo, “đánh yêu” để đồng minh tỉnh lại mà chọn phe thôi. Bây giờ không còn thế Tam Quốc nữa mà chị còn Nhị Quốc phân tranh thôi. EU phải chọn lấy 1 bên. Và tất nhiên là EU sẽ chọn Mỹ rồi. Ngu gì mà đi với ông châu Á ăn thịt chó kia? Lúc đói nó ăn cả thịt người thì sao?

Vậy đó. Hiểu như vậy thì sẽ thấy Trump đang vì cứu nước Mỹ mà chơi nhau với Tập. Qua đó, các nước lớn như EU bị lôi vào vì phải rõ ràng bạn thù cho Trump dễ hành động và cũng để trả lại những gì đã lợi dụng bòn rút của Mỹ trước đây. Các nước nhỏ như VN cũng bị kéo vào do liên quan đến anh Đại ca XH đen kia. Nhưng nó cũng lại vô tình trở thành cơ hội cho VN thoát ra khỏi băng của Đại ca mà tái hòa nhập với xã hội.

Nên chúng ta đừng chửi Trump nữa. Trump không thể làm khác, vì Mỹ và chính bản thân Trump bị Tập (và Biden) đẩy vào thế nguy cấp. Ổng lại còn vừa vô tình, vừa cố ý giúp ta thoát ra khỏi băng đảng. Nên chăng cám ơn ổng 1 câu?

Fb Nguyen Tong