title

Chuyện Gia Đình Tôi Và Việc Hậu Sự Ơ Mỹ

• Phạm Thị Kim Dung

Cuộc chia ly đẫm lệ xa cách ngàn trùng....

Năm 1992 Ba Mẹ tôi, cô em út Thanh Vân và em Hoàng Oanh còn độc thân được đi Mỹ theo diện đoàn tụ Orderly Departure Program - ODP.  Trước hai ngày ra đi, tất cả hành lý đã được gởi đi rồi, và cả nhà phải đi khám sức khoẻ lại một lần nữa trước khi rời khỏi Quê Hương yêu dấu.  Nhưng qua ngày hôm sau, Ba Mẹ tôi đã nhận được giấy báo cho biết là Ba tôi phải ở lại Việt Nam uống thuốc cho hết bệnh rồi mới được đi sau.

Thật xúc động ngỡ ngàng!  Mẹ tôi không chịu đi, nhất định ở lại chờ Ba, nhưng vì Ba tôi yêu quý vợ con nên đã hy sinh, năn nỉ Mẹ dẫn các em đi trước.  Bởi hai cô em tôi được đi Mỹ diện theo cha mẹ, nếu để chậm trễ e sẽ mất cơ hội, nên Mẹ đành phải gạt lệ nghe lời Ba dẫn các em đi để Ba ở lại nhà mà cõi lòng Mẹ tan nát đớn đau.

Ngày đau buồn ấy!  Mẹ tôi đi Mỹ được gần mười bốn tháng thì Ba tôi qua đời.  Lúc đó chỉ còn có cô em Hồng Phúc đã lập gia đình, đang ở chung nhà với Ba.  Em cũng đang chờ đi Mỹ đoàn tụ với đại gia đình.

Em Hồng Loan đi vượt biển và đã định cư ở Mỹ từ năm 1982.  Khi được tin Ba mất, mặc dù em rất lo sợ cái thời nhiễu nhương ban đầu mà người cộng sản vừa mới mở cửa cho Việt Kiều nước ngoài về Việt Nam, nhưng vì thương gia đình nên em đã không nề hà, thay mặt cho Mẹ và tất cả các anh chị em trở về Quê Hương đem tro cốt Ba sang Hoa Kỳ. 

Còn riêng về phần tôi thì tâm hồn bàng hoàng đau buồn, muốn về Việt Nam để thọ tang cha và nhìn mặt người lần cuối.  Nhưng ngặt nỗi trong lòng tôi đầy sợ hãi bất an, luôn liên tưởng đến 5 năm bị sống dưới ách cai trị dã man của cộng sản Bắc Việt, sau ngày họ cưỡng chiếm Miền Nam Việt Nam Tháng Tư Năm 1975.  Đã có những lần bị bố ráp bắt bớ càn quét nơi chợ trời mua bán, và những lần đi vượt biển không thành bị bắt tù đầy, trấn lột hết mọi thứ nữ trang đeo trong người và một ít tiền USD mang theo để phòng thân.  Những lắng đọng kinh hoàng ấy vẫn còn in đậm trong tâm khảm tôi, qua những giấc mơ hãi hùng trong nhiều năm đầu định cư ở Mỹ.

Mỗi gia đình đều có niềm đau riêng.  Trong tôi là cả một sự thương nhớ mất mát lớn lao, không gì có thể thay thế được.  Những dòng lệ trong mắt tôi đã cạn khô từ lâu, và qua nhiều năm sau tôi mới có thể chấp nhận là mình đã mất Ba vĩnh viễn thật rồi;  Dù thế nào, đến bây giờ tôi vẫn cứ ân hận mãi là từ hồi tôi đi vượt thoát ra khỏi nơi xã hội chủ nghĩa cộng sản, tôi chưa một lần dám trở lại cố hương để thăm cha của mình.

Những ngày xa xưa, hai cha con chỉ liên lạc tâm sự bằng thư từ qua bưu điện, hoặc đôi khi đánh điện tín.  Tôi vẫn nhớ như in những lời dạy dỗ nhắn nhủ ngọt ngào của Ba trong những lá thư mà Ba đã gởi qua Mỹ cho tôi, lần nào cũng có câu "Con gái cưng của Ba, nhớ viết thư về cho Ba nghe con..."  Vào thời gian đầu chúng tôi định cư ở Mỹ, vì tôi bận bịu chăm sóc hai cháu còn nhỏ và công việc nội trợ, nên cứ dừa cho nhà tôi viết thư thăm hỏi cả hai bên nội ngoại.  Sau này tôi mới hiểu rằng, Ba chỉ muốn nhìn thấy lá thơ do chính những nét chữ của tôi viết, để làm bằng cho cả nhà an tâm là tôi đã đến Mỹ bằng an.

Trong lời kinh sớm tối, tôi vẫn luôn cầu nguyện xin Ba thứ lỗi cho tôi, bởi vì con gái của Ba quá hãi sợ về những ngày khốn cùng sống dưới chế độ cộng sản, và con đã được diễm phúc là người đầu cầu tiếp nối cho gia đình từ bấy lâu nay, nên con rất lo ngại về lại chốn cũ, rủi mình có mệnh hệ nào, thì làm sao có thể tiếp tục làm thêm được những điều hữu ích cho gia đình mình đây?

Tôi vẫn ước mơ, nếu có được những điều ước như trong chuyện thần thoại thì tôi xin ước.  Xin cho tôi được trở lại thuở ban đầu và nói với Cha rằng: Cha yêu quý của con... Tình Cha thật tuyệt vời.

Xin cho tôi luôn được phụ đỡ Cha tôi một phần như ngày xưa.

Xin cho tôi vẫn được diễm phúc làm con của Cha tôi như những ngày đã qua, dẫu trong tình huống nào và còn mãi mãi trong đời sau.

Ngày Ba mất, em Hồng Loan đã đi về Việt Nam, khi tàu bay vừa đáp xuống Phi Trường Tân Sơn Nhất thì đã có điều lạ xảy ra, tự nhiên đôi giày mới tinh của em bị đứt banh hết quai giầy một cách rất kỳ lạ? 

Rồi cả đến hôm Hồng Loan ôm bình tro cốt Ba trở lại nhà ở San Jose, thì cũng có nhiều thứ lạ xảy đến nữa như:  Hai cậu em Tuấn và Sơn Vương loay hoay mãi với cái máy chụp hình thứ "professional" mà không có hình?  Cả mấy cái máy chụp hình của các em khác, cái nút bấm để chụp hình bị cứng không bấm được, và cái máy quay phim cũng chẳng thâu được hình ảnh. Nhưng khi về đến nhà đặt tro cốt Ba lên bàn thờ có thắp đèn nến, thì lúc bấy giờ tất cả các máy hình đều hoạt động bình thường trở lại, điều này kỳ lạ quá, nhưng thật khó giải bày!!

Chúng tôi đã mời Linh Mục làm lễ cầu nguyện, và làm phép tro cốt Ba tại nhà thờ Công Giáo.  Chị em tôi đã chung nhau, mua một cái hộc tủ ngoài nghĩa trang cách đây hơn hai mươi năm, giá khoảng hơn một ngàn bảy trăm USD, để đặt tro cốt của Ba tôi ở trong cái hộc tủ bằng kính, trong một toà nhà chỉ dành riêng để chôn nổi hoặc để tro cốt là nơi an nghỉ "tạm" cho cha. 

Trong đời người, có ai tránh được chuyện sinh ly tử biệt?  Dù buồn đau, nhưng cũng phải chấp nhận sự thật.  Khi gia đình tôi có đại tang cha, thì lúc ấy Mẹ đã sáu mươi tuổi rồi.  Ngay sau đó một thời gian ngắn, Mẹ đã bảo mấy chị em tôi dẫn Mẹ đi mua một lô đất, và mua cả package outside gồm có:  Kim tĩnh, công đào, và công chôn.  Phần này, nếu không mua trước, mà đợi khi đến việc rồi mới mua, lại muốn chôn ngày cuối tuần hay ngày lễ thì họ sẽ bắt chẹt mình, và tính thêm tiền phụ trội đắt lắm.

Mẹ dặn chị em chúng tôi là Mẹ đã có đất sẵn cho việc hậu sự, Mẹ không muốn thiêu.  Ước vọng của Mẹ khi trăm tuổi, Mẹ muốn chị em tôi đem tro cốt của Ba về đoàn viên với Mẹ cho trọn tình nghĩa phu thê.  Bởi vì, Mẹ muốn cuối đời yên nghỉ bên cạnh Ba, cho các con các cháu khi gặp phải chuyện buồn hoặc vui, có nơi để ra tâm sự và chia sẻ như lúc Ba Mẹ còn tại thế. 

Vào cuối tháng 9 năm 2017, nhờ ơn trên thương ban Mẹ đã qua khỏi cơn thập tử nhất sinh, muốn lo cho xong mọi việc hậu sự của mình khi còn sinh thời, để có thể chọn lựa mọi thứ theo đúng ý thích của mình, nên Mẹ muốn chị em tôi gọi hẹn người nhân viên bán hàng của nghĩa trang, mang tất cả những sách có in hình mẫu mã đến tận nhà để Mẹ chọn mua package inside cho yên tâm, vì Mẹ không muốn phiền đến con cái dâu rể.  Phần này gồm có rất nhiều chi tiết tỷ mỷ như:  Chọn phòng lớn hay nhỏ để quàn linh cữu, quàn mấy ngày, chọn quan tài nào, muốn bông hoa gì, chở đến nhà thờ làm lễ tiễn biệt, cần mấy người cảnh sát công lộ giúp đoàn xe khi di chuyển trên những con đường, cùng tất cả những dịch vụ phụ thuộc...v.v... Giá thành tổng cộng là bao nhiêu còn tuỳ thuộc vào sự chọn lựa nhiều hay ít những mục, hoặc những nơi mình muốn đưa linh cữu tới.  Phần này hễ mua trước thì được bớt 25% cho tổng số tiền đã mua.

Mặc dù tôi biết Mẹ không thích thiêu, nhưng nhân tiện Mẹ và mấy chị em tôi đang nói chuyện với người bán hàng, tôi đã hỏi để biết thêm giá cả về việc thiêu cremation package.  Người bán hàng cho chúng tôi biết là giá tối thiểu của package này bao gồm như:  View, quan tài, bông hoa, thiêu, và chọn phòng để quàn linh cữu, cùng tất cả những dịch vụ phụ thuộc...v.v..., giá lúc đó khoảng $10 ngàn USD, nếu mua trước để sẵn thì được bớt 25%, như vậy giá package thiêu này chỉ có $7 ngàn năm trăm USD. Nói cách khác, nếu đợi đến việc hữu sự, rồi mình mới mua thì phải trả nguyên giá, không được bớt đồng nào.

Còn riêng về phần chúng tôi, khi thấy Mẹ an tâm hơn vì đã lo xong việc hậu sự cho chính mình.  Sau đó một thời gian, chúng tôi đã bàn tính mua đất để sẵn đó phòng khi hữu sự, thì các cháu đã nói rằng:  "Mẹ ơi!  Mình đang ở xứ Mỹ mà, đâu phải còn ở VN, sao Mẹ phải lo xa thế?  Khi đến việc thì chị em con lo được mà".  Tôi thấy cảm động vô cùng trước sự hiếu đễ của các con, nhưng vẫn phải giải thích cho con nghe:  "Mẹ cám ơn các con nhiều lắm, Mẹ vẫn luôn nghĩ là bây giờ Ba Mẹ có thể làm được gì cho mình thì cứ làm.  Ba Mẹ thương các con lắm, nên không muốn để bất cứ gánh nặng nào lại cho hai con phải lo, bây giờ các con nói vậy vì có tiền, nhưng tới lúc đó vì một lý do nào khác, các con không thể lo được thì sao?  Mẹ hiểu là các con còn phải lo cho gia đình riêng, và con cái của mình nữa.  Nhất là trong lúc bối rối buồn sầu, không phải lo toan đến việc này, thì đỡ vất vả con ạ".

Chúng tôi đã mua khu đất cùng nghĩa trang mà Mẹ đã mua, ở ngay trong Thành Phố.  Có người thì thích lô đất ở trên đồi cao để ngắm cảnh gió mát trăng thanh, và nhìn xuống phía dưới thành phố có view ngàn vạn ánh đèn lung linh.  Còn tôi thì thích khu đất bằng phẳng ở ngay trung tâm nghĩa trang, ở "downtown" khung cảnh nhộn nhịp vui hơn, hễ muốn đi shopping, đi chợ hay thèm phở, cơm tấm bún riêu gì đó, thì chỉ cần đi bộ băng qua bên kia đường là có ngay những nhà hàng để thưởng thức.

Đất mua đã lâu nên giá còn rẻ, nhưng bây giờ đất đai nhà cửa ở Miền Bắc California, San Jose giá cả mắc mỏ quá, nên đất hậu sự cũng tăng theo gấp mấy lần giá mua khi trước, mỗi lô đất để chôn bây giờ giá cũng khoảng trên $10 ngàn USD.  Đó là chưa kể đến giá cả của những lô đất nào đẹp ở trên đồi, chắc hẳn giá tiền sẽ đắt hơn rất nhiều.  Có người thì lại muốn thiêu, sau đó cũng mua đất để chôn, nhưng lô đất ấy nhỏ hơn nhiều, nên giá cả cũng nhẹ nhàng hơn lô đất bình thường.

Lâu nay tôi vẫn cứ tưởng rằng, chỉ có đất hậu sự ở Miền Bắc California nơi tôi đang cư ngụ là tăng giá đắt đỏ thôi.  Thật ra không phải vậy, tối hôm qua nhân dịp tôi nói chuyện điện thoại lan man với chị bạn ở dưới Miền Nam California, chị và tôi đã quan tâm chia sẻ đến vấn đề mua đất cho việc hậu sự mai sau, thì tôi mới biết được cách đây bốn năm anh chị đã mua phần đất hậu sự ở nghĩa trang Công Giáo mà người Việt mình đã đặt cho cái tên thật là thánh thiện "Chúa chiên lành" cho hai người với giá $18 ngàn USD;  Lô đất này là loại chôn hai tầng, ai đi trước thì chôn ở dưới, phần còn lại ở trên thì dành cho người đi sau.  Chị cũng cho biết là cách đây mấy tuần, bạn của chị đã phải mua với giá hơn $20 ngàn cho một lô đất như chị đã mua.

Cách đây hai tháng, chúng tôi đi viếng một người thân đã qua đời tại San Jose, cụ bà Maria được 82 tuổi thọ, ước muốn cuối đời của bà là được về Việt Nam yên nghỉ bên cạnh ông.  Các con cái đã làm theo ý muốn của bà, họ nhờ nhà quàn lo liệu từ A tới Z. Nhà quàn mở cửa cho thân nhân thăm viếng, gia đình đã mời Linh Mục lại làm lễ tiễn biệt, và cầu nguyện nguyên một ngày dài mười hai giờ đồng hồ.  Qua ngày hôm sau, họ đã gởi linh cữu cụ bà đi theo chuyến tàu bay chở hàng hoá Air Cargo về đến tận dưới quê Hà Tiên Việt Nam, với package giá $15 ngàn năm trăm USD.

**

Mẹ tôi có tám người con đang cư ngụ tại Miền Bắc California.  Hiện tại Mẹ đang ở với gia đình cô em áp út Hoàng Oanh.  Chúng tôi đã quây quần tụ họp đúng ngày Sinh Nhật Mẹ vào ngày mùng 06 tháng 10 vừa qua, ở nhà cô em Hồng Loan để Chúc Mừng Sinh Nhật thứ 86 tuổi thọ của Mẹ.  Mẹ rất vui mừng vì có sự hiện diện của bác, cô dì, cậu mợ và đầy đủ con cháu chắt đến chung vui.  Thời gian đi mau quá, coi như Mẹ đã được "Bonus" hai năm kể từ khi thoát khỏi cơn bệnh nghẹt tim thập tử nhất sinh.

Nhân ngày vui của Mẹ, cứ mỗi lần chị em tôi có dịp quây quần bên Mẹ, thì lại được nghe Mẹ kể lại chuyện về người cha kính yêu của chúng tôi, có lẽ Mẹ yêu thương Ba lắm nên Mẹ đã nhắc lại đến nỗi chúng tôi thuộc lòng về chuyện ngày xưa của Ba Mẹ.  Ba của tôi là người làng Phúc Nhạc, tỉnh Ninh Bình Miền Bắc Việt Nam.  Ba có một ông anh và một cô em (bác cả đã mất lâu rồi, còn cô em của Ba hiện đang cư ngụ rất gần nhà chúng tôi).  Ba mồ côi mẹ vào lúc mười hai tuổi, vì thế ngoài việc cắp sách đến trường, Ba còn phải phụ bác cả đi chợ nấu ăn, và lo những việc lặt vặt trong nhà sao cho tươm tất, bởi vì ông nội của tôi đi buôn bằng thuyền cả hằng mấy tháng trời mới về lại nhà.  

Anh của Ba theo Việt Nam Quốc Dân Đảng nên rất sợ việt minh cộng sản tìm cách triệt hạ, bác phải dọn cả gia đình vào khu an toàn của Đức Cha Lê Hữu Từ lánh nạn cho an toàn.

Ông ngoại cũng là một thành viên trong VNQDĐ, khi ông ngoại thấy việt minh cộng sản đã tìm cách sát hại người VNQDĐ rất dã man thì ông lập tức tìm đường cho gia đình đi ẩn trốn, dọn về khu an toàn của Đức Cha LHT ở tỉnh Phát Diệm để được yên thân.

Ông Đỗ Đình Đạo là em rể cột chèo với ông ngoại, ông là một trong những vị lãnh đạo Việt Nam Quốc Dân Đảng đã bị sát hại.  Người cộng sản vốn có bản chất lật lọng, luôn luôn xử dụng hết thủ đoạn này đến âm mưu khác nhằm tiêu diệt những người cách mạng quốc gia.  Năm 1954 ông đã bị người việt minh cộng sản gài bẫy, dùng đồng đội để tiêu diệt ông.  Khi em gái của bà ngoại tôi cùng gia đình đến lãnh nhận thi thể đã được khám nghiệm thì mới biết ông đã bị đầu độc bằng thuốc chứa đựng chất thuỷ ngân. 

Trong nơi gọi là khu an toàn, có lính canh gác ở cổng xét hỏi mọi người ra vào để bảo đảm an ninh cho những người đang trú ngụ ở trong vùng đất đó, nơi đây đặt dưới quyền tự trị của Đức Cha LHT.  Tuy là hai bên nội và ngoại của tôi phải rời bỏ nhà cửa tản cư vào nơi tạm trú ẩn nắu thiếu thốn này, song chính vùng đất đó lại là nơi kết nối tơ duyên cho Ba Mẹ tôi.  Ở đây được vài năm thì bác cả đã quen biết ông ngoại tôi, rồi sau đó chẳng bao lâu hai bên đã kết tình thân với nhau.  Mặc dầu bác cả kém ông ngoại tôi mười mấy tuổi, nhưng cùng chung chí hướng đấu tranh, rất hợp ý và quý mến nhau lắm. 

Những lần đến thăm viếng gia đình ông bà ngoại tôi, có lẽ bác cả đã để ý thấy nhà ông bà ngoại có những cô con gái vừa đẹp người đẹp nết, và giỏi nữ công gia chánh. Các cô cũng chịu khó quay tơ dệt lụa để kiếm tiền phụ giúp gia đình trong lúc tản cư khó khăn.

Thế rồi một hôm đẹp trời, bác cả đã dẫn Ba tôi ghé thăm ông bà ngoại, bác có ý muốn cho Ba tôi được dịp "ra mắt" ông ngoại, vì ông ngoại là người có uy quyền nhất ở trong nhà.  Ông ngoại của tôi là người nho nhã lịch thiệp, lại rất câu nệ về việc môn đăng hộ đối.  Phải công tâm mà nói, không dễ gì mà Ba được ông ngoại nhận vào làm rể một cách dễ dàng như thế, Ba có duyên phận lắm mới cưới được Mẹ.  Bởi vì, Ba tôi là người giỏi giang tánh tình hoà nhã, lại rất điển trai, nhiều chữ nghĩa, giỏi cả tiếng Pháp lẫn tiếng Anh.  Khi diện kiến ông ngoại đã hỏi chuyện bằng Pháp Văn hay Anh Văn, Ba tôi đều lễ phép trả lời được hết, nên ông ngoại thương, đã chấm cho cô con gái yêu quý thứ nhì, người đó là Mẹ tôi. 

Khi xưa ông ngoại được người cùng thời gọi ông là cậu ấm Lê Trung Vàng, vì ông là con nhà quan quyền.  Thân sinh của ông ngoại là người Sài Gòn, ông cố được vinh thân ra Hà Nội làm Quan Tổng Đốc Thượng Thư Lê Trung Ngọc dưới thời Vua Bảo Đại, có lính khố đỏ hầu hạ.  Ông cố lập gia đình với cô tiểu thư sang đẹp người Hà Nội, bà cố thường hay sánh vai với bà Nam Phương Hoàng Hậu vào những dịp Quốc Khách yến tiệc.  Ông Quan Tổng Đốc Thượng Thư kết tình thông gia với ông Quan Tri Phủ Vũ Ngọc Liễn, là thân phụ của bà ngoại tôi, quê ở làng Lục Thuỷ, có lính khố xanh phục vụ.

o0o

Mẹ thật diễm phúc được ông cố đặt cho cái tên rất đẹp.  Ngày xưa, trên đường về Triều Đình yết kiến Vua, khi ông đi qua đèo Hải Vân, ông đã chọn tên của cái đèo nổi tiếng này để đặt tên cho cô cháu mới sinh ra đời.  Thành ra Mẹ tôi được cái tên đẹp là Hải Vân.

  

Mẹ tôi lớn lên ở Miền Bắc vào thời chiến tranh loạn lạc.  Cái thời của Mẹ tôi, đàn bà con gái không được đi học, mà Mẹ tôi có bằng Tiểu Học là đã giỏi lắm rồi.  Mẹ có trí nhớ rất tốt, nên Mẹ luôn là quyển tự điển ca dao tục ngữ của tôi, bất cứ khi nào cần hỏi điều gì là Mẹ đọc thuộc làu cho tôi nghe.  Nhờ vậy mà tôi viết được những chuyện về Mẹ, như bài Mẹ Tôi Bị Nghẹt Tim...

  

Lễ cưới của Ba Mẹ tôi đã được cử hành tại Nhà Thờ Phát Diệm vào đầu năm 1950, có ba Cha đồng tế rất trang trọng.  Nghe Mẹ kể, ông bà ngoại của tôi có hàng trăm mẫu ruộng tư điền cò bay thẳng cánh, khi gả Mẹ cho Ba tôi, ông bà đã cho phần ruộng tư điền làm của hồi môn cho Mẹ theo Ba về quê bên chồng, đi bằng xe kéo tay, loại xe này rất thông dụng vào thời đó ở Miền Bắc Việt Nam.  Và sau đó, ông bà lại còn cho Mẹ tôi một cửa tiệm hàng xén bán đồ tạp hoá ở phố chính Phát Diệm.  Mẹ rất khéo tay vừa đan áo len, vừa bán ra mua vào những thứ hàng khác kiếm lời mà sinh sống.

  

Mùa hạ năm 1951 tôi đã được sinh ra là kết quả tình yêu đằm thắm của Ba Mẹ.  Năm 1954 hiệp định Geneve chia đôi đất nước Việt Nam, đa số người Miền Bắc đã bỏ nhà cửa ruộng vườn để chạy lấy người.  Ba tôi đã đầu quân đi lính cho cụ Tổng Thống Ngô Đình Diệm, nên gia đình Ba Mẹ tôi được đi di cư bằng tàu Mỹ.  Tàu cập bến Nha Trang, và sinh sống lập nghiệp tại đây.  Sau đó Ba được chuyển đến Pleiku, rồi đến Huế, Hội An, Đà Nẵng, Đà Lạt.  Nhờ theo Ba thuyên chuyển nhiều nơi, mà chúng tôi biết được những đặc điểm của mỗi nơi trên Quê Hương Việt Nam thân yêu.

  

Trong thời gian làm việc ở Đà Nẵng ngoài Miền Trung, trực thuộc ban tiếp liệu của Sư Đoàn 2 Bộ Binh, nhiệm vụ của Ba tôi là trưởng ban, phải thường xuyên đi về Sài Gòn lãnh quân trang quân dụng và xăng dầu ..v..v.. đi theo đoàn công voa từ Thủ Đô Sài Gòn ra ngoài Miền Trung để phân phối tiếp liệu cho Sư Đoàn.  Tôi được nghe Ba kể, thỉnh thoảng đến điểm dừng chân của đoàn người trên xe, thì thường hay có những con mồi muốn móc nối "nhảy dù" những đồ tiếp liệu, nhưng Ba tôi là một người lính Việt Nam Cộng Hoà liêm chính, người đã một mực từ chối, thà "Đói cho sạch, rách cho thơm". 

  

Đi đường xe xa như vậy, ba đã ăn uống thất thường, ăn không điều độ đã bị bữa đói bữa no, thêm vào sự thấp thỏm lo lắng VC bắn sẻ, pháo kích hoặc gài mìn, vì trên những tuyến đường miền Trung đi qua đèo núi hiểm trở có thể xảy ra đầy những bất trắc hiểm nguy.  Vì thế Ba tôi đã bị bệnh đau bao tử từ thời gian đó.

  

Đầu năm 1959 Ba tôi được Sư Đoàn bổ nhiệm gởi đi du học khoá tiếp liệu bổ túc 9 tháng ở tiểu bang Texas Hoa Kỳ.  Khi mãn khoá học Ba trở về lại Quê Hương Việt Nam thì nhiệm sở cũ đã có người khác vào làm, nên cấp trên lại chuyển nhiệm Ba tôi đến làm việc ở Thành Phố Đà Lạt khoảng một năm.

  

Đời quân nhân đã làm việc ở ngoài Miền Trung liên tục hơn mười năm dài.  Mùa Xuân Canh Tý năm 1960, Ba tôi được đổi về SàiGòn, Quận Gò Vấp chẳng bao lâu, thì Ba tôi đã bị trở bệnh, phải nhập bệnh viện khẩn cấp vào Tổng Y Viện Cộng Hoà nhiều lần, Bác Sĩ đã phải mổ cắt hết hai phần ba bao tử.  Đến năm 1971, sức khoẻ của Ba ngày càng yếu đi, nên đã được Bác Sĩ Quân Y chuẩn thuận cho ra hội đồng Giám Định Y Khoa để được hưởng quy chế Thương Phế Binh Việt Nam Cộng Hoà.

  

Sau đó một năm, bạn Ba là bác Minh đang làm trong Phủ Thủ Tướng đã giới thiệu Ba vào làm công việc thư ký hành chánh, việc này ưu tiên cho Thương Phế Binh, nên nhàn nhã và rất thoải mái.  Mặc dù người yếu đi, bao tử thì nhỏ lại nên mỗi bữa chỉ ăn được ít thôi và ăn làm nhiều lần trong một ngày.  Tuy là sức khoẻ yếu kém, nhưng Ba tôi vẫn tận tuỵ cố gắng làm việc để lo cho gia đình.

  

Mẹ tôi là tiểu thư khả ái xinh đẹp, dòng dõi quan cách, nhưng khi kết hôn với Ba tôi, Mẹ trở thành gia đình dân giả nghèo, nhưng Mẹ vẫn vui vẻ theo bước người quân nhân Việt Nam Cộng Hoà rầy đây, mai đó qua khắp nẻo Miền Trung trên Quê Hương Việt Nam yêu dấu.  Khi di cư vào Miền Nam Việt Nam, Mẹ tôi đã có kinh nghiệm, vì đã trải qua biết bao nhiêu lần tản cư chạy giặc trên đất Bắc, nên Mẹ đã phải bươn trải, dành dụm cho những ngày mưa nắng bất thường, nhờ vậy mà chị em tôi được nhờ.  Tuy nhà nghèo, nhưng mười chị em tôi vẫn có cơm no áo ấm của một gia đình hạnh phúc đầm ấm.

  

Nhờ vào sự đảm đang và chi tiêu tằn tiện của Mẹ, nên gia đình tôi đã mua được một xe taxi cũ, Ba dùng để đi chở khách một cuốc trước khi đến sở làm, Ba chạy xe Taxi bốn bánh thì vững vàng và đỡ mệt hơn xe gắn máy.  Khi tan sở làm ra về Ba cũng đón một hoặc hai lần khách rồi mới về nhà.  Còn cuối tuần thì Ba cho người quen mướn cái xe taxi đó kiếm thêm tiền để tiêu dùng trong gia đình.

  

Mẹ tôi vẫn thường nói, cô em kế tôi là Kim Thanh và tôi là cánh tay mặt của Cha Mẹ.  Bởi vì Mẹ tôi còn phải chăm sóc các em còn rất nhỏ, nên tôi phải cùng với KT thay phiên nhau đi chợ và lo vấn đề ẩm thực cho cả gia đình.  Gạo muối đường, dầu hôi hay than cùng các thực phẩm lên giá hay xuống hai chị em tôi cũng rành sáu câu.  Nếu không theo sát thực thì biết gì mà lo, còn chúng tôi biết nhiều quá nên coi như bị ràng buộc vào tâm.

  

Có nhiều khi tôi băn khoăn tự hỏi, sao mình không kiếm việc đi làm phụ đỡ Cha phần nào, để người bớt lo lắng.  Mặc dầu phần tài chánh của gia đình tôi cũng không đến nỗi, Mẹ tôi cũng có một ít tư trang và tiền dành dụm để phòng khi hữu sự.  Thật tình thì lúc nào tôi cũng muốn đi làm có thêm một đầu lương nữa để cho Ba tôi yên tâm hơn và bớt căng thẳng.

  

Tôi may mắn đã thi đậu vào nơi công sở MACV, sau đổi qua là Defense Attaché Office, gọi tắt là DAO, trực thuộc US Embassy.  Toà nhà DAO khi xưa toạ lạc trong Phi Trường Tân Sơn Nhất, đối diện với Air Việt Nam, và tôi đã làm cho đến ngày cuối cùng khi mất nước.  Nhờ vào lòng nhân ái và sự quảng đại của cơ quan DAO, khi người Mỹ triệt thoái ra khỏi lãnh thổ Sài Gòn Việt Nam, họ đã trả cho toàn thể nhân viên một số tiền thâm niên rất hậu hỹ, nên chúng tôi mới có một số vốn để dành, giúp đỡ Ba Mẹ để nuôi các em, và có tiền mua bán sinh sống qua ngày. 

  

Thế rồi ngày 30 tháng tư 1975 đen tối đã bao trùm khổ luỵ kinh hoàng phủ chụp lên đầu toàn dân người Miền Nam Việt Nam.  Cuộc chiến hai Miền Nam Bắc đã kết thúc, tuy là đất nước đã thống nhất, song người dân vẫn không có Tự Do Dân Chủ và chịu nhiều áp bức đoạ đày. 

  

Gia đình tôi cũng như bao nhiêu người khác, cùng tủa ra đường, trước nhất là bán đồ đạc trong nhà, sau là bạ thứ gì cũng mua và bán ngay tại chỗ kiếm chút tiền lời để sống, để được tồn tại trong cái thời xã hội chủ nghĩa cộng sản nhiễu nhương hoảng loạn.   

  

Chúng tôi hối tiếc vì đã đánh mất một cơ hội rất lớn trong đời, chỉ vì ngập ngừng quyến luyến Quê Hương Việt Nam và những người thân yêu.  Thuở mới lập thân nên sự quyết định không được tinh anh, ngỡ rằng mình đang làm việc cho cơ quan DAO, có thẻ ra vào phi trường TSN, có đầy đủ hồ sơ để đi Mỹ tỵ nạn, thì đâu phải đi gấp gáp làm chi; Nhưng dịp may thì lại không bao giờ đến hai lần.  Ngày cuối cùng Phi Trường Tân Sơn Nhất đã bị pháo kích như mưa rào, cơ hội ngàn năm một thuở đã vượt khỏi tầm tay...

  

Cuộc sống khó khăn, đã bao lần chúng tôi phải tìm đường thoát khỏi chế độ cộng sản.  Ngày 16 tháng 3, năm 1980 chúng tôi bế hai con nhỏ vượt biển đi tìm tự do trên chiếc thuyền mỏng manh, bị phong ba bão tố dập dùi.  Vì ông Đại Uý Hải Quân tài công giữ cái hải bàn đã không lên được thuyền, còn kẹt lại tại bãi đón người, nên ông chủ phải cố gắng điều khiển con thuyền, bởi thế thuyền đã đi lạc vào vùng biển lênh loáng dầu, nơi không có tàu bè nào đến.  Sau năm ngày bị đói khát, đã nhiều lần những người trên thuyền đọc kinh ăn năn tội chờ chết, nhưng nhờ ơn trên thương ban, đã run rủi cho sóng đánh dạt con thuyền ra giữa lòng đại dương để gặp được giàn khoan dầu, họ đã dẫn đường chúng tôi đến đảo Pulau Bidong Malaysia bằng an.  Sau sáu tháng ở đảo và chuyển vào đất liền một tháng, chúng tôi đã được định cư ở Hoa Kỳ vào ngày song thập năm 1980.

  

Thời gian đầu đến Mỹ tôi xin vào làm nhà hàng Việt, rồi Mỹ.  Công việc cực khổ và bận rộn, nhưng vẫn vui và cảm thấy hạnh phúc, mừng vì đã thoát khỏi nơi xã hội chủ nghĩa cộng sản, và được hưởng hai chữ Tự Do.  Qua bao thăng trầm bôn ba, tôi luôn biết thân biết phận nên đã cố gắng vươn lên và kiếm việc làm để phụ chồng nuôi con ăn học cho nên người tử tế.  Tôi luôn xin nhận nước Mỹ là quê hương thứ hai để sinh sống cho đến cuối đời.

  

Tôi may mắn đã trúng tuyển công việc thư ký hành chánh cho Thành Phố San Jose.  Mặc dù tôi không có điều kiện học lại để lấy bằng đại học tại Mỹ, nhưng nhờ đã có kinh nghiệm hồi đi làm ở Việt Nam, và chương trình huấn nghệ Center For Training & Careers tại Mỹ, dành cho người có lợi tức thấp, nên tôi đã tìm được nghề Thư Ký cũ.  Tuy đồng lương khiêm nhường, nhưng việc làm vững chắc, để có thể bảo lãnh gia đình qua Mỹ và vững tâm làm ở đây cho đến lúc về hưu.

o0o 

Trở lại việc hậu sự, nhân tôi kể chuyện về cuộc chia ly đau buồn của gia đình tôi.  Tưởng rằng Ba tôi phải ở lại Việt Nam uống thuốc, đến khi hết bệnh Ba sẽ được qua Mỹ đoàn tụ với Mẹ và chị em tôi.  Nhưng đau đớn thay, Ba chỉ qua Mỹ bằng tro cốt, nên chúng tôi đã mua phần an nghỉ cho Ba nơi nghĩa trang, và Mẹ cũng đã mua phần đất hậu sự cho Mẹ, để đến ngày Mẹ trăm tuổi, Ba Mẹ có nơi an nghỉ đoàn tụ bên cạnh nhau muôn đời.

Với chút kinh nghiệm về việc hậu sự cho gia đình, tôi xin chia sẻ với quý độc giả:  Trước khi dự tính đi mua đất hoặc những phần nào cho việc hậu sự ở Mỹ, thì nên dọ hỏi vài nơi để so sánh giá cả, vì mỗi nơi giá hoàn toàn khác nhau, tuỳ theo hãng lớn hay hãng nhỏ, đất đẹp khang trang nơi thành thị hay khu đất nơi xa xăm khuất nẻo.

  

Hãy cẩn thận bút sa gà chết, hầu như đa số hãng bán hàng về việc hậu sự, họ không cho mình trả lại như đi shopping mua sắm quần áo hay vật dụng đâu.  Có công ty họ không mua lại đất của mình đã mua, nếu có những thay đổi, thì mình phải tự đăng trên mạng để bán;  Dĩ nhiên là phải bán rẻ hơn giá của mình đã mua thì mới dễ bán.

  

Cũng có những nơi đất hậu sự do Nhà Xứ Đạo Công Giáo làm sở hữu chủ, thì họ sẽ mua lại lô đất đó với cái giá tiền mà mình đã trả cho họ khi mua, dẫu cho thời giá lúc đó có lên bao nhiêu thì họ cũng không tính và không cần để tâm đến.

  

Mỗi công ty có điều lệ mua bán về việc hậu sự khác nhau, mọi chi tiết cần thiết họ đã in hoặc phải viết trong mẫu hợp đồng khi đã thoả thuận về việc mua bán.  Người mua nên hỏi và coi lại cho rõ ràng trước khi ký đơn từ và trả tiền để mua.

San Jose,

Tháng 10 Năm 2019

Phạm Thị Kim Dung