title

Lá Thư Canada: TRO BỤI

Trà Lũ

Năm nay, Canada mừng lễ 150 tuổi. Lễ khai mạc đầu năm mới ở thủ đô Ottawa, Đồi Nghị Viện, Thủ tướng Justin Trudeau đã công bố danh sách những thành phố lớn trên toàn quốc sẽ có các đại lễ ăn mừng quanh năm, với các chương trình văn hóa đặc biệt. Từ bên Anh, Nữ Hoàng Elizabeth vua của Canada, trong thông điệp năm mới đã cầu chúc Canada phát triển thành một quốc gia phi thường. Mọi công dân đều vui vẻ nhận lời chúc này.

Và lời chúc đang biến thành sự thực, các cụ ạ. Chuyện chuyển biến này có nhiều nguồn. Nguồn thứ nhất đối với tôi đến từ nhà văn Tu Dinh ở Aurora bên Hoa Kỳ. Các cụ biết nhà văn này chứ ? Ông đã xuất bản 4 cuốn sách, tất cả đều mang tên ‘ Lang Thang Trên Nước Mỹ’, mỗi năm một cuốn, sách chép đủ thứ chuyện, vừa của ông vừa của thiên hạ, toàn chuyện lạ và chuyện vui. Trong cuốn thứ 4 mà ông vừa gửi cho tôi, mấy trang cuối cùng là những tấm hình vô cùng độc đáo, sống động về giới tính. Man mác trong các trang sách tôi thấy ông ca ngợi hết lời vẻ đẹp thân xác của phái nữ và khen dân Hy Lạp ngày xưa là có mắt. Ông bảo trong cuộc đời đi tìm hạnh phúc này, đỉnh của hạnh phúc phải là tình yêu và sex... Cuốn thứ 4 ông viết xong trong năm 2016 vừa qua. Hiện ông đang viết tiếp cuốn 5 trong năm 2017 này. Cuốn thứ 5 chưa ra nhưng ông đã gửi trước cho tôi xem một bài mà chắc ông được hứng từ lời chúc của Nữ Hoàng Elizabeth trên đây. Đó là bài lấy từ tài liệu của Liên Hiệp Quốc viết về ‘ 10 Nước Hạnh Phúc Nhất Thế Giới’. Các cụ đã biết tài liệu này chưa? Theo bài của nhà văn Tu Dinh gửi cho tôi, thứ tự 10 nước hạnh phúc nhất trần gian này như sau : Đan Mạch, Thụy Sĩ, Băng quốc Iceland, Na Uy, Phần Lan, CANADA, Hoà Lan, Tân Tây Lan, Úc Đại Lợ, Thụy Điển. Các cụ thấy chưa, 2016 Canada đứng thứ 6 nha. Vừa sang năm 2017 này, theo tài liệu tháng Ba vừa qua của 3 cơ quan uy tín quốc tế là US News , Y&R’s Bay , Wharton School, xét về hạnh phúc thì đứng đầu là Thụy Sĩ, thứ hai là Canada. Ba cơ quan làm thống kê này đã phỏng vấn 21.000 người trên 80 quốc gia. Hoá ra Nữ hoàng Elizabeth vị vua lâu đời nhất thế giới này miệng có thần. Bà chúc Canada trở thành phi thường thì qủa thực việc đó đang xảy ra. Xin đa tạ tài liệu qúy của nhà văn Tu Dinh, tài liệu đến vừa lúc tôi viết bài này.

Chính vì Canada ưu việt như vậy nên kể từ khi Ông Trump lên làm tổng thống thì số người ở Mỹ vượt biên giới sang Canada định cư tăng lên rất nhiều. Đó là chỉ nói vượt biên giới giữa Hoa Kỳ và Canada. Còn các sắc dân khác tới Canada thì nhiều vô kể, đặc biệt dân Tàu Cộng. Dân Tàu Cộng đến miền Vancouver thuộc bang BC miền tây đông nhất, vì gốc tổ đi làm cu ly ngày xưa của họ ở đây. Họ ôm tiền mà chạy nên khi đến Canada này thì họ nhắm mắt mua nhà. Thị trường địa ốc ở Vancouver và Toronto đang tăng lên có khói.

Sáng Chúa Nhật tuần qua, vừa ra cửa tôi gặp ngay mấy ông hàng xóm da trắng. Ai cũng nói tới mấy bài về xếp hạng‘ Top 10’ , Canada từ hạng 6 năm ngoái đã lên hạng 2 năm nay. Ai cũng vui vẻ sung sướng quá sức. Rồi họ rủ tôi đi nhậu để ăn mừng. Nghe tới tiếng ‘đi nhậu’ là tôi rụt cổ lại ngay. Xưa nay tôi có biết nhậu kiểu người da trắng làm sao đâu. Tôi gốc nhà quê mà. Hàng tuần tôi chỉ nhậu với họ ở quán cà phê Starbucks nơi ngã tư, nói là nhậu mà cái thực đơn quanh năm chỉ là cà phê và bánh mì bagel. Việc nhậu là phụ, việc chính là gặp nhau trao đổi các chuyện về thể thao và thời sự. Tôi sống ở Canada đã mấy chục năm mà chưa hề thấy mình hội nhập Canada, vì xem các trận bóng chầy, bóng bầu dục thì tôi chả hiểu gì cả. Chỉ có môn bóng đá thì tôi hiểu.

Tôi đem việc được mời đi nhậu với dân da trắng ra kể với ông niên trưởng và bồ chữ ODP trong làng nghe, và xin ông chỉ dẫn . Ông lấy cho tôi coi mấy tờ báo lớn ở Toronto tháng vừa qua có bài phóng sự rất hay về những nhà hàng ngon nhất ở Canada. Xưa nay chúng tôi vẫn phục ông niên trưởng này về sự thông thái, thật là đúng quá.

Theo Torstar News Services số ngày 1 tháng Ba vừa qua thì Canada có một nhóm chuyên ngành gồm 82 vị đầu não chuyên nghiên cứu về ăn uống. Họ đã chia nhau đi khắp nước Canada tìm chọn 100 nhà hàng tiêu biểu. Thành phố Montreal có 26 và Toronto có 24 hiệu lọt vào danh sách chung kết. Và họ đã đi ăn rồi bỏ phiếu xếp thứ hạng. Cuối cùng họ đã chọn ra 10 nhà hàng ngon nhất Canada, danh sách ‘Top 10’ như sau : 1.Alo ( Toronto), 2.Toque ( Montreal ), 3.Joe Beef ( Montreal ), 4.Le Vin Papillon (Montreal), 5. Edulis ( Toronto), 6.Hawksworth (Vancouver ), 7.Buca Yorkville ( Toronto ), 8. Canoe (Toronto ), 9.Dandylion (Toronto), 10.Pigeonhole ( Calgary ). Các cụ phương xa đi du lịch Canada nhớ kỹ 10 nhà hàng quốc tế này nha. Trong số 10 này, thành phố Toronto có 5, Montreal có 3 và 2 thành phố khác là Vancouver và Calgary. Riêng Toronto có nhà hàng đứng thứ nhất Malo ở ngay phố Tàu, số 163 đường Spadina. Các cụ tới Toronto, hỏi bất cứ người Việt nào về phố Tàu đường Spadina thì ai cũng có thể chỉ cho cụ. 10 nhà hàng này là tiêu biểu cái bếp đa văn hóa của Canada. Chỉ tiếc là món VN chưa lọt lưới.

Tôi cũng vừa thấy một bài viết của Vĩnh Bảo trên mạng. Tác giả tỏ ra là người có thẩm quyền về ăn uống. Tôi xin phép tác giả chép mấy dòng trong bài ‘ Các món ngon nhất định phải thử khi tới Canada’. Đó là: Tôm hùm, cá tuyết, cua tuyết, thịt bò, táo Ambrosia, và sirô Cây Phong. Riêng về Tôm hùm, tác giả viết rất đúng: ... Đây là nước xuất khẩu tôm hùm và cua tuyết lớn nhất thế giới. Có thể nói, tôm hùm chính là vị đại sứ của ẩm thực Canada, được mệnh danh là ‘vua hải sản’, và là niềm tự hào của các đầu bếp đất nước này. Bộ phận nào của tôm hùm cũng đều có thể chế biến thành món ăn. Cả con tôm hùm, được hấp lên ăn kèm với bơ là bữa tiệc của bậc đế vương...

Ngoài ra tôi cũng đọc được tin này từ miền đông Canada: Các ngư phủ bắt được một con tôm hùm khổng lồ ở miền biển St.Martin’s thuộc bang New Brunkswick ngày 28 tháng 11 năm vừa qua. Con tôm nặng 23 cân Anh tức là vào khoảng hơn 10.4 kí lô. Đây là con tôm lớn nhất từ xưa tới nay, và các nhà chuyên môn đoán con tôm này đã sống ít là 100 tuổi. Nó được bày bán ở tiệm Alma Lobster Shop. Một cư dân ăn chay đã mua con tôm này với giá $230 và đã phóng sinh nó, trả nó lại biển vùng Fundy.

Chuyện nhậu nhà hàng đã đưa các cụ đi xa quá rồi. Bây giờ thì tôi xin trình chuyện thời sự. Chuyện nổi bật là chuyện biểu tình đồng loạt của các cộng đồng VN trên khắp thế giới theo lời hô hào từ VN của LM Nguyễn Văn Lý ngày Chúa Nhật 5 tháng Ba vừa qua. Toronto, Montreal, Ottawa và các tỉnh miền tây, chỗ nào cũng cờ vàng, chỗ nào cũng biểu ngữ chống CSVN và Formosa, chỗ nào cũng vang lên những câu ‘CSVN hèn với giặc ác với dân, CSVN đang bán đất bán rừng bán biển cho Tàu Cộng, Formosa hãy cút khỏi VN...’ Dân làng An Lạc của tôi ai cũng đi biểu tình. Hình như các ngài CS ở Hà Nội tai điếc nặng rồi các cụ ạ, các ngài không nhúc nhích gì, chỉ biết mỗi ngày mỗi đàn áp dân dữ hơn. Càng ngày tôi càng thấy lời mấy cụ tổ CS ở Nga nói đúng vô cùng. Cụ Yeltsin nói: Không thể sửa chữa được CS, phải liệng nó đi. Cụ Putin nói: Ai tin những lời CS nói là những người không có óc, và ai làm những điều CS bảo là những người không có tim. Tôi nghĩ rằng các cụ VC ở Hà Nội biết hết và hiểu rất rõ những lời này, nhưng vì các cụ đang ngồi trên đống vàng, dại gì mà bỏ vàng, ngoài ra nếu bỏ đống vàng này thì các cụ đi đâu tuy các cụ đang cho con cháu chuyển của ra ngoại quốc.

Mà thôi, không nói chuyện VC nữa kẻo các cụ nhức đầu đêm nay mất ngủ. Xin kể chuyện Canada tuyết trắng. Đây là xứ tuyết mà. Mỗi năm Canada đã phải chi không biết bao nhiêu tỷ đồng để dọn tuyết ngoài đường. Nào xúc, nào chuyên chở đổ đi, nào rải muối cho tuyết tan... Canada đang nghĩ tới việc bắt chước xứ Phần Lan là sưởi ấm mặt đường vào mùa đông. Nghe có vẻ chuyện hoang đường, phải không các cụ? Nhưng nghĩ cho kỹ và cân nhắc cho kỹ các phí tổn phải xúc phải cào phải chuyên chở đổ đi, phải lo rải muối, phải lo việc tải thương cấp cứu các tai nạn thì ta thấy Phần Lan rất có lý khi chọn giải pháp sưởi ấm mặt đường. Cụ nào đã từng đi du lịch ở Helsinki vào mùa đông chắc thấy rõ giữa mùa tuyết rơi mà bà con miền này đi lại tỉnh bơ. Họ đã sưởi ấm mặt đường đấy các cụ a.Thành phố Montreal miền nói tiếng Pháp của Canada đang bàn về việc này. Và sau đó chắc sẽ là Toronto. Dân Canada là dân xứ tuyết mà tôi thấy không ai ở đây thích tuyết cả, nhất là dân lái xe. Ở Hoa Kỳ, cụ mua một cái xe mới, cụ lái 5 năm mà cái xe trông vẫn còn thấy mới vì xe của cụ không bị tuyết tàn phá, còn ở Canada, cụ lái cái xe mới tinh, sau 5 năm thì nhan sắc cái xe đã tàn phai vì 5 năm nó đã phải chống chọi với tuyết, với muối chống tuyết trên mặt đường.

Cụ Chánh nghe chúng tôi nói về việc lái xe trong mùa đông thì cụ cười hà hà. Cụ bảo các bạn di chuyển phải có xe hơi vì nó liên hệ tới việc làm ăn, còn lão đây từ khi tới xứ tuyết này lão đã học cách đi xe công cộng. Xe bus và xe điện ngầm ở đây tiện lợi vô cùng. Dân làng nghe cụ Chánh nói vậy thì biết vậy chứ đa số người Canada khi ra đường là phải lái xe. Riêng Chị Ba Biên Hoà thì ca ngợi cụ Chánh hết lời. Lâu nay chị đã bắt đầu theo gương Cụ Chánh. Nếu không phải đi đâu khẩn cấp thì bao giờ Chị cũng đi xe công cộng. Hệ thống này ở Toronto có tên là TTC, Toronto Transit Commission, rất lớn, gồm 800 xe điện ngầm, 200 xe điện chạy trên đường rầy, và 1.900 xe bus, mỗi năm chuyên chở hơn 500 triệu lượt khách. Bản đồ các đường xe chạy trải rộng trên khắp thành phố. Mỗi năm ngân sách gần 2 tỷ đồng. Cụ Chánh và Chị Ba thật khôn ngoan và có lý khi xử dụng lối di chuyển này. Ông ODP cho biết hệ thống chuyên chở công cộng ở Montreal và Toronto mới có số tuổi hơn dăm chục năm nay, chưa thấm thía gì nếu so sánh với hệ thống xe điện ngầm ở Paris nước Pháp. Ở Pháp hệ thống có tên là Metro Paris, theo tài liệu của Reuters thì xe chạy tròng tréo trên khắp Paris với tổng số lộ trình là 210 cây số, với 372 trạm lên xuống, có tới 4 tầng sâu dưới đất, mỗi năm chuyên chở 400 triệu hành khách. Ở Toronto và Montreal thì chỉ xuống tới 2 tầng sâu mà thôi.

Báo chí ngành du lịch cũng vừa cho biết các du khách quốc tế đã đánh giá thành phố Toronto là thành phố an toàn và tiện lợi bậc nhất, rất tốt cho các cụ về hưu. Ra khỏi nhà là cụ có thể lên xe bus, xe điện, hay xe điện ngầm và cụ có thể đi bất cứ chỗ nào cụ muốn, ngay cả ra phi trường. Các cụ nhớ ghi việc này vào sổ tay nha.

Viết đến đây thì tôi giật mình, tôi chưa trình các cụ về việc dân làng sau khi đi biểu tình đã về nhà cụ Chánh tiên chỉ ăn bữa chiều. Lần trước cụ đãi món phở gà, lần này cụ đãi món phở bò. Các cụ biết một tô phở bò gồm rất nhiều thứ, nước giùng, bánh, thịt, các gia vị, xin hỏi các cụ thứ gì là quan trọng nhất ? Nếu cụ đáp là thịt hay bánh là sai! Thứ mà làm cho tô phở ngon chính là nước giùng. Vào hiệu phở, khi tô phở nóng được bưng ra, nếu ta thấy thực khách nào lấy muỗm nếm nước phở thì đó là người biết ăn phở. Còn vị nào mà tô phở vừa bưng ra là nhắm mắt nhắm mũi xịt tương đen tương đỏ rồi vắt chanh rưới nước mắm vào tô phổ thì đó là người không biết ăn phở. Cụ Chánh thường bảo chúng tôi thế. Bữa phở bò hôm nay cụ đã chuẩn bị rất kỹ, nước phở cụ nấu từ hôm trước. Đi biểu tình về, ai cũng mệt phờ, nhưng mắt ai cũng sáng lên khi thấy trên bàn nhà bếp cụ Chánh đã bày sẵn mọi thứ. Tất cả đều nóng sốt. Mời bạn vào làm tô phở bạn muốn. Bạn tự chọn nha. Tô lớn tô nhỏ tùy bạn. Nhiều bánh ít bánh, thịt chín thịt tái , gầu vè nạm sụn, hành ngò, đủ hết nha, nước giùng nóng hổi nhiều ít tùy bạn nha. Dân làng đã có một bữa ăn ngon miệng hết sức. Đi từ ngoài trời giá buốt vào tới trong nhà liền được ăn một tô phở ngon nóng hổi, trên đời này hỏi còn cái sướng nào bằng.

Việc ăn phở làm tôi nhớ tới ông bạn kể về những quán phở bác ái ở Saigon hiện nay. Những quán này mang tên ‘Nụ Cười’. Năm ngoái đã có 7 quán mang tên Nụ Cười. Mỗi tô phở gía chỉ có 1000 đồng, tương đương với 2 xu Mỹ hay Canada. Chủ nhân của các quán này là những nhà từ thiện. Quán mở ra để phục vụ những người lao động nghèo. Tô phở tuy giá rẻ bèo như thế nhưng là một tô phở thơm ngon thực sự. Các quán phở bác ái này mở cửa mỗi ngày Thứ Năm. Bà con các xóm nhà lá tới ăn rất đông, ai cũng hả hê sung sướng. Ban đầu có phóng viên thắc mắc : giá bán có 1000 đồng một tô thì bán làm gì vì thu được bao nhiêu, nhưng rồi chủ nhân nói nhỏ : phải thu chút tiền tượng trưng thì khi tới ăn không ai có mặc cảm là ăn của bố thí cả, tôi ăn phở có trả tiền mà. Tôi có mấy người bạn ở Canada này khi nghe biết về các quán phở bác ái này đã gửi tiền về giúp quán rất nhiều. Đến ăn phở, phở đã ngon đã rẻ, lại còn được tiếp đón bằng những nụ cười, chao ơi, hình ảnh đẹp quá. Xin bái phục những chủ nhân đại tâm này.

Dân làng tôi đã ăn một bữa phở bò rất say sưa . Anh John cứ chép miệng tiếc nuối. Anh bảo giá mà Cụ Chánh còn trẻ thì nhất định anh và vợ anh sẽ chung vốn với cụ mở một nhà hàng phở. Cái mức độ phở thơm ngon như thế này thì phải cho cái nhóm đi tìm các nhà hàng ngon nhất Canada trên kia biết tới và biết đâu ông thần bếp VN có thể đưa tô phở bò của Cụ chánh vào ‘ Top 10 ‘ năm 2018. Dân làng tôi đã vỗ tay hoan hô cái ý cao cả ấy của Anh John. Vợ anh là Chị Ba Biên Hoà giơ tay xin nói tiếp : Tôi nghĩ rằng việc này chưa muộn. Cụ Chánh không đứng ra mở thì nhóm chúng ta mở, xin Cụ Chánh làm cố vấn chỉ đạo. Dân làng lại vỗ tay râm ran nữa. Đây là chuyện lớn nha. Nếu làng tôi mà mở tiệm phở thì tôi sẽ trình các cụ ngay.

Dân làng còn đang ồn ào về tiệm phở tương lai thì Cụ già B.95 lên tiếng : Bữa nay chúng ta mải mê ăn phở bò rồi lại mải mê với giấc mơ mở tiệm mà quên cho lão tiếng cười. Ai cho tôi tiếng cười bữa nay đây ? Anh John giơ tay xin kể ngay. Anh bảo việc mơ một tiệm phở VN đoạt giải nhất quốc tế là do cháu vẽ ra, làm ai cũng thích, do đó xém quên chuyện cười của Cụ. Cháu xin đền Cụ bằng chuyện sau đây:

... Có một cặp vợ chồng già kia, đêm đó cả hai ngủ rất ngon. Sáng dậy lúc uống cà phê thì ông chồng kể : Đêm vừa qua tôi có một giấc mơ kỳ lắm. Tôi mơ tôi sống trên hoang đảo với một cô gái thật đẹp và trẻ trung. Bà vợ nghe đến đây thì lên tiếng ngay : Thế thì ông sung sướng quá rồi còn gì ! Ông chồng trả lời ngay : Tôi bảo giấc mơ kỳ là vì trong giấc mơ tôi cũng là đàn bà, bạn của cô gái ! Bà vợ nghe xong thì cười hi hi, rồi nói : Tôi cũng có một giấc mơ và giấc mơ này cũng kỳ như giấc mơ của ông. Tôi mơ tôi gặp một bà tiên và bà tiên cho tôi một điều ước. Tôi liền ước tôi trẻ lại thời 20 tuổi. Bà tiên liền gật đầu cho ngay. Và tôi đã biến ra một cô gái thời xuân xanh 20. Ông chồng lên tiếng ngay : Thế là giấc mơ của bà đẹp quá rồi, tại sao bà lại nói nó kỳ. Bà vợ trả lời : Tôi trẻ 20 tuổi nhưng ông đã xuất hiện, ông vẫn già khòm 70 tuổi thì sung sướng nỗi gì !

Chị Ba Biên Hoà cười ha ha rồi hỏi Cụ Chánh : Chắc hai vợ chồng già đó đã không ăn phở bò trước khi đi ngủ, phải không cơ ? Tôi xin chúc các bạn đêm nay ai cũng sẽ có một giấc mơ đẹp nha. Cụ Chánh trả lời Chị Ba mà như nói với cả làng :
 

- Báo chí vừa cho biết các khoa học gia mới tìm thấy ở Quebec thuộc đất nước Canada thân yêu này dấu vết sự sống cách đây 3.8 tỷ năm. Thế có nghĩa rằng trái đất của chúng ta đã có ít là 4 tỷ năm. Cuộc đời của con người, giỏi lắm là dài 100 năm. 100 năm sánh với 4 tỷ năm thì có nghiã gì. Đầu tháng Ba vừa qua ở nhà thờ có Lễ Tro. Vị linh mục khi bỏ tro lên đầu lão đã nói : ‘Bạn hãy nhớ mình là tro bụi và sẽ trở về tro bụi’. Lão đã chảy nước mắt khi suy nghĩ về câu này. Phần các bạn, các bạn nghĩ sao cơ ?

Trà Lũ