Tròng mắt là vành tròn có màu bao quanh con ngươi màu đen của mắt. Không giống như thông tin trên khuôn mặt hay dấu vân tay, không có cách nào bạn có thể thay đổi tròng mắt của bạn, điều này tạo ra dữ liệu sinh trắc đáng tin cậy nhất, cùng với DNA là công cụ tuyệt vời để kiểm soát công dân ở một quốc gia toàn trị như Trung Quốc.
Tròng mắt là phần có màu quanh con ngươi màu đen (ảnh: Pixabay).
Gần đây, người dân ở thành phố Hải Đông phía Tây Nam tỉnh Thanh Hải nói với Bitter Winter rằng chính phủ đang thu thập bản quét tròng mắt của tất cả mọi người, bất chấp sự phản đối của họ.
Một văn phòng cảnh sát ở quận Lạc Đô thành phố Hải Đông thông báo tới dân làng như sau: “Tất cả dân làng cần đến đồn cảnh sát để quét tròng mắt trước tháng 6. Nếu không sẽ phải tự chịu trách nhiệm”.
Tại vùng Minh Hòa, các nhân viên cảnh sát đã đi tới tận nhà để thu thập bản quét tròng mắt của tất cả công dân.
Một người dân nói với chúng tôi: “Họ đã sử dụng thiết bị như kính viễn vọng để nhắm vào mắt tôi” và nói thêm, có người đã hỏi lý do nhưng các sĩ quan đã từ chối trả lời. Họ cũng tuyên bố nếu bất kỳ ai từ chối quét tròng mắt, thì trong tương lai họ sẽ khó mua được vé để đi lại và thậm chí không rút được tiền.
Chính quyền cũng thu thập mẫu DNA , quét tròng mắt và các sinh trắc khác của dân làng từ nhiều nơi trong tỉnh Hà Nam.
Vào tháng 2 năm 2019, Bộ Công an Trung Quốc đã ban hành Kế hoạch xây dựng hệ thống phụ trợ cho ứng dụng chuyên nghiệp xác minh danh tính trong mắt của Ủy ban điều tra hình sự quốc gia. Theo tài liệu này, chính quyền Trung Quốc đã lên kế hoạch hoàn thành việc xây dựng hệ thống thông tin tròng mắt cho các tỉnh vào tháng 8 năm 2019. Tài liệu cũng nói rằng đến cuối năm 2019, tất cả thông tin về tròng mắt thu thập được sẽ có trong trong các nền tảng thông tin lưu trữ để cung cấp dịch vụ xác minh tròng mắt cho tất cả lực lượng cảnh sát khác nhau của Trung Quốc.
Tài liệu đặc biệt nhấn mạnh việc quét tròng mắt được tiến hành liên quan đến các “mục tiêu quan trọng ở Tân Cương”. Thực tế, ít nhất kể từ năm 2017, chính quyền Trung Quốc tại Tân Cương, với lý do kiểm tra sức khỏe, đã thu thập các mẫu DNA, quét tròng mắt và các thông tin sinh học khác của người Duy Ngô Nhĩ từ 12 đến 65 tuổi.
Trong khi đó, các thiết bị kiểm tra tròng mắt được cập nhật và cài đặt nhanh chóng. Bitter Winter đã nhận được một tài liệu nội bộ từ chính quyền Hà Nam cho thấy vào năm 2019, việc cài đặt các thiết bị quét tròng mắt đã được tăng tốc và tất cả các sĩ quan cảnh sát có thể kiểm tra thông tin tròng mắt của nghi phạm bằng cơ sở dữ liệu thời gian thực thông qua điện thoại di động của họ.

Trẻ em cũng là mục tiêu

Việc thu thập thông tin tròng mắt không chỉ áp dụng cho người lớn. Gần đây, các bậc cha mẹ nói với Bitter Winter rằng họ đã nhận được một lá thư thông báo thông tin về tròng mắt trẻ em sẽ được thu thập tại trường học. Bức thư nói rằng việc này nhằm mục đích ngăn chặn trẻ em “bị buôn bán hoặc bị lạc”.
Thực tế, dự án mang tên Nền tảng thông tin tròng mắt trẻ em để ngăn chặn trẻ bị lạc là một dự án toàn quốc, được đưa ra bởi Ủy ban Quốc gia vì Sức khỏe Thanh niên năm 2017.
Vào năm 2017 khi dự án khởi động, Tổ chức tư vấn chính trị nhân dân đã đăng trên trang web của mình một bài viết “Thiết lập cơ sở dữ liệu nhận dạng trẻ sơ sinh ngay khi có thể”. Bài báo tiết lộ mục đích thực sự của dự án là dần tạo ra một cơ sở dữ liệu về tất cả các công dân. Bắt đầu từ quét tròng mắt của trẻ sơ sinh, bài báo ngụ ý rằng không ai có thể thoát khỏi việc bị nhận dạng như vậy trong tương lai. Về lý thuyết, dữ liệu trẻ em chỉ có thể được thu thập với sự cho phép của người giám hộ. Trên thực tế, dự án được triển khai ồ ạt đối với tất cả trẻ em.
Một cơ sở dữ liệu quốc gia đang được xây dựng với sự hợp tác của các tổ chức khoa học và trường đại học có trình độ cao nhất Trung Quốc. Vào tháng 3 năm 2019, Ủy ban Phúc lợi thanh thiếu niên tỉnh Thanh Hải đã ban hành một Thông báo về việc khởi động hoạt động “Internet và bảo vệ trẻ em”, trong đó nói rằng quét dữ liệu tròng mắt nên “mở rộng ra tất cả các trường mẫu giáo, tiểu học và cả cộng đồng, cần đạt một phạm vi bao phủ toàn bộ. Không bỏ qua một ai và nên thực hiện nhanh chóng”.
Đến tháng 1 năm 2019, sân bay Daxing ở Bắc Kinh đã thu thập thông tin tròng mắt của hơn 1000 trẻ em. Trong khi đó, Nền tảng thông tin tròng mắt trực tuyến Trung Quốc để ngăn trẻ em bị lạc đã tuyên bố vào năm 2019 rằng hơn 2000 trạm thu thập thông tin tương tự sẽ được xây dựng trước cuối năm trên toàn quốc. Việc xây dựng nhà nước giám sát người dân bằng công nghệ cao của chính quyền Trung Quốc đang thực hiện với tốc độ cao nhất.
Yu Shi, Bitter Winter
Thiện Lan dịch và biên tập