title

Vì sao Trung Quốc sợ một hoa hậu?

Anastasia Lin được bầu là Hoa hậu Canada 2015, nhưng có thể không được phép đi dự cuộc thi Hoa hậu Thế giới được tổ chức tại Trung Quốc - ẢNH: THESTAR.COM

Người đẹp có tên là Anastasia Lin, gốc Trung Hoa, đã đoạt giải 3 trong kỳ thi hoa hậu Canada năm 2013. Năm nay, cô, với số tuổi 25 và là một công dân Canada, đã chiến thắng vương miện hoa hậu Canada, nhưng có vẻ như cô bị ngăn cản để tham dự cuộc thi hoa hậu thế giới lần thứ 65 sẽ được tổ chức tại Trung quốc vào ngày 19 tháng 12 năm nay.

Ðể hiểu lý do vì sao cô lại không được chấp nhận để dự thi hoa hậu thế giới thì chúng ta phải quay lại khởi đầu từ một email đã được gửi cho ban tổ chức cuộc thi hoa hậu của quốc gia này vào năm 2013. Trong email đó khuyến cáo ban tổ chức hãy xét lại kỹ lưỡng về vai trò ứng viên của cô theo như báo The Daily Beast đã tường thuật như sau:

Nói gì thì nói, ai cũng phải công nhận Anastasia Lin là một hoa hậu đẹp và khả ái. Khi đoạt giải hoa hậu Canada năm 2015, ở bất cứ nơi nào có cô xuất hiện, cô đều mang dáng vẻ đầy tự tin. Ðó là do những năm cô từng là một diễn viên và người mẫu, thu hút sự chú ý của giới truyền thông. Như hầu hết những ứng viên dự thi hoa hậu thế giới, mỗi hoa hậu đều có những hoạt động về xã hội, trong trường hợp của cô, hoạt động này là đấu tranh cho nhân quyền.

Tuy nhiên ẩn hiện dưới nụ cười xinh đẹp của cô đã giấu một mối lo âu: Sau khi mang vương miện hoa hậu Canada, và tiếp đó phải trở về nguyên quán Trung Hoa trong kỳ tranh giải hoa hậu thế giới được tổ chức tại Bắc Kinh vào tháng 12 tới đây, cô sẽ bị đối xử ra sao? Thật ra không chỉ riêng cô mà nhà cầm quyền Trung quốc cũng có những mối lo tương tự. Mối lo của nhà nước Trung quốc khi thấy Anastasia Lin là một thành viên của môn phái Pháp Luân Công. Một con số ước tính vào khoảng 65 ngàn người theo môn phái Pháp Luân Công bị đưa lên bàn mổ, trong những nhà thương quân đội, đã chết vì bị lấy nội tạng từ năm 2000 đến năm 2008, năm Bắc Kinh tổ chức Thế vận hội Olympics, căn cứ vào một tài liệu trong quyển sách được xuất bản năm 2014 mang đề tựa “The Slaughter” của tác giả Ethan Gutmann. 

Theo ông Gutmann, người đã có những cuộc phỏng vấn rộng rãi với những nạn nhân còn sống sót và những vị bác sĩ đã thú nhận “Chúng tôi có thể nói rằng con số ấy đã tăng gấp đôi cho năm 2015”.

Ở cái tuổi 25, Anastasia Lin lại càng trở nên một nhân vật chỉ trích chế độ Trung quốc một cách đáng chú ý. Cô là tài tử chính trong những cuốn phim nói về nhân quyền ở Trung quốc được giải thưởng. Cô còn điều trần trước quốc hội Mỹ về sự đàn áp tôn giáo tại Trung quốc, và trải bày tâm sự về đời tư của cô rằng việc cô tranh đấu cho nhân quyền đã khiến cho cha cô, còn đang sống tại Trung quốc, lâm vào tình trạng nguy hiểm. Cô trở thành tiếng nói của những ai còn ở Trung quốc đã bị bịt miệng và cũng là một phụ nữ đẹp, đầy nghị lực, được bầu chọn chính thức là một trong các hoa hậu của thế giới để chuẩn bị bước vào vòng thi dành cho tất cả hoa hậu các nước.

Bởi thế Bắc Kinh nay lâm vào tình trạng khó xử: Có nên tuân theo thủ tục quốc tế trong việc tổ chức thi hoa hậu thế giới và phải để Lin tham dự để rồi phải đương đầu đầy ngượng ngùng trước người dân Trung Hoa, hay sẽ không tuân theo những điều lệ tranh giải từ trước đến nay, ngăn không cho Lin tham dự và để rồi hứng chịu sự dè bỉu từ những nước phương Tây?

Có vẻ như Trung quốc đang ở thế lưng chừng không rõ rệt. Chương trình đã sắp đến nhưng Lin chưa nhận được giấy mời từ ban tổ chức thi hoa hậu thế giới của Trung quốc. Nếu không có giấy mời thì cũng không có đơn xin thông hành nhập cảnh. Và nếu cô không nhận được thông hành vào 16 tháng 11, cô sẽ bị loại khỏi vòng thi. Hoa hậu Úc, hoa hậu Ấn Ðộ, cả hai đều đã nhận được thơ mời và giấy thông hành rồi. Tuy nhiên, theo như Anastasia Lin cho biết thì cô duy nhất là người không nhận được giấy mời. Có phải giấy mời đã “bị lạc” trên đường bưu điện không?

Ðiều đó khó xảy ra. Ðây không phải là lần đầu Trung quốc cố bịt miệng Lin. Quay lại thời điểm năm 2013, khi cô ghi tên tham gia dự thi hoa hậu Canada, ban tổ chức thi hoa hậu Canada đã nhận được một email nặc danh “khuyến cáo nên xét lại tư cách ứng viên của cô”. Bức thư còn cho rằng “mục đích của cô muốn dự thi là để có diễn đàn tố cáo Trung quốc và sự thù hằn của cô đối với nhà cầm quyền Trung quốc sẽ khiến cuộc thi mang tiếng và mất uy tín”. Thêm nữa, bức thư còn dọa rằng “những mạnh thường quân cho cuộc thi sẽ rút ngân khoản ủng hộ vì đã để cô sỉ nhục nhà cầm quyền Trung quốc.”

Ban tổ chức hoa hậu Canada chỉ đưa email cho cô xem và không quan tâm. Trong cuộc thi, Lin đã kể lại rằng có hai giám khảo gốc Trung Hoa, thay vì phải ủng hộ cô thì cho cô điểm 0 trên 10, nên cô chỉ được huy chương đồng (hạng 3). Trong lời phát biểu cuối cùng trong cuộc thi, cô đã truy niệm những người đã chết vì niềm tin của họ ở Trung quốc.

Giờ đây, cho dù Trung quốc đã dựng “bức tường lửa vĩ đại” ngăn cản thông tin từ ngoài vào, nhưng trước tin một cô gái gốc Trung Hoa được đăng quang hoa hậu Canada đã tạo nên những đồn đoán lan rộng trên mạng và những kênh truyền thông “lề trái”. Khi cha của cô, người luôn ủng hộ cô trong cuộc thi, bắt đầu được giới truyền thông lưu tâm tới, ông nói rất hãnh diện về con gái ông trên TV.

Truyền thông “lề phải” của nhà nước đành phải chạy theo câu chuyện “một cô gái Trung Hoa làm rạng danh người Trung Hoa ở nước ngoài” của Lin trước đà thông tin của quần chúng, nhưng thay vì gọi đúng tên cô thì thay một cái tên giả khác vào. Cứ như thế tên của cô biến mất dần trên mạng. Một người hâm mộ cô đã nhắn tin cho cô biết là truyền thông chính thức của nhà nước Trung quốc, Weibo, đã kiểm duyệt tất cả những tin nói về giải hoa hậu của cô, thêm nữa, bây giờ nhà nước đang sợ cô. Ngay cả cha cô cũng không thể liên lạc với cô bằng lối gửi tin nhắn.

Mãi đến vài ngày sau, Lin nhận được email của cha viết rằng cô nên dừng tranh đấu cho nhân quyền. An ninh nhà nước Trung quốc đã đến nhà ở của cha cô và công khai tuyên bố là nếu cô không chịu ngừng đụng chạm đến nhà nước Trung quốc thì ông ta phải cắt đứt tình cha con như trong thời kỳ Cách mạng Văn hóa trước đây.

Lin lập tức gọi cho cha để hỏi chuyện gì đã xảy ra cho ông. Ông khuyên “Xin con hãy đừng làm những gì con đã làm” với lời kêu gọi thống thiết “Xin con để gia đình ở nơi này còn có cơ sống sót” và kể những câu chuyện hãi hùng trước khi dứt máy. Cô cảm thấy bị sốc khi nhận biết cha cô đã từng là một người cha rất cứng rắn, xem gia đình là trên hết mà bây giờ lại sợ nói chuyện với con gái. 

Cô diễn tả: “Cuộc cách mạng Văn hoá đã như là vết thương in sâu trong tâm trí ông, và bây giờ ông, một lần nữa, lại là nạn nhân. Sự đàn áp của chế độ trong quá khứ đã khiến cho những người như cha tôi luôn sống trong sự sợ hãi. Sự sợ hãi này đã nằm trong xương tủy của họ”.

Tuy nhiên, phản ứng đầu tiên của Anastasia Lin để bảo vệ cho cha trước những áp bức của chế độ là không ngậm miệng. Cô nói: “Tôi không muốn gia đình tôi bị hiểm nguy, nhưng vì thật lòng với gia đình, vì tình trạng hiện nay của họ, tôi phải tiếp tục làm những gì tôi đang làm. Nếu không, tất cả những gì tôi làm sẽ trôi theo giòng nước.”

Những cố gắng ồn ào cuối cùng của Trung quốc nhằm cố bịt miệng Anastasia Lin dường như đã đang là điều thách thức đối với cơ quan tổ chức Hoa hậu Thế giới – một công ty của Anh đặt trụ sở tại Luân đôn. Khi Lin yêu cầu những giới chức Hoa hậu Thế giới giúp đỡ cho cô, những vị này nói với cô rằng lời mời của họ không đủ cho việc xin hộ chiếu nhập cảnh, và khuyên cô nên chờ thư mời chính thức từ nước chủ nhà là Trung quốc. Sau đó, cô có liên lạc với các vị này một lần nữa thì họ cho cô hay là họ đã nhắc nhở về thư mời chính thức từ nước chủ nhà và họ chỉ có thể làm đến thế mà thôi. Trong khi ở Luân Ðôn, cô yêu cầu được gặp họ thì họ thoái thác, lấy lý do bận.

Tại sao những nhà tổ chức thi Hoa hậu Thế giới không làm làm hết sức mình để bảo đảm tất cả những hoa hậu của các nước có cơ hội tranh tài đồng đều? Tại sao không gióng lên tiếng nói của những người đại diện cho phụ nữ thế giới? Thi Hoa hậu Thế giới phải chăng nên đổi nơi tranh tài khi mà nước chủ nhà bắt người tham dự im miệng?

Anastasia Lin, Hoa hậu Canada và cũng là  một thành viên môn phái Pháp Luân, đang điều trần trước Quốc hội Hoa Kỳ về hành vi đàn áp tôn giáo của Trung Quốc  - NGUỒN: CHRISSMITH.HOUSE.GOV

Những câu hỏi trên được nhắn gửi cho những vị trong ban tổ chức thì được phát ngôn viên ban tổ chức trả lời sau: 

“Chúng tôi không biết quá trình hoạt động của người dự thi (sic) đã là nguyên nhân đơn xin hộ chiếu của họ bị từ chối.   

Ðể trả lời câu hỏi “Liệu nước Trung quốc chủ nhà từ chối cấp hộ chiếu cho người dự thi thì ban tổ chức có tìm nước khác để tổ chức không?” 

thì câu giải đáp là: “Nếu chúng tôi huỷ bỏ hay di dời nước tổ chức mỗi khi có một đơn xin thông hành bị từ chối thì chúng tôi không thể nào lên chương trình cho cuộc tranh tài này được”.

Một điều đáng lưu ý là Tổ chức Hoa hậu Thế giới đã từ chối trả lời câu hỏi về ngân quỹ và tiền trao giải thưởng đã nhận được từ nước đứng ra tổ chức. Có thể vì Trung quốc đã bỏ ra một số tiền “nặng ký” cho ban tổ chức. Trong năm 2003, thành phố Sanya trên đảo Hải Nam thuộc Trung quốc đã đứng ra tổ chức thi hoa hậu thế giới kèm những điều kiện thật “hào phóng” để “chắc cú” là Tổ chức Hoa hậu Thế giới không thể nào mà không bắt tay đồng ý:

Thành phố sẽ không tính tiền ban tổ chức dùng những cơ sở để tổ chức cuộc thi, thay vào đó Tổ chức Hoa hậu Thế giới chỉ phải trả 4.8 triệu đô-la gọi là “lệ phí giấy phép tổ chức”, tuy nhiên thành phố Sanya để ban tổ chức được quyền bỏ vào túi tất cả những khoản thu từ những đài truyền hình nước ngoài ngoại trừ Trung quốc.

Ðể đáp lại đòi hỏi của Tổ chức Hoa hậu Thế giới quan tâm đến những cuộc biểu tình do những người dân trên đảo phản đối có thể xảy ra trong thời gian tranh tài, thì Trung quốc bảo đảm không để chuyện đó xảy ra với “bàn tay sắt của họ”. Do đó những vị chủ chốt của Tổ chức Hoa hậu Thế giới đã có mối quan hệ “thắm thiết” với Trung quốc. Chả thế mà Trung quốc đã đứng ra tổ chức bảy cuộc tranh tài này với sáu lần tại thành phố Sanya của đảo Hải Nam.

Hiện nay, các giới chức trong Tổ chức Hoa hậu Thế giới dường như xem mình như người ngoại cuộc, hiển nhiên như muốn đổ hết lỗi lầm cho Bắc Kinh. Thực tế, khi ban tổ chức “giả mù” như không nhìn thấy việc Anastasia bị bịt miệng và việc đảng này đem cha của cô ra như một món tiền chuộc là điều rất thuận lợi cho đảng Cộng sản Trung quốc. Trong quá khứ nhà cầm quyền Trung quốc đã đàn áp những người bất đồng chính kiến và người thiểu số, thì Tổ chức Hoa hậu Thế giới chẳng khác nào là đồng loã với một Trung quốc đang tiếp tục chính sách ngược đãi về nhân quyền.

Anastasia Lin rồi sẽ chỉ là một bóng mờ khi bị từ chối để tham dự cuộc tranh tài đầy lộng lẫy này, và Trung quốc sẽ thắng. Tổ chức Thi Hoa hậu Thế giới mà câu châm ngôn của họ là “Vẻ Ðẹp Với Một Mục Ðích” (Beauty With a Purpose) – bây giờ có một sự lựa chọn. Hoặc là họ sẽ càng bị vạch trần sự đồi bại của họ là tổ chức này chỉ hám tiền, hay họ phải đối xử công bằng với hoa hậu Canada như những hoa hậu khác, để Anastasia Lin được phép tranh tài, ngay cả khi nơi tổ chức bắt buộc phải dời đi nơi khác.

Hãy chọn đứng về phía những người đã sẵn lòng hứng chịu mọi bề nguy hiểm để nói lên tiếng nói của sự thật chống lại bạo quyền, hầu tạo sự thay đổi, không những chỉ cho Trung quốc, mà còn cho cả biểu tượng đề cao vẻ đẹp thật sự của những cuộc tranh tài Hoa hậu Thế giới một cách đúng nghĩa nhất.

Anastasia Lin, Hoa hậu Canada

ĐTĐ - Nov. 18, 2015

 Phỏng theo Vision & The Daily Beast