title

Vị tổng thống sát nhân

Bài NGUYỄN ĐẠT THỊNH

Trong chế độ dân chủ, tổng thống không có quyền giết người, dù giết bằng một bản án tử hình, vì xử án không phải là một trong những quyền hạn của tổng thống. Vậy mà tổng thống Phi Luật Tân Rodrigo Duterte đang bị tố cáo là đã giết hàng ngàn nghi can tội phạm và đối thủ chính trị trong thời gian ông làm thị trưởng thành phố Davao.

Nhân vật tố cáo ông giết người là cựu sát thủ Edgar Matobato, một tay dao búa ông sử dụng trong gần 20 năm khi ông ngồi ghế thị trưởng.

Nguyên thị trưởng Davao và đương kim tổng thống Rodrigo Duterte

Cựu sát thủ Matobato tố cáo ông Duterte tội giết người

Những bí mật đó bị phóng viên truyền thông tại Manila phanh phui trong bài tường thuật buổi điều trần của ông Matobato trước Thượng Viện Phi Luật Tân hôm thứ Năm 15/9/2016.

Matobato nói chính tai anh nghe thị trưởng Duterte ra lệnh cho toán hành quyết thực hiện những vụ giết người ngoài vòng pháp luật. Matobato nhìn nhận, với tư cách thành viên “Trung Đội Tử Thần Davao” (Davao Death Squad) trong thời gian đầu thập niên 1990, ông đã giết khoảng 50 người.

“Giết người gọn như giết gà vậy đó,” ông sát thủ 57 tuổi nói trong buổi điều trần truyền hình. “Nhưng chúng tôi chỉ giết bọn phạm pháp, bọn sát nhân, bọn buôn lậu ma túy, hiếp dâm hay móc túi thôi.”

Anh giải thích Duterte ghét bọn buôn ma túy vì chúng làm cậu con trai lớn của ông -cậu Paolo Duterte- nghiện ngập. Dù cậu con nghiện ma túy, ông bố thị trưởng vẫn phong cho cậu chức phó thị trưởng Davao; và trong chức vụ đó, năm 2014 cậu ta ra lệnh hạ sát chủ nhân một khách sạn, vì ông này hỗn với cậu.

Thành tích giết người của bố con ông tổng thống quả không làm người Phi nào hãnh diện kể cả Tổng Thống Duterte.

Paolo Duterte

Ngay ngày thứ Năm 15/9/2016, trong một bài diễn văn, Duterte phủ nhận là ông không hề có thái độ quá đáng đó, dù trong cương vị thị trưởng hay cương vị tổng thống; phủ nhận những điều Matobato tiết lộ, nhưng ông không đề cập đến buổi điều trần tại Thượng Viện.

Những tổ chức Nhân Quyền ghi nhận 1,400 vụ giết người mờ ám tại Davao trong thời gian Duterte làm thị trưởng. Họ còn nhận xét là từ ngày 30 tháng Sáu 2016 -ngày ông đăng quang nhậm chức tổng thống Phi Luật Tân- việc giết người mang tầm vóc quốc gia, xảy ra trên địa bàn toàn quốc, chứ không chỉ giới hạn trong thị xã Davao như trước nữa.

Cảnh sát ghi nhận là trong 47 ngày vừa rồi đã có đến 3,500 người bị ám sát -trung bình 47 người mỗi ngày; cảnh sát Phi xác nhận họ giết 42% nạn nhân trong những cuộc hành quân cảnh sát, số còn lại chết vì bị ám sát.

Matobato khai trong thập niên 1990 ông còn nghe thị trưởng Duterte ra lệnh đánh bom một thánh đường Hồi Giáo để trả đũa vụ một nhà thờ Thiên Chúa giáo bị bom. Anh khẳng định, "Ông ta ra lệnh cho chúng tôi giết tín đồ Hồi Giáo."

Vẫn theo lời điều trần của Matobato, có lần một nhân viên chính phủ trung ương bị Duterte tự tay giết chết vì can thiệp vào việc làm của “trung đội tử thần.” “Ông ta xả hai băng đạn Uzi vào cơ thể anh viên chức trung ương.”

Đương kim tổng thống kiêm thiện xạ tiểu liên

Vẫn theo lời khai của Matobato, thân xác một nạn nhân đã được đem nuôi cá sấu; nhiều xác khác bị ném xuống biển, xuống giếng; trước khi ném xác xuống biển, toán sát thủ còn mổ bụng nạn nhân móc bao tử ra liệng đi, vì bao tử trương phình khiến xác chết nổi trở lên trên mặt nước.

Bộ Trưởng Tư Pháp Vitaliano Aguirre cho là Matobato được mớm lời để mưu hại tổng thống Duterte. Trưởng phòng báo chí phủ tổng thống -ông Martin Andanar- nói nhiều cuộc điều tra đã khẳng định là Duterte vô tội. Ngay cả “Trung Đội Tử Thần” cũng chưa bao giờ được xác nhận là thật sự hiện hữu, mà chỉ có trong trí tưởng tượng phong phú của nông dân Phi Luật Tân.

Liên Hiệp Quốc và Hoa Kỳ tỏ vẻ quan tâm đến những dư luận chỉ trích Tổng Thống Duterte, nhưng ông này bốp chát bảo họ “đừng xía vào chuyện nội bộ của Phi Luật Tân.”

Tổng thống không đề cập đến buổi điều trần tại Thượng Viện, nhưng con trai ông, cậu Paolo Duterte ra một bản tuyên ngôn gạt bỏ những cáo buộc của Matobato; Paolo nói Matobato không chứng kiến tận mắt những điều anh điều trần trước Thượng Viện, anh chỉ nghe những giai thoại nói đi, lập lại, tam xao, thất bổn, thêm thắt và diễn dịch.

Một nhân chứng -cựu dân biểu Prospero Nograles- nói toàn bộ bốn người cận vệ của ông vẫn còn sống, không người nào bị ám sát như lời điều trần của anh Matobato.

Người tổ chức buổi điều trần về thành tích giết người của Tổng Thống Duterte là nữ Nghị Sĩ Leila de Lima, nguyên là tổng trưởng Tư Pháp Phi Luật Tân; nhiều lần bà Lima đã tố cáo thành tích tội phạm của ông Duterte.

Nữ Nghị Sĩ Leila de Lima

Với tư cách Bộ Trưởng Tư Pháp ngày trước, bà de Lima đã không truy tố thị trưởng Duterte, mặc dù anh sát thủ Matobato đến trình diện tại Bộ Tư Pháp để xin được bảo vệ.

Matobato nói trong buổi điều trần là, ngày còn trẻ anh phục vụ trong lực lượng Nghĩa Quân chống lại những lực lượng thân Trung Cộng; sau này anh được Thị Trưởng Duterte trọng dụng trong công tác ám sát những người Phi thân cộng, và những tội phạm khác. Vụ án mạng làm anh bất mãn là vụ giết một thương gia Davao.

Trong phần chất vấn, Nghị Sĩ thân chính Alan Peter Cayetano hỏi anh Matobato “Ai là người mướn anh tiếp tay để hạ bệ Tổng Thống Duterte?” Matobato trả lời, “Tôi không có ý định hạ bệ Tổng Thống Duterte hay hạ bệ bất cứ một ai khác, tôi chỉ xin được nói với Quốc Hội về việc làm khiếp đảm của tổng thống khi ông ta còn là thị trưởng Davao.”

Nghị sĩ thân chính Alan Peter Cayetano

Cayetano đổi cách hỏi, “Ai đứng sau lưng anh trong việc nói xấu tổng thống?”

Matobato, “Tôi không nói xấu, tôi chỉ nói thật.”

Cayetano, “Họ trả anh bao nhiêu tiền?”

Matobato, “Tôi không nhận tiền của ai cả.”

Cayetano giải thích với những nghị sĩ đồng viện là ông không tin nhân chứng Matobato, nên ông chất vấn ông này về nhân vật đứng sau lưng ông để làm mất uy tín của Tổng Thống Duterte.

Ông cũng không tin tính vô tư của cuộc điều trần vì bà Leila de Lima -trưởng tiểu ban Tư Pháp và Nhân Quyền tại Hạ Viện - là thành viên của đảng đối lập LP (the Liberal Party - đảng Tự Do).

Tổng Thống Duterte nói bà De Lima có một người tình làm tài xế, thường móc nối với những tù nhân bị giam trong khám đường New Bibibid để kiếm mối cho bà De Lima, ngày bà còn là một luật sư.

Bà De Lima trách ông Duterte không nghiêm chỉnh trả lời quốc dân về những cáo buộc do ông Matobato nêu lên mà lại đánh lạc hướng dư luận bằng cách nói xấu bà.

Độc giả người Việt hải ngoại chúng ta chỉ còn nước lắc đầu trước lối sinh hoạt chính trị vô cùng ấu trĩ của người Phi Luật Tân. Tuy vậy, họ vẫn còn hơn chúng ta một bậc: một ông nghĩa quân và một bà nghị sĩ còn dám lớn tiếng chỉ trích vị tổng thống đang tại vị.