title

Vì sao lá sen “chống thấm nước” tốt và giữ được sự tinh khiết?

Phan Anh

Khi quan sát, chúng ta thường thấy vào buổi tối trên tán lá sen có những giọt nước long lanh hình cầu, nhưng sáng hôm sau lại thấy giọt nước biến mất, mặt lá cũng trở nên khô ráo. Sau khi nghiên cứu, các nhà khoa học đã tìm ra được nguyên nhân khiến lá sen chống thấm nước tốt và giữ được sự thuần khiết như vậy.

.
(Ảnh: Shutterstock)

Cụ thể, theo nghiên cứu đăng trên tạp chí Physical Review Letters bởi ông Chuan-Hua Chen, trợ lý giáo sư về kỹ thuật cơ khí và khoa học vật liệu tại trường Đại học Duke’s Pratt (Mỹ), và một sinh viên tốt nghiệp tên Jonathan B.Boreyko, giọt nước trên lá sen rất dễ lăn đi, nhưng hạt nước hình cầu ngưng đọng trên lá có sức căng mặt ngoài rất lớn, vì thế nó có thể nằm gọn trong những chỗ lõm của lá sen. Vậy làm sao mà chúng có thể biển mất khỏi mặt lá sen?

Câu trả lời nằm ở sự rung động tự nhiên và kết cấu độc nhất vô nhị của lá sen. Các nhà khoa học đã dùng máy quay tốc độ cao, kính siêu hiển vi và loa để quan sát. Trước tiên, họ đặt lá sen trên mặt loa và bật với âm lượng nhỏ nhằm tạo môi trường rung giống như ngoài tự nhiên. Video quay lại cho thấy hơi nước bám vào lá sen sẽ tụ thành những giọt nước và chỉ cần một rung động nhỏ cũng làm cho giọt nước chuyển động, từ đó trôi đi.

Trên thực tế, cây sen có lá to và cọng dài, với tính rung lắc nhẹ, vậy nên những giọt nước có thể dễ dàng trôi khỏi bề mặt lá có tính chống thấm cao. Quá trình này diễn ra rất nhanh nên đôi khi chúng ta không thể quan sát được bằng mắt thường.

(Ảnh: Shutterstock)

Kết quả nghiên cứu trên đã giúp cho các nhà khoa học vận dụng kết cấu chống thấm của lá sen để phát minh ra những loại máy móc có khả năng tản nhiệt mạnh như máy phát điện, thiết bị điện tử… cũng như tạo ra các bản mạch chống tụ nước tản nhiệt có chất lượng tốt hơn. 

Theo giáo sư Chen, nghiên cứu đã mở ra một hướng đi mới cho công nghệ chống thấm, hướng đến việc nghiên cứu các công nghệ thích ứng được với môi trường lạnh hoặc ẩm thấp. Công nghệ này sẽ có ảnh hưởng to lớn đến lĩnh vực sản xuất như hàng dệt chống dính, sản phẩm tự làm sạch quang học, vỏ chịu lực.