title

Bản nhạc rap đêm Giao thừa và đám cháy khủng khiếp nhất lịch sử Los Angeles, California

Ba hôm trước 8/10, Jonathan Rinderknecht, 29 tuổi, bị bắt ở Florida với cáo buộc "phá hủy tài sản bằng lửa", liên quan đến việc gây cháy Lachman Fire ngày 1/1/2025 – một đám cháy ban đầu bị dập tắt nhưng âm ỉ dưới đất, rồi bùng phát thành Palisades Fire ngày 7/1/2025, giết chết 12 người và phá hủy hơn 6.000 ngôi nhà (gồm rất nhiều biệt thự sang trọng ở Pacific Palisades và Malibu). Đây là một trong những đám cháy rừng phá hủy nhất lịch sử Los Angeles.

Rinderknecht, làm nghề tài xế Uber sống ở Pacific Palisades (khu giàu có ven biển LA), kết thúc chuyến xe đêm Giao thừa ngày 31/12/2024. Y lái xe đến Skull Rock Trailhead (một đường mòn gần khu Palisades), ngồi nghe bài rap với video nhạc có cảnh đốt rác rồi dùng bật lửa đốt một đám cháy nhỏ như để 'countdown' một mình, khi thời khắc đang chuyển qua Năm mới.

Đám cháy ban đầu (Lachman Fire) bị lính cứu hỏa dập tắt nhanh chóng, nhưng âm ỉ dưới đất. Rinderknecht quay lại xem cháy, chụp mấy tấm hình, và nghe bài rap 9 lần trong 4 ngày trước đó. 

Ngày 7/1, gió mạnh khiến đám cháy âm ỉ bùng phát thành Palisades Fire, lan rộng 23.000 acre, phá hủy hơn 6.000 ngôi nhà và tòa nhà (bao gồm biệt thự ven biển, trường học, nhà thờ), giết 12 người (có cả trẻ em và người già yếu), đám cháy lan sang cả khu vực Topanga và Malibu. Trong hàng ngàn công trình bị phá hủy có nhà của một số người nổi tiếng, như diễn viên, nhà làm phim Mel Gibson, ngôi sao truyền hình Paris Hilton hay diễn viên Jeff Bridges..

Đám cháy kéo dài suốt 24 ngày, đến 31/1 mới kiểm soát hoàn toàn. Đây là đám cháy phá hủy nhất lịch sử LA, gây thiệt hại ít nhất $10 tỷ đô.

Công tố viên liên bang Rachel Lyons cho hay Rinderknecht đốt đống lửa vì cảm thấy cô đơn vào đêm Giao thừa. Hai ngày trước đó, y nhắn tin cho một bạn gái cũ, nhưng người này trả lời "Tôi cần không gian riêng". Rinderknecht cũng đã liên lạc với một người khác, nhưng người này không nhớ ra anh ta là ai.

Nhà chức trách cho biết họ còn tìm thấy những mối liên hệ khác giữa Rinderknecht và vụ hỏa hoạn trên điện thoại của anh ta, trong đó có video nghi phạm quay cảnh lính cứu hỏa đang cố gắng dập lửa. Rinderknecht được cho là đã rời khỏi đường mòn khi đám cháy bùng phát và gặp lính cứu hỏa đi tới, nên đã quay lại, thậm chí còn đề nghị giúp đỡ họ.

Dữ liệu điện thoại còn cho thấy Rinderknecht đã gọi tới đường dây khẩn cấp 911 nhiều lần ngay sau Giao thừa, nhưng không thể kết nối do sóng điện thoại chập chờn. Rinderknecht còn hỏi ChatGPT: "Bạn có bị đổ lỗi không nếu một đám cháy bùng lên vì thuốc lá của bạn?".

Ngày 24/1/2025, Rinderknecht được phỏng vấn, y khai "có thể do tàn thuốc lá", và tiết lộ vị trí chính xác đám cháy (khi thông tin chưa công khai). Y cũng dùng ChatGPT để hỏi "tàn thuốc lá có gây cháy rừng không?", đây được coi là dấu hiệu che đậy.

Theo điều tra viên, nghi phạm muốn "giữ lại bằng chứng về việc bản thân đã cố gắng hỗ trợ dập tắt đám cháy". "Hắn ta muốn tạo ra bằng chứng như một lời giải thích vô tội cho nguyên nhân vụ cháy", cáo trạng có đoạn.

Cơ quan điều tra ghi nhận Rinderknecht tỏ ra lo lắng trong buổi thẩm vấn với họ vào ngày 24/1 và thiết bị phát hiện nói dối cho thấy động mạch cảnh của anh ta đập mạnh, mỗi khi bị hỏi ai là người đã gây ra vụ cháy. Tuy nhiên, họ khi đó không có đủ bằng chứng để phát lệnh bắt. Theo nhà chức trách, Rinderknecht đã chuyển đến Florida ngay sau vụ cháy.

Các điều tra viên phát hiện Rinderknecht bị ám ảnh với lửa và sự tàn phá. Vào tháng 7/2024, 5 tháng trước khi bị cáo buộc gây ra thảm họa cháy rừng, Rinderknecht đã yêu cầu ChatGPT tạo ra hình ảnh "bức tranh phản địa đàng" có cảnh rừng đang cháy và một đám đông người chạy trốn khỏi ngọn lửa.

"Ở giữa bức ảnh là hàng trăm nghìn người nghèo khổ đang cố gắng vượt qua một cánh cổng khổng lồ với biểu tượng đồng đô la Mỹ", Rinderknecht viết trong câu lệnh cho AI. "Phía bên kia cánh cổng và toàn bộ bức tường là những con người giàu có nhất. Họ đang thư giãn, nhìn thế giới chìm trong lửa và xem mọi người vật lộn. Họ cười, tận hưởng và nhảy múa".

Rinderknecht gần đây cũng trao đổi với ChatGPT rằng: "Tôi thực sự vừa đốt một cuốn Kinh thánh. Cảm giác thật tuyệt vời. Tôi cảm thấy thật sự được giải phóng".

Một cuộc rà soát độc lập về vụ cháy do các giám sát viên hạt Los Angeles thực hiện đã phát hiện ra rằng "những quy định lỗi thời" về việc gửi cảnh báo khẩn cấp đã làm chậm trễ cảnh báo di tản, bên cạnh những sai sót khác.

Nạn nhân và gia đình của vụ cháy gọi vụ bắt giữ là "công lý", nhưng cũng chỉ trích việc điều tra quá chậm chạp. Quỹ hỗ trợ nạn nhân Palisades Fire (chỉ được hơn $10 triệu đô quyên góp) sẽ dùng cho tái thiết, dù nhỏ nhoi. Những biệt thự ở đây có giá trung bình vài triệu đô/căn.

Rinderknecht bị giam ở Florida, chờ dẫn độ đến LA. Cáo trạng liên bang có thể thêm tội "cố ý gây cháy" , với án tối đa 20 năm tù. Rinderknecht vẫn phủ nhận, y khai tai nạn từ tàn thuốc lá.

Chỉ một hành động vô ý thức hoặc do cô đơn cùng nỗi ám ảnh nội tâm của một người bình thường cũng gây ra biết bao đau thương lớn lao khác, không gì có thể bù đắp.

Bản nhạc rap mà Rinderknecht nghe lặp lại 9 lần trong 4 ngày trước khi đốt lửa có tựa đề "Un Zder, Un Thé" của rapper Pháp Josman. Đây là một bản rap u ám về chủ đề cô lập, kiệt sức, và trốn tránh, với video nhạc có cảnh nhân vật chính đốt đồ vật như thùng rác.

Bản rap này thuộc album Exutoire (2020), với chủ đề tuyệt vọng và chua chát, miêu tả sự cô lập và khao khát trốn tránh. Video nhạc cho thấy nhân vật chính đốt đồ vật, điều mà cáo trạng coi là "nguồn cảm hứng" cho hành động của Rinderknecht.

Rinderknecht nghe bài này 9 lần trong 4 ngày trước khi đốt lửa, và xem video nhạc 4 lần, nghe xong lần cuối thì y bắt đầu đốt lửa. Cáo trạng coi đây là bằng chứng "ám ảnh với lửa".

FB Uyen Vu