Saturday, September 30, 2023

TỨ ĐẠI PHU NHÂN VIỆT NAM...!

Theo quý vị thì ai là người đẹp nhứt và quý phái nhứt trong "Tứ Đại Phu Nhân" của Việt Nam chúng ta từ năm 1900 cho tới ngày cuối cùng của năm 1975...?

* Hoàng Hậu Nam Phương
Bà là vợ của Hoàng Đế Bảo Đại, vua của Đế Quốc Việt Nam thời kỳ từ năm 1900 cho tới 1954. Khuê danh bà là Nguyễn Hữu Thị Lan [còn có tên khác là Maria Therese] là ái nữ của nhà đại điền chủ phú hào Phước Mỹ Quận Công Nguyễn Hữu Hào, người xứ Gò Công, miền tây nam phần. Bà cũng là cháu của ông Lê Phát Đạt tức ông Huyện Sỹ, một trong những người giàu nhất Nam Kỳ vào thế kỷ XX.

Ông Bảo Đại có cho biết trong cuốn Con Rồng An Nam:
Cô Nguyễn Hữu Thị Lan học tại trường Couvent des Oiseaux tại Pháp, và trở về nước vào năm 18 tuổi. Dịp này, do sự sắp đặt cố ý của nhà toàn quyền Pasquier, ông bà Hào và bà Charles [mẹ đở đầu của ông vua tại Pháp] bà gặp vua Bảo Đại tại Đà Lạt, trai tài gái sắc hạp ý mến mộ rồi yêu nhau và quyết định đi đến hôn nhân.

Ngày 20 tháng 3 năm 1934, một lễ cưới uy nghi diễn ra tại hoàng cung, và trong ngày trọng đại này, cô tiểu thư Nguyễn Hữu Thị Lan được vinh dự hưởng một biệt lệ lần đầu tiên trong triều đình nhà Nguyễn. Bà được tấn phong là Nam Phương Hoàng Hậu [với ý nghĩa tôn quý là hương thơm của miền Nam].

Ngoài ra bà cũng được phép mặc phẩm phục màu vàng da cam, là màu sắc chỉ dành cho Hoàng Đế [Trong triều đình nhà Nguyễn. Hoàng Hậu chỉ được phép tấn phong sau khi nhà Vua đã băng hà], theo như tài liệu của ông Nguyễn Văn Lục, bà Hoàng Hậu là người phụ nữ đầu tiên có tân học, ảnh hưởng nếp sống nếp suy nghĩ của phương Tây.

Bà cũng là người phụ nữ đầu tiên ở nước ta cùng vua tiếp khách ngoại quốc như tiếp Thống chế Tưởng Giới Thạch, Quốc trưởng Sihanouk… Trong những lễ lạc tiếp kiến, bà đóng vai trò đệ nhất phu nhân.

Bà cũng là Hoàng Hậu đầu tiên xuất cung, tham gia các sinh hoạt xã hội như đi thăm cô nhi viện, trường học hoặc những cơ sở xã hội v.v... 

Ngày Chủ Nhật, bà đi lễ nhà thờ Phú Cam như mọi người dân bình thường, toàn quyền Decoux đã hết lời khen ngợi bà là một người đức hạnh, nề nếp hài hòa giữa hai nếp sống Đông Tây. Về phía quốc tế, Hoàng Hậu nhận được những bằng khen của Hàn Lâm Viện Y khoa Pháp và của Hội Hồng Thập Tự Quốc Tế, trong những năm tháng hạnh phúc, bà sinh hạ được hai Hoàng tử và ba Công chúa.

Đến tháng 9 năm 1945 triều đình đến hồi mạt vận, quốc phá gia vong, vua Bảo Đại do sự thúc ép của Việt Minh buộc phải từ chức thoái vị và hạnh phúc của bà mỏng dần trong những mối tình trăng hoa của chồng. Càng ngày ông Vĩnh Thụy [tên tộc của Bảo Đại] càng sa đọa trác táng thì bà Vĩnh Thụy càng im lặng nghiêm trang, có lẽ vì muốn giữ uy tín cho Hoàng tộc và cho cả con cái mình, cho nên bà cứ cam chịu theo cái cách của người vợ có học và có nhân cách.

Vào năm 1950 bà Vĩnh Thụy quyết định mang các con sang Pháp, chấm dứt những liên hệ dây dưa với những tai tiếng của chồng.

Trong những năm dài cuối đời, bà sống trong sự lẽ loi nhưng kiêu hảnh. Bà là một vị mệnh phụ uy nghi, đẹp trang trọng quý phái, nhưng trên hết, dù trong bất hoàn cảnh nào, bà vẫn sống một cách đàng hoàng đúng bậc mẫu nghi của một bà hoàng hậu.

Ngày 14 tháng 9 năm 1963, bà đột ngột nhẹ nhàng lặng lẽ qua đời tại làng Chabrignac cách thủ đô Paris khoảng 500 km. Trong một cuốn sách có đoạn thật buồn mà ông Bảo Đại đã kể về bà trong ngày cưới như sau: "Vâng, bây giờ, chung quanh đầy văn võ bá quan, Bà vẫn cô đơn, và cả đời bà sau này cũng cô đơn".

Trong suốt mười năm sống ở Huế, bà vẫn cô đơn như thế giữa đám thị nữ, quan thần, dòng tộc, giữa những sắc thái dị biệt, miền, tiếng nói, tôn giáo, nếp sống, văn hóa, học vấn. Chỉ những sự khác biệt đó thôi cũng đẩy bà vào tư thế một mình và đã theo đuổi suốt đời còn lại của bà.

* Phu Nhân Trần Lệ Xuân
Bà tên Trần Lệ Xuân, là thứ nữ của ông bà luật sư Trần Văn Chương, đại sứ Việt Nam Cộng Hòa tại Hoa Thịnh Đốn.

Chồng bà là ông Ngô Đình Nhu, vừa là phụ tá [Cố Vấn] vừa là bào đệ của Tổng Thống Ngô Đình Diệm của nền đệ nhất Cộng Hòa miền Nam VN. Trong lịch sử của nền dân chủ nước Việt Nam, chưa có một mệnh phụ nào bị mang nhiều tiếng xấu bởi những lời thêu dệt vô cùng ác ý, có lẽ vào thời gian phôi thai đó, người ta chưa chấp nhận một phụ nữ ra tham chính. Khi bà là một dân biểu vì muốn cải tổ xã hội, bà vận động Quốc hội ban hành bộ luật gia đình, cấm ly dị và chỉ một vợ một chồng.

Bà gặp không ít rắc rối trong vấn đề này, vì bị dân chúng sống trong một xả hội đầy rẫy phong kiến và đa thê ngầm chống đối. Bà còn là chủ tịch phong trào Phụ nữ Liên đới, lập ra Thanh nữ Cộng Hòa, tập cho phụ nữ biết xử dụng súng ống phòng khi giặc tới. Bà cũng là một phụ nữ dám nói, có tham vọng và dám dấn thân. Có lẽ vậy mà bà không được cảm tình của nhiều người.

Tổng Thống Ngô Đình Diệm không có vợ, vì thế trong những nghi lễ ngoại giao, bà Nhu được phép hành xử như một cương vị Đệ Nhất Phu Nhân. Bà là một phụ nữ đẹp, dáng vẽ mềm mại, theo tân học, nói thành thạo hai ngôn ngữ Anh Pháp.

Nhưng có lẽ hình ảnh mà người ta nhớ về bà nhiều nhất là chiếc áo dài cổ thuyền thật đặc biệt do chính tay bà vẽ kiểu, trong dân gian gọi là “áo dài bà Nhu”. Bà cũng bị người ta thù ghét với câu nói trịch thượng làm tổn thương hàng Phật tử và giáo phẩm "Monk's barbecue" khi bà bị quá nhiều áp lực không dằn được do phe đảng chính trị dùng các nhà sư tẩm xăng tự thiêu để tấn công nền Đệ Nhất Cộng Hòa.

Trong khi sang Hoa Kỳ với nhiệm vụ giải độc dư luận thì tại Việt Nam, gia đình bà xảy ra cuộc gia biến. Tổng Thống Ngô Đình Diệm, ông Ngô Đình Nhu và ông Ngô Đình Cẩn bị giết một cách thê thảm do quân đội cách mạng lật đổ chính quyền.

Một năm sau, tai họa lại giáng xuống đời bà. Trong khi bà với bốn đứa con chiu chít, bơ vơ lưu vong tại Ý, thì bất ngờ đứa con gái đầu lòng tên Ngô Đình Lệ Thủy, xinh xắn đẹp đẻ gần gũi thân thiết với bà, bị chết trong một tai nạn xe cộ. Từ đó, hình như không ai có những tin tức chính xác về bà.

Thế sự thăng trầm, vận nước đảo điên. Năm 1975 miền Nam VN mất vào tay cộng sản. Đồng bào trốn chạy chế độ độc tài, bỏ nước ra đi sinh sống tản mác khắp nơi trên thế giới… Cho đến những năm tháng gần đây, người ta được biết về đời sống của bà quả phụ Ngô Đình Nhu, do một bài viết thật cảm động của ông Trương Phú Thứ.

Ông Thứ được bà Nhu cho phép phỏng vấn và chụp ảnh, nhìn dáng dấp mỏng manh nhưng khỏe mạnh tinh anh của một bà lão bát tuần, có lẽ chúng ta không thể nào hiểu nỗi tại sao bà sống qua được những ngày tháng oan nghiệt và bi thương như vậy? Nhưng chắc chắn có một điều, bà đã chứng tỏ cho người ta thấy bà là một người phụ nữ nhân cách vẹn toàn, thờ chồng nuôi con, trung trinh tiết liệt, tôn giáo. Và những đứa con, đứa cháu ngoan ngoãn, thành tài hữu dụng đối với xã hội của bà là những đặc ân mà Thiên Chúa đã bù đắp cho cuộc đời còn lại của một mệnh phụ mà thời tuổi trẻ gặp quá nhiều cay đắng.

* Bà Nguyễn Thị Mai Anh
Thật là hiếm hoi khi kiếm tài liệu, hình ảnh để viết về bà. Nhờ chút năm tháng sống tại Mỹ Tho mà người viết có chút ít tư liệu qua những lời kể của ông Tân văn Công, giáo sư dạy trường Nguyễn Đình Chiểu và qua những cư dân lớn tuổi sống trong thành phố Mỹ Tho, hầu như ai cũng có những lời đẹp về người thiếu nữ tên Mai Anh, hiếu thuận vẹn toàn đối với bà con thân tộc, khiêm hoà đối với chòm xóm láng giềng.

Bà Nguyễn Văn Thiệu, khuê danh Nguyễn Thị Mai Anh, là con gái một gia đình gia thế gốc người Mỹ Tho. Chồng bà là Tổng Thống thời Đệ Nhị Cộng Hòa của miền Nam VN. Có lẽ mọi người còn nhớ và phải khen thầm, bà Thiệu có một dáng dấp hết sức sang cả quý phái và đôn hậu. Bà giống tính cách của bà Laura Bush, lúc nào cũng dịu dàng đứng sau lưng chồng mình.

* Bà Đặng Thị Tuyết Mai
Bà tên Đặng thị Tuyết Mai, thời Đệ Nhị Cộng Hòa bà là vợ của ông Phó Tổng Thống Nguyễn Cao Kỳ. Bà là một phụ nữ đẹp nổi tiếng, trước khi lập gia đình với ông Kỳ, bà là một chiêu đãi viên hàng không làm việc tại Air Việt Nam. Thời còn vai trò là phu nhân của ông Phó Tổng Thống, bà chưa có một cống hiến nào đặc biệt cho quốc dân, ngoài việc xuất hiện cùng với chồng trong những bộ quần áo hào nhoáng. 

Sau năm 1975, vợ chồng bà sống tại Hoa Kỳ, tên tuổi ông bà một lần nữa nổi đình nổi đám do những hành động bốc đồng của ông Nguyễn Cao Kỳ đã làm mất đi nhân cách của ông.

Riêng bà Đặng Thị Tuyết Mai cũng là một phụ nữ sống một đời sống hết mình, buông thả, bất chấp điều tiếng của dư luận. Cuộc hôn nhân của ông bà rối tung lên và dẫn đến việc chia tay trong muôn lời dị nghị, các bà mệnh phụ nước tôi, một thời - đẹp, nổi tiếng lẫy lừng.

Để so sánh phong cách của hai bà mệnh phụ thời Đệ Nhị, tôi xin phép mượn ít dòng trong một bài viết của cô ca sĩ Quỳnh Giao.

Bà quả phụ Nguyễn Văn Thiệu là biểu tượng của sự quý phái đôn hậu, một vẻ đẹp để chiêm ngưỡng từ xa, không ai dám buông lời tán tỉnh sổ sàng. Ngược lại thì bà Đặng thị Tuyết Mai đẹp não nùng, là thiếu phụ đa tình, ác liệt, một vẽ đẹp khiến người đời chỉ muốn gần để chiếm đoạt hay để bỡn cợt.

Còn lại, xin để mọi người thẩm định và cảm ơn quý vị đã đọc bài này...

FB Sài Gòn Xưa

No comments:

Blog Archive