title

NĂM MỚI – CHUYỆN CŨ

Trước thềm năm mới, thiên hạ nao nức, sốt ruột, thắc mắc, năm mới sẽ có chuyện gì mới? Dĩ nhiên là sẽ có vô số chuyện mới mà chẳng ai đoán trước được, kể cả Trạng Trình tái sinh. Ấy vậy mà kẻ này vẫn oai hùng dám đứng ra tiên đoán chuyện năm tới, ít nhất là trong chính trường Mỹ. Đây là chuyện ‘phá lệ’, đoán mò tương lai chứ không chờ chuyện xẩy ra rồi mới bàn luận như một bình luận gia phải làm.

Xin quý vị lấy sổ ra ghi để cuối năm tới xem lại coi kẻ này có giỏi hơn Trạng Trình không nhé.

Đây là lời tiên đoán: qua năm mới 2019, sẽ chẳng có gì mới lạ trong chính trường Mỹ hết ráo! Tuy năm mới, nhưng tất cả mọi chuyện đều là cũ, thay đổi nếu có, chỉ là cường độ. Khối cấp tiến, từ đảng DC đến TTDC, đánh Trump từ hai năm nay, vẫn tiếp tục đánh. Bây giờ, nắm được Hạ Viện, sẽ đánh mạnh hơn nữa, ít ra cũng sẽ làm tê liệt toàn bộ chính quyền Trump nếu không ‘đảo chánh’ được. Ông Thần Trump đánh lại từ hai năm nay, vẫn tiếp tục trả đòn bằng tuýt. TTTN (truyền thông tỵ nạn) vẫn tiếp tục vào Gu Gồ dịch CNN. Cuộc chiến mậu dịch với Tầu vẫn cò cưa, thảo luận với Bắc Hàn vẫn lai rai trong khi cậu Ấm vẫn ngừng thử nghiệm bom và hỏa tiễn. Diễn Đàn Trái Chiều vẫn cứ trái chiều. Thiên hạ ủng hộ Trump vẫn ủng hộ, chống Trump vẫn chống. Bệnh Dị Ứng Trump vẫn không bớt. Mặt trời vẫn mọc từ phiá đông.

Qua đầu tháng Giêng, quốc hội mới sẽ tuyên thệ nhậm chức.

Thượng Viện vẫn y như cũ, với CH nắm thế đa số, tuy có thêm được hai ghế nhưng cũng chẳng thay đổi gì nhiều ngoài vài thay đổi nhân sự trong các ủy ban. Với thế đa số trong tay, TT Trump sẽ vẫn có quyền bổ nhiệm bất cứ ai ông muốn, từ nhân viên nội các cho tới các đại sứ, quan tòa, kể cả thẩm phán Tối Cao Pháp Viện. Phe DC chỉ biết khóc ròng, chửi bới và nuốt cục tức.

Tất cả các thượng nghị sĩ trong hai năm tới sẽ khá rảnh rang, đi câu hay đi đánh gôn mút chỉ cũng chẳng sao, vì sẽ chẳng có luật lệ nào có thể phê chuẩn được. Chẳng có luật lệ nào vì Hạ Viện nằm trong tay khối đối lập DC. Tất cả luật do khối DC tại Hạ Viện đưa ra sẽ không có hy vọng qua được cửa ải Thượng Viện, chứ đừng nói tới việc TT Trump ký ban hành. Tất cả mọi dự luật TT Trump hay phe CH đề nghị sẽ bị nhận chìm tại Hạ Viện.

Tất nhiên, thỉnh thoảng hai bên sẽ cố gắng tìm đồng thuận để thông qua một vài luật ‘nhí’ như luật giảm khinh các tội về ma tuý mới đây.

Dù vậy, Thượng Viện về phiá Dân Chủ sẽ rất ồn ào. Đặc biệt là khi xuất hiện trước ống kính TV trong những cuộc điều trần hay thảo luận gì đó. Một số thượng nghị sĩ sẽ tranh nhau la to hét lớn, tạo chú ý cần thiết để dọn đường cho năm 2020 ra tranh cử tổng thống. Xin quý vị ghi lại tên để sau này kiểm chứng: đây là danh sách các nghị sĩ ồn ào nhất: Bernie Sanders, Elizabeth Warren, Kamala Harris, Cory Booker, Amy Klobuchar, Kirsten Gillibrand. Nhìn vào danh sách này, với tư cách người trốn chạy ‘xã hội chủ nghiã’, kẻ này lo nhiều hơn vui: tất cả các thượng nghị sĩ DC đi thi “Senate Got Talent” đều thuộc cánh tả hết, từ thiên tả đỏ bầm như cụ ông Sanders và cụ bà Warren, đến thiên tả hồng đậm như chị Harris và anh Booker. Đảng DC hiển nhiên đang rẽ qua phiá tả rất mạnh. Cử tri Mỹ vào năm 2020 sẽ có một sự lựa chọn rất rõ ràng, xanh hay đỏ, tả hay hữu, chứ không phải lựa chọn kiểu... bên nào cũng rứa.

Nói tóm gọn lại, Thượng Viện qua năm tới sẽ chỉ còn là sân khấu cho các diễn viên DC ứng cử tổng thống tranh tài múa mép, chuẩn bị dựt cúp Tòa Bạch Ốc.

Ngoài Thượng Viện, còn có gần hai tá thí sinh dự thi tuyển lựa ca sĩ nữa, trong đó có vài cụ khủng long giọng đã quá khàn như Hillary, Joe Biden, John Kerry, Andrew Cuomo, nhưng cũng có vài cây măng mới mọc như Beto O’Rourke, Eric Garcetti chưa ai nghe tiếng hát bao giờ. Có cả một anh Julian Castro tuy không bà con gì với Fidel Castro (thử tưởng tượng đọc tin tức: “Họp thượng đỉnh Castro Mỹ - Castro Cuba”!). Những thăm dò mới nhất cho thấy các cụ Biden và Sanders được hậu thuẫn cao nhất, chỉ vì nhiều người biết đến tên tuổi các cụ, còn những mầm non mới thì còn ít người biết đến.

TTDC đã thả bong bóng thăm dò, đưa ra một liên danh ‘bất bại’ của DC: cụ ông Biden đứng chung với ngôi sao mới nổi Beto O’Rourke, người đã xém hạ được TNS Ted Cruz tại Texas mới đây. Kinh nghiệm và tên tuổi của cụ Biden kết hợp với tuổi trẻ và tính thu hút của anh O’Rourke có vẻ thật hấp dẫn.

Thực tế, chỉ hấp dẫn trên TTDC thôi. Cụ Biden là một chính khách dở ẹc, hay ít ra thì cũng không có trọng lượng, có tính hơi ... tếu, sở trường về chuyện diễu và cười duyên, chuyên môn nói hớ, hai lần ra tranh cử tổng thống đều chẳng lần nào có được tới 5% hậu thuẫn, chỉ quá giang xe đò Obama để thành phó tổng thống. Chưa kể cụ Biden sẽ bước vào bát tuần một năm sau khi tuyên thệ nhậm chức nếu đắc cử trong khi thế giới ngày nay là thế giới của thế hệ 20-30 tuổi.

Anh O’Rourke thì hạ TNS Cruz không nổi, sao lại có thể tính chuyện lớn hơn được. Với những độc giả chưa biết gì nhiều về anh O’Rourke, kẻ này xin có vài chữ giới thiệu: anh này hoan nghênh những cầu thủ football không chịu chào quốc kỳ và quốc ca vì “tôn trọng quyền tự do” khinh thường quốc kỳ và quốc ca của họ. Anh O’Rourke cũng hô hào giải tán cơ quan ICE là cơ quan cảnh sát biên giới, ân xã hết di dân lậu, mở toang cửa biên giới. Nói cho rõ, anh này đứng về phiá đỏ thẫm.

Ủy Ban Quốc Gia của đảng DC cho biết đã chuẩn bị chương trình cho ít nhất là 12 cuộc tranh luận trong nội bộ đảng DC, bắt đầu từ tháng Sáu năm tới. Coi bộ hấp dẫn hơn phim bộ Hàn Quốc.

Trong nội bộ CH, nếu TT Trump quyết định ra tranh cử lại, sẽ chẳng có ai dám ra chống ông ta hết, có ra cũng chết yểu thôi.

Danh sách giới hạn về các thí sinh thi lấy cúp Tòa Bạch Ốc của đảng Dân Chủ(còn thiếu cả chục nhân vật)

Về phiá Hạ Viện thì trái lại, sẽ rất sống động, không có dân biểu nào... ngủ gật hết. Nhưng Hạ Viện bận rộn không phải vì bận ra luật kinh bang tế thế mới, mà bù đầu vì trách nhiệm tự phong mới: cố viết cáo phó cho Trump. Trong vấn đề này, sẽ không phải là chuyện lạ nếu Hạ Viện muốn tu chính Hiến Pháp, chính thức thêm một trách nhiệm mới cho các dân biểu “Tìm mọi cách lật đổ bất cứ tổng thống CH nào cho dù đã được dân bầu một cách chính danh và hợp Hiến”.

Trong trận chiến đánh Trump, khối DC sẽ mang đại bác 500 ly “điều tra” ra xử dụng toàn diện. Trong hai năm tới, thiên hạ có thể sẽ thấy ít ra là hai ba tá điều tra lớn nhỏ, ngắn dài đủ cỡ, chuyện quan trọng hay chuyện ruồi bu đủ kiểu. Để quý độc giả có một khái niệm sơ khởi: trong hai năm qua, khối thiểu số DC tại Hạ Viện đã yêu cầu điều tra 64 vụ liên quan đến các việc làm của nội các Trump và của chính TT Trump. Hầu hết bị khối đa số CH bác bỏ. Bây giờ phe DC nắm đa số, sẽ không phải là chuyện lạ nếu DC đòi điều tra không phải là 64 mà là 640 vụ! Ngoài ra, Hạ Viện sẽ không làm chuyện gì khác, ngoài nỗ lực ‘đảo chánh’ lật đổ TT Trump.

Tất cả các quyết định của tất cả các bộ trong nội các Trump, tất cả những tổ chức, hiệp hội, cơ sở kinh doanh,... mang tên “Trump”, hay dính líu xa gần gì đến TT Trump và gia đình, sẽ thành đối tượng điều tra hết. Tất cả những người thiếu may mắn, trùng tên Trump cần phải làm thủ tục đổi tên gấp như một cậu bé học sinh tiểu học 11 tuổi tại Delaware, tên Joshua Trump đã phải chính thức đổi tên để đi học khỏi bị cô giáo đì và bạn cùng lớp sỉ vả.

Cặp mắt của dân biểu DC Adam Schiff sẽ lớn ra thêm chút nữa vì nhu cầu kiếm rác trong tất cả những gì TT Trump đã, đang, và sẽ làm.

Phe DC sẽ tìm đủ cách moi giấy khai thuế của ông kinh doanh Trump, viện cớ truy xét xem ông Trump có trốn thuế không. Chuyện bá láp! Hồ sơ khai thuế của ông Trump dầy cả ngàn trang, đã có hàng chục chuyên gia của sở thuế IRS nghiên cứu từng con số từ thời TT Reagan đến giờ. Nếu ông ta có trốn thuế thì đã bị bắt từ lâu rồi, không phải chờ đến các dân biểu mù tịt về kế toán tìm ra. Một đài TV của TTDC trước đây đã mần mò tìm ra được một giấy khai thuế năm 2005, làm rùm beng, để rồi sau đó im re, lờ câu chuyện đi vì giấy khai thuế đó cho thấy ông Trump đóng tới 38 triệu đô thuế năm đó. Vấn đề là DC chỉ muốn làm khó dễ ông Trump vì biết ông này không muốn công khai hoá giấy khai thuế cho cả thế giới kinh doanh biết những bí mật kinh doanh của ông. Ta đừng quên đại tổ hợp Trump Organization có quan hệ kinh doanh với cả ngàn công ty khác mà họ đều không muốn bị lộ ra.

Câu hỏi lớn nhất trong đầu tất cả mọi người là chuyện đàn hặc TT Trump. Đây là nỗi ám ảnh, hay chính xác hơn, là giấc mơ của những người bị bệnh Dị Ứng Trump. Như đã có dịp trình bày, đàn hặc là một quyết định chính trị, thực sự chẳng cần phải có tội hay bằng chứng đành rành như một vụ án trước tòa án bình thường. Tuy vậy, dù sao cũng phải chứng minh trước tòa công luận là có tội thật.

Câu hỏi là đàn hặc TT Trump về tội gì? Vì tội trả tiền ăn bánh với hai bà làng chơi hơn một chục năm trước khi ra tranh cử tổng thống? Hay trả tiền để hai bà này không tiết lộ ông Trump ‘giỏi’ hay ‘dở’? Trường hợp TT Clinton nặng tội gấp vạn lần, không bị giải nhiệm cũng chẳng đi tù nửa ngày, vậy thì làm gì được TT Trump?

Đàn hặc một tổng thống không phải là chuyện nhỏ, cần phải cân nhắc kỹ. Năm xưa, CH hung hăng đàn hặc TT Clinton quá mạnh, đưa đến phản ứng ngược, hậu thuẫn của TT Clinton đang từ 40% vọt ngay lên tới 73%, khiến tất cả các nghị sĩ DC rét không dám bỏ phiếu truất phế ông.

Theo một thăm dò mới nhất của Politico, chỉ có 33% dân Mỹ ủng hộ đàn hặc TT Trump trong khi 51% chống.

Yếu tố quan trọng nhất dĩ nhiên là cho dù đàn hặc thì cũng chẳng đi đến đâu, vì không có cách nào có đủ phiếu tại Thượng Viện để giải nhiệm TT Trump. Chưa kể việc giải nhiệm ông Trump thì ông phó Pence sẽ lên thay thế, mà ông Pence thì đúng là ‘ác mộng’ của khối cấp tiến vì ông bảo thủ hơn xa TT Trump, lại điềm đạm, khó bị chửi hơn ông Trump.

Về phần TT Trump, qua năm tới, ông có quyền đi đánh gôn một năm 300 ngày, gọi là có chuyện làm cho qua ngày vì không còn việc gì khác có thể làm được khi Hạ Viện sẽ chặn tất cả mọi dự tính, mọi kế hoạch.

Những kế hoạch ông hứa hẹn khi tranh cử nhưng chưa thực hiện được có nhiều triển vọng sẽ không thực hiện được nữa. Qua năm 2020, khi TT Trump tái tranh cử, khối đối lập sẽ nhắc đi nhắc lại chuyện TT Trump hứa lèo nhưng lại không nhắc lại chuyện chính đảng DC đã cản ông.

Kiếm tiền xây bức tường biên giới Mễ sẽ là một công tác hàng đầu thật khó khăn. Ngân sách nói chung, sẽ tiếp tục là chiến trường giữa DC và CH, đưa đến tình trạng chỉ có được ngân sách vá víu ngắn hạn tạm, dây dưa hết cái này đến cái khác, mỗi lần phê chuẩn lại là một dịp hai bên đánh nhau, hăm dọa đóng cửa Nhà Nước.

Obamacare sẽ dậm chân tại chỗ, sống dở chết dở, cho đến khi các hãng bảo hiểm khai phá sản và Obamacare tự diệt, hay cho đến khi Tối Cao Pháp Viện quyết định khai tử nếu Obamacare vi Hiến như một quan tòa liên bang đã phán.

Kế hoạch giảm thuế quy mô lần thứ hai vào đầu năm 2019 chết từ trong trứng nước. Nhiều cụ tỵ nạn hớn hở, vui mừng vì cho rằng như vậy Nhà Nước vẫn thu được nhiều tiền để chi trả tiền già, tiền trợ cấp đủ kiểu,... cho các cụ, cho dù đó là tiền đám con cháu các cụ đang è cổ đóng.

Nếu có phép lạ, phe DC hợp tác với TT Trump thì sẽ có hy vọng kế hoạch tu bổ hệ thống hạ tầng cơ sở đường xá, cầu cống, có thể sẽ được thực hiện phần nào.

TT Trump sẽ có những cuộc cải tổ nội các quy mô. Có thể cả nửa nội các sẽ được thay thế, vì lý do này hay lý do khác. Phải nhìn cho rõ, ông Trump không phải là thành phần chính khách chuyên nghiệp của Hoa Thịnh Đốn khi đắc cử và tuyên thệ nhậm chức. Việc đi tìm người hợp tác trong nội các là cả một hành trình cam go, hầu hết các bổ nhiệm đều dựa trên những lời giới thiệu hay áp lực của khối này, nhóm kia, và hầu hết những người được bổ nhiệm đều xa lạ với ông. Do đó, lủng củng nội các, bất đồng ý kiến, lựa người thiếu khả năng hay lai lịch có vấn đề,... trong những ngày đầu không thể tránh được. Bây giờ, sau hai năm trong thế giới Hoa Thịnh Đốn, tất nhiên ông hiểu thế giới này hơn và biết nhiều nhân vật hơn, sẽ tìm được nhiều người hợp ý hơn.

Nói chung, tỷ lệ hậu thuẫn của TT Trump sẽ tiếp tục lảng vảng trong khoảng 45%-50%, tuy không có gì đáng đấm ngực, nhưng cũng đủ để... tái đắc cử nếu ông ngồi buồn không biết làm gì, ra tranh cử lại.

Theo một bài phân tích mới nhất của CNN (không phải Fox đâu!), TT Trump nếu ra tranh cử lại năm 2020, sẽ đắc cử dễ dàng hơn năm 2016. Năm đó, ông đắc cử dựa trên lời hứa sẽ phát triển kinh tế, tạo công ăn việc làm cho thiên hạ. Năm 2020, ông ra tranh cử lại không còn dựa trên lời hứa nữa, mà trên thành quả thật, kinh tế phát triển thật (phát triển quá mạnh đến độ ngân hàng trung ương phải tăng lãi suất để thắng bớt lại) và công ăn việc làm đầy rẫy thật. Theo CNN, tất cả tùy thuộc tình hình kinh tế. Cứ tiếp tục tăng trưởng như hiện nay thì DC sẽ vô vọng, cho dù đưa bất cứ ứng viên nào ra, vì dân Mỹ nói chung, bầu theo túi tiền của họ chứ không bị chi phối bởi mấy cái tội lăng nhăng mà TTDC tố cáo như kỳ thị, nói nhảm, tuýt quá nhiều,... Những cái tội này chỉ quan trọng đối với mấy anh nhà báo cấp tiến đi mò rác thôi, dân lao động chẳng bao giờ thắc mắc khi đi bỏ phiếu.

Nhìn cho kỹ, DC chẳng có ai đủ trọng lượng đánh đô vật với võ sĩ Trump, cũng như chẳng có chương trình kinh bang tế thế cụ thể và hấp dẫn nào hết. Chẳng lẽ ứng viên DC sẽ hô hào tăng thuế lợi tức lại? Chém thuế nặng để các công ty Mỹ khỏi mang tiền từ ngoài nước về đầu tư mở hãng xưởng ở Mỹ lại? Đóng bớt cửa các hãng xưởng để dân lao động có dịp ngồi nhà ăn trợ cấp coi football hay baseball cả ngày cho khỏe? Mở toang cửa biên giới cho cả vạn hay cả triệu di dân Nam Mỹ và Hồi giáo Trung Đông vào? Hủy bỏ thuế quan trên hàng nhập cảng từ Trung Cộng và cả thế giới để cả thế giới mang hàng hoá vào giết kỹ nghệ Mỹ? Mang B-52 đi thả bom Mạc Tư Khoa để trừng phạt Putin can dự giúp Trump? Chấm dứt đàm phán để Cậu Ấm Ủn tái võ trang nguyên tử? Mời ông Tập ‘bảo vệ’ Biển Đông?

Nhưng tương lai TT Trump không hoàn toàn huy hoàng đâu. Đám mây đen Mueller vẫn còn che kín một mảng lớn của bầu trời. Cho đến nay, chẳng ai biết tí tẹo tin gì về cuộc điều tra ‘Trump thông đồng với Putin’ của ông. Chỉ biết qua những tin đồn, tin đoán mò qua các truy tố vài người thì biết loáng thoáng hình như chẳng có dấu vết thông đồng gì ráo. Nhưng để biện minh đã tốn mấy chục triệu tiền thuế của dân, ông Mueller sẽ thua me gỡ bài cào, phải vặn trẹo lưng để tìm ra một vài tội chơi gái lăng nhăng, có thể để dành đó, khi nào TT Trump mãn nhiệm sẽ vồ ông ta.

Dù sao thì công tố Mueller không còn lý do gì kéo dài lê thê cuộc điều tra lùng phù thủy này vĩnh viễn được. Trên thực tế, theo các chuyên gia, cuộc điều tra càng kéo dài càng bất lợi cho công tố Mueller vì thiên hạ sẽ nghĩ ông này vẫn loay hoay đi mò tôm thôi.

Nếu có thay đổi đáng kể thì có lẽ thay đổi đó sẽ xẩy ra tại Tối Cao Pháp Viện. Tại đó, hiện nay, tương lai của 3 thẩm phán khá lỏng lẻo. Mà chuyện đáng nói là cả ba vị này đều thuộc khối cấp tiến, do các tổng thống DC bổ nhiệm. Bà Ruth Ginsberg sức khỏe rất mong manh. Ông Stephen Breyer cũng trên bát tuần tuy sức khoẻ chưa thấy có vấn đề lớn gì. Bà Sonia Sotomayor tuy còn khá trẻ nhưng lại bị bệnh tiểu đường khá nặng, đã mấy lần vào bệnh viện cấp cứu. Không ai muốn chuyện bất hạnh nào xẩy ra cho các vị đó, nhưng thực tế mà nói, việc TT Trump có cơ hội bổ nhiệm thêm thẩm phán TCPV là chuyện ai cũng phải nghĩ đến, dù muốn hay không.

Nếu TT Trump có cơ hội bổ nhiệm thêm thẩm phán bảo thủ nữa, cán cân TCPV sẽ nghiêng hẳn về phiá bảo thủ. Và bảo đảm việc bổ nhiệm tân thẩm phán bảo thủ nữa sẽ ... gió tanh mưa máu hơn đại chiến thế giới thứ ba. Cuộc chiến Kavanaugh coi như trò đùa của trẻ con thôi.

TTDC thì sao? Cũng vẫn vậy thôi. Xúm lại đánh TT Trump mệt nghỉ. Vừa đánh cho bõ ghét, vừa kiếm được tiền quảng cáo. Truyền thông tỵ nạn thì cũng vẫn hăng hái phiên dịch CNN thôi, vì không biết làm gì khác.

Chuyện đáng lưu ý trong TTDC là xem họ tuyển lựa ca sĩ nào trong đám thí sinh DC. Đây sẽ là nhức đầu lớn cho TTDC.

Nhìn chung chính trường Mỹ trong năm tới, hay chính xác hơn, trong hai năm tới, chỉ có hai vấn đề lớn mọi người sẽ chú tâm: các cuộc điều tra liên tục hạch tội TT Trump, và cuộc chạy đua vào Nhà Trắng của phe DC.

Vũ Linh