title

Trung Quốc Làm Ngơ Quy Tắc Pháp Lý, Đe Dọa Chính Phủ Canada Về Vụ Bắt Giữ GĐTChánh Của Huawei

Trung quốc lên mặt leo thang cảnh báo Canada về việc bắt giam Giám đốc Mạnh Vãn Chu (Meng Wanzhou), rằng nếu không lập tức thả người thì sẽ lãnh “hậu quả nghiêm trọng”.

Theo tuyên bố của Bộ Ngoại giao TQ hôm qua (8/12/18), TQ mạnh mẽ kêu gọi phía Canada lập tức trả tự do cho người bị giam giữ và bảo vệ một cách nghiêm túc các quyền hợp pháp, chính đáng của họ, nếu không Canada phải chịu trách nhiệm hoàn toàn cho những hậu quả nghiêm trọng gây ra”

Chính quyền TQ có lẽ đã giả vờ không biết, hoặc không đếm xỉa đến qui tắc pháp luật của nước Canada cũng như ở các xã hội tự do dân chủ khác.  Trong chính thể độc tài TQ, tất cả các định chế đều nằm dưới quyền của đảng CS. Tất cả phải khom lưng tuân theo ý đảng. Còn ở các nước dân chủ chính quyền không xen vào qui tắc và tiến trình thực thi luật pháp, cũng như việc làm của toà án.

Bà Mạnh đã bị bắt giữ hôm 01/12/2018 về tội lừa đảo và đang phải đối mặt với việc dẫn độ về Mỹ. Bà đã bị tối cáo là đã nói dối với các ngân hàng HK về mối quan hệ của hãng Huawei với hãng Skycom,một công ty có trụ sở tại Hong Kong, theo báo cáo  bà đã làm ăn giao dịch với Iran. Bà Mạnh đã từ chối tất cả cáo buộc này.

Lần đầu việc đóng tiền thế chân của bà đã đưa ra xét tại Vancouver hôm 7/12/18 và sẽ tái nhóm vào ngày 10/12/18. Mỗi tội sau khi toà phán bà có thể sẽ gỡ lịch tối đa 30 cuốn.

Theo luật sư chuyên về dẫn độ, Seth Weinstein, hiệp ước dẫn độ giữ Hoa Kỳ - Canada, Canada bắt buộc phải tuân thủ yêu cầu của hiệp ước. Nếu hành vi phạm tội cũng là phạm tội ở Canada và có kèm theo thời hạn tù thì phạm nhân bị lãnh thêm một năm khi bị kết tội - trường hợp này không còn lý do tranh cãi (grey area).

Trong một số trường hợp, nếu nghi phạm bị cáo buộc đã phạm tội ở nước ngoài mà không bị coi là phạm tội ở Canada thì cơ quan thẩm quyền ở Canada có vài chọn lựa tùy nghi có thực thi việc dẫn độ hay không. Tuy nhiên trường hợp của bà Mạnh này, từ lúc bị cáo buộc về tội man trá ở Hoa Kỳ, thường không có cơ hội để bàn cãi.

Thủ tướng Trudeau  [Canada] tuyên bố trong ngày 7/12 rằng ông đã biết vài ngày  trươóc khi việc bắt giữ xảy ra, và quyết định bắt giữ bà Mạnh “không can dự gì đến chính trị”

Cha bà Mạnh là Ren Zhenfei, CEO của hãng Huawei là thành viên của Quân Giải phóng TC. Các quan chức tình báo đương nhiệm của Canada và các quốc gia Tây phương nêu lên mối quan ngại về sự sử dụng thiết bị viễn thông cho hạ tầng cơ sở của Huawei, viện dẫn sự đe dọa từ thiết bị của hãng này có thể dùng làm gián điệp cho Bắc kinh.

Ba trong số đồng minh của Canada trong tổ chức liên minh tình báo Five Eyes, gồm HK, Úc và New Zealand, đã cấm  Huawei khỏi mạng 5G mới nổi của họ.

Sự bắt giữ và động cơ chính trị

Sự đe dọa của TQ đối với Canada về việc bắt giữ bà Mạnh cho thấy TQ đang giả vờ không biết cách thi hành luật pháp có hiệu lực. Ngược lại, ở chính quyền của họ dùng hệ thống tư pháp của họ bắt người nước ngoài vì động cơ chính trị.

Năm 2014, ngay sau khi Canada công bố báo cáo tiết lộ rằng Trung Quốc đã gián điệp các cơ quan liên bang Canada, bao gồm Hội đồng nghiên cứu quốc gia, một cặp vợ chồng người Canada sống ở Trung Quốc đã bị chính quyền Trung Quốc bắt giữ vì tội gián điệp. Julia Garratt cuối cùng đã được trả tự do vào năm 2015, nhưng chồng cô, Kevin, đã không được phóng thích cho đến năm 2016.

Một số công dân Canada hiện đang bị giam giữ tại Trung Quốc, bao gồm Sun Qian, một tín đồ của Pháp Luân Đại Pháp, thực hành thiền định tâm linh bị đàn áp tại Trung Quốc; John Chang và Allison Lu, chủ sở hữu nhà máy rượu đã bị bắt vì cáo buộc buôn lậu; và Huseyincan Celil, một người Canada gốc Uyghur.

Về Quan hệ giữ HK và TQ

Bà Mạnh bị bắt đúng vào thời điểm TT Trump và ông Chủ tịch Tập gặp nhau ở G20 Argentina và hai bên đã thỏa thuận giảm căng thẳng chiến tranh mậu dịch.

Tòa Bạch Ốc tuyên bố vào cuối cuộc họp rằng cả hai bên đã đồng ý bắt đầu đàm phán về những thay đổi mà HK đang tìm kiếm, bao gồm chấm dứt các chính sách thương mại của Trung Quốc đối với “ cưỡng bức chuyển giao công nghệ, bảo vệ sở hữu trí tuệ, hàng rào phi thuế quan, xâm nhập và trộm cắp trên mạng”, cùng những vấn đề khác.

Theo các giới chức Hoa Kỳ, TT Trump không biết về vụ bắt giữ.

Vụ bắt giữ bà Mạnh kể như một cảnh báo cho Trung Quốc rằng Hoa Kỳ sẽ mạnh tay hơn, nói là làm trong việc khẳng định các tiêu chuẩn pháp lý mà TT Trump mong đợi Trung Quốc phải tuân thủ.

Vấn đề không phải chỉ ở mối quan hệ về mâu dịch mà là câu hỏi cả về việc áp dụng luật pháp đâu ra đó của HK. Đây là dấu hiệu cảnh báo cho TQ rằng luật pháp HK không thể dung tha ngay cả đối với những nhân vật có quyền lực.  

____________________

Bình dân nói chuyện chút chơi:

Cả hai nhà lãnh đạo đồng thanh tương ứng. Trudeau của Canada nói rằng biết trước vụ bắt giữ mà không can dự, cho TC thấy rằng đây là sự khác biệt giữ thể chế tự do dân chủ và độc tài CS vời cái gọi là cnxh. Cũng vậy, phía HK thì cố vấn thân cận của TT Trump cũng biết trước mấy hôm trong khi TT Trump không biêt gì cả. Mặt khác, điều dẽ hiểu là TT Trump tránh tiếng khéo làm cho Tập tức điên mà không thể nói gì hơn. Dĩ nhiênlà với chiêu thức này TT Trump rộng đường quyền biến!

Có người lo rằng TC sẽ trả đũa, dễ dàng rối đây sẽ bắt lại người của HK và Canada để trao đổi. Dấn bước vào con đường ấy TC chỉ có chết mà thôi. Hiệp ước USMCA chẳng những là hiệp ước thương mại đơn thuần mà là sự trói buộc TC cảvề an ninh, một ngòi nổ chính trị ở TC. Châm ngòi chhỉ có haị chứ không lợi chút nào. Thử đi, thì biết. Tất cả đèu có tính toán chử nào ngẫu nhiên. Tập biết nhưng càng dấn bước sẽ càng lún! Tấn thối lưỡng nan rồi anh ơi! 90 ngày đến nhanh lắm! Bình dân thủng thỉnh mà xem.

Lại có người thất vọng, nói rằng tại sao TT Trump bỏ lơ Việt nam, nhất là không nhắc gì đến rặng san hô Bombay mà TC đã bồi đắp làm khu quân sự. Thật nguy cơ cho cả dân tộc! Hay chăng TT Trump đã ngầm trao đổi?

Nào phải như vậy! Theo lẽ thường cứ hễ đầu xuôi thì đuôi lọt, không phải sao. Đâu có lý nào đẩy hết các con cờ lên một lượt? Mike Pence đòi nhận nước trước đó mấy hôm để mở đường cho TT Trump mạnh miệng nói chuyện khác. Phức tạp mà đơn giản, đơn giản cũng là phức tạp. Xong cái này rồi sẽ đến cái kia thôi. Mấy lần trước đối với Kim Jong Un hay Putin cũng vậy, đám TTTT làm cho người ta trở nên những con rối đến mức bảo TT Trump phải đem theo găng tay đdể đấm thẳng mặt kẻ thù trên đài. Đếnbây giờ mà không biết ông Trump hơn người ở chỗ nào thì phải xem lại tại sao mình chậm hiểu quả vậy!

Bình dân thì nhất định sáng suốt hơn, bỡi chưa nhiễm bệnh thù ghét, hay bầy đàn, đảng phái. Chúng ta hãy cứ đủng đỉnh chờ xem!   

Vĩnh Tường