title

Ăn Cá Để Nhớ Cá

• Deborah Tường Vân

Cả hai ba tuần nay, theo dõi tin tức về tình hình biển nhiễm độc và cá chết đang xảy ra ở quê nha,  cô Hai lúc nào cũng nôn nao, bứt rứt. Cứ nghĩ đến...cá là thấy tức anh ách, nhất là khi phải nhìn hình ảnh hàng vạn cá chết trắng bãi biển.

Lúc còn ở VN gia đình cô Hai sống ở xứ biển hiền hoà của miền Trung. Thời còn nhỏ, cô nhớ nhà thường có nồi cá nục chuối hấp, mẹ bào rau muống, cô lãnh phần nướng bánh tráng rồi nhúng vào lu nước mưa cho bánh săn mềm. Tới bữa, cả nhài quây quần quanh dĩa lớn cá nục chuối hấp hành gừng pha thêm chút nước mắm tỏi ớt. Cứ thế ai nấy xé bánh tráng bỏ miếng cá ít rau muống bào cuốn lại chấm cắn rau ráu nhai ngon phải biết!

Đến khi lớn lên gia đình vào Nam cũng vẫn là xứ biển. Đó là thời cô Hai đã thành thiếu nữ, mỗi sáng tà tà với chiếc xe đạp mi ni áo dài lụa hồng hoa đi làm, mỗi ngày đều ngon miệng với những món cá đặc sản của miền biển: cá ngác nửa con nấu canh chua nửa con kho gừng, cá đối trứng nấu rau ngót vài con còn lại chiên xù. Cá trích tươi xanh ninh nhừ với mía và cà chua ăn cơm hoặc bánh mì thì tuyệt cú mèo. Rồi thì cá cơm trắng muốt kho tiêu. Thích nhất là món canh chua cá kiểu Hà Tiên với măng chua rau muống ăn quên cả đường về...

Định cư ở Mỹ rồi, gia đình cô Hai cũng vẫn sống gần biển. Mùa Hè, cả nhà lái xe ra biển chơi chỉ mất 45 phút. Đi chơi biển, mấy người lớn tuổi khoác thêm áo ấm vì bà Năm nói:

- Biển ở Mỹ lạnh hơn biển Việt Nam.

Cô Hai nghĩ thầm, nước biển ở đâu thì cũng mặn như nhau."

Tụi nhỏ chạy nhảy bơi lội tung tăng còn đám người lớn ngồi trên bờ tán dóc, tự nhiên ai cũng nhớ biển ở quê nhà... Bà Năm rủ rê:

- Hay là mình đi đào cát đãi ốc ruốc đi.

Ông Năm hứ thiệt lớn:

- Biển Mỹ làm gì ốc ruốc! Lúa!

Bà Năm tiu nghỉu nói nhỏ cho mình út nghe:

- Ở bển tối mình ra biển bắt còng vui quá út há?

- Ờ hén...chạy đã luôn... mỏi cả giò...

Cô Hai đứng dậy đi một vòng cho đỡ lạnh, ba chị em túm cổ áo tà tà dạo bước để ý thấy những người dân bản xứ đều mặc đồ ngắn mỏng nhẹ trong khi người mình thì úm kín mít chẳng khác gì như hồi đi vượt biên!

Sau chuyến đi biển về, hổm rày cô Hai cho cả nhà ăn "cá 7 món " sau khi tuyên bố:

- Ăn đi...mấy chục năm sau mới có cá mà ăn lại à nha!?

Nói rồi còn rơm rớm nước mắt, ai cũng hiểu ý cô là sẽ không còn cá VN chứ ở đây cá Mỹ thiếu gì...

Cũng lạ. Hồi nào giờ cô Hai là người thường lên án việc nhập các loại cá từ Việt Nam qua Mỹ. Vậy mà gần đây cô đi chợ mang về đủ loại cá, để chật ních cái tủ đông lạnh dưới garage. Bữa ăn trong nhà bỗng toàn các món cá. Thứ hai, ăn món cá cơm lăn cốm dẹp chiên: ngon khong ai chê. Thứ ba, món cá basa xào rau củ qua: ai cũng thích nhất là lũ trẻ. Thứ tư, có cá trám đỏ hấp hành gừng cuốn bánh tráng bún rau sống chấm mắm nêm, chú Năm là người khen nức nở. Thứ năm, cô chế biến cá diêu hồng chiên xù kiểu Thái với xoài chín cắt sợi hấp dẫn y chang nhà hàng. Khỏi chê. Thứ sáu là cá thu muối chiên nước mắm chua ngọt. Chưa hết, cuối tuần cô có nồi nước lèo hầm xương ống cho món bún cá rô lớn nửa hấp nửa chiên chấm mắm tôm thơm nứt mũi!

Tối thứ Bảy, thấy cô Hai chăm chú nghiên cứu trang mạng trên Net "món ngon cuối tuần," chú Năm cười tủm tỉm vỗ vai cô nói nhẹ nhàng:

Ngày mai sinh nhật nhỏ út em mời cả nhà đi kéo ghế...

Lũ trẻ nhao nhao:

- In èn ao...in èn ao...

Chú Năm nói lớn:

- Ô kê...đi ăn đồ Mỹ...rồi hạ giọng, nháy mắt:

- cho đỡ....ngán cá....

Cô Hai lẳng lặng đi lấy ra một vĩ cá cơm trắng nhỏ để kho tiêu ăn một mình chiều nay. Cô nhẩn nha gắp vài con cá nhỏ xíu vàng nâu bỏ lên cơm trắng dùng đũa gom lại một nhúm nhỏ lùa vào miệng, ôi chao mùi vị đậm đà như ngày nào....mùi vị của quê hương một thời đã xa.

Cô Hai ăn cá để nhớ cá, thương cá.

San Jose. 22 tháng 5 năm 2016
Deborah Tường – Vân