Cô dâu-chú rể.
Đám hỏi.
Tiệc cưới tại nhà hàng.
Mẹ chồng Mỹ mặc áo dài VN đón dâu.***
Câu chuyện thật này là của một đôi uyên ương, Mỹ Việt rất tương đắc, đám cưới diễn ra theo nghi thức truyền thống Việt Nam.
Tài sản người em gái thứ sáu của tôi, chỉ có hai cô con gái cưng “Anh-Thy là chị em là Khánh- Vy”. Năm lên chín, mười tuổi, Anh Thy và Khánh Vy theo bố mẹ định cư tại Mỹ. Sinh nhật thứ mười lăm Anh Thy đã nổi bật trong ca đoàn Thiếu Nhi Thánh Thể, của cộng đoàn. Nhờ nét mặt xinh xắn, tánh tình dễ thương, Anh Thy là điểm nhắm của nhiều anh huynh trưởng sắp tốt nghiệp đại học. Đến năm mười tám tuổi, Anh Thy mới thực sự trở thành một đóa hoa xinh đẹp. Anh Thy giống mẹ nhiều hơn cha, nhất là nước da trắng hồng, đôi mắt đen láy. Dáng người mảnh mai, mái tóc dài mượt mà, càng làm tăng nét đẹp rất đông phương, còn Khánh Vy giống cha nhiều ở vẻ mặt thông minh, sáng sủa, và nước da bánh mật duyên dáng mặn mà. “Mỗi người một vẻ mười phần vẹn năm”. Nhưng vẻ đẹp bề ngoài không bằng sự nết na hiền thục, mà bố mẹ các cháu đã hết lòng yêu thương dạy dỗ.
Vậy mà thật bất ngờ, vào một buổi tối mùng một Tết, toàn thể bà con anh em họp mặt tại nhà tôi để chúc tuổi cụ cố. Anh Thy làm cả họ hàng xôn xao, vì cháu dẫn theo một anh chàng người Mỹ, cao nhòng ốm nhom, mặt mũi hiền lành. Cháu tôi bẽn lẽn giới thiệu bạn trai (boyfriend) tên là Jim. Cháu dẫn bạn đến chào ngoại, bà lo lắng dặn dò: “Anh Thy à! Con mà bồ với Mỹ thì phải cưới nhau, nếu không sau này con trai Việt Nam nó không thương con đâu!.!..” (Ngoại đúng là cổ lỗ sĩ). Mọi người nhìn cháu ái ngại rồi xúm lại phỏng vấn, cháu quen “Trim” trường hợp nào? Lâu chưa? Bố mẹ cháu có nói gì không? Sao mày to gan thế?... Làm cô cháu tôi trả lời không kịp.
Thì ra hai đứa học cùng trường UCI (University of California Irvine). Jim hơn hai tuổi, học về khoa tâm lý (Psychology). Còn Anh Thy học Y tá (Nurse). Khác lớp nhưng quen nhau ở lớp thể thao môn Ping-Pong, cùng các bạn thao tập, thật tình cờ hai đứa được xếp đấu với nhau, lúc ăn lúc thua, mới đầu bao nhau ly nước, sau mời đi ăn, rồi thân thiết gắn bó, tình bạn dần dần biến thành tình yêu. Một hôm hai đứa rủ nhau đi lễ, trong nhà thờ mẹ Anh Thy nhìn thấy, nhưng cháu năn nỉ mẹ đừng nói với bố.
Quen được sáu tháng thì Jim tỏ ý muốn Anh Thy dẫn về nhà ra mắt bố mẹ. Nhưng Anh Thy nói trước cho Jim hiểu, theo lễ giáo Á Đông, con gái chưa có phép của cha mẹ, không được giao du thân mật với con trai.
Jim hơi run vì vẻ mặt nghiêm nghị của ông bố. Chàng ta lúng túng khoanh tay cúi chào lễ phép, rồi trình bày nguyện vọng được làm bạn với Anh Thy. Nhìn vẻ mặt thật thà, thành khẩn, khiến bố của Anh Thy không nỡ từ chối, ông cười hiền hòa rồi hỏi thăm học hành ra sao? Nhà cửa ở đâu ?....Nhưng ông hơi hà tiện lời, nhường cho bà lắm lời nói chuyện nhiều hơn. Bà khuyên hai đứa còn nhỏ, phải lo học hành hẳn hoi. Bố mẹ Anh Thy tuy sống ở Mỹ không lâu, nhưng luôn học hỏi theo đà cấp tiến của xã hội, theo thời thế “Thế thời phải thế” nên vấn đề văn hóa dị chủng không khó khăn lắm.
Đến lượt Jim đưa Anh Thy về giới thiệu. Hôm ấy gia đình Jim đang tổ chức buổi party mừng sinh nhật cho cô em gái. Vì thế đông đủ anh em bạn bè, Anh Thy không khỏi bối rối khi cả mấy chục con mắt nhìn mình. Jim nói như khoe với mọi người, chàng đã có “girlfriend” Khác với người Việt nam, gia đình “OK” ngay.
Nhà Jim ở Huntington Beach, gần biển. Jim kể, đẹp nhất khi ánh bình minh ló rạng, những tia nắng vàng tươi chiếu xuống mặt nước, tạo thành thứ ánh sáng lấp lánh muôn mầu trên biển cả. Từ nhỏ Jim đã theo cha dạo bước trong không khí trong lành, nô đùa trên sóng cùng môn thể thao quen thuộc, nên anh chàng rất giỏi môn lướt ván. Jim đang sống chung với cha mẹ và cô em gái. Cha thì làm kỹ sư trong hãng máy bay Parker. Mẹ làm Manager tại Stater Bros markets. Hai ông bà rất thương con, nhưng bận rộn đi làm cả ngày. Bà để đồ ăn sẵn trong tủ lạnh, khi nào muốn ăn Jim tự hâm nóng lên ăn, có lẽ vì thế mà chàng ta không thích ăn đồ Mỹ đông lạnh.
Mỗi lần Jim theo Anh Thy đến nhà chơi, gặp bữa, mẹ Anh Thy mời ở lại dùng cơm là Jim không từ chối, mà anh ăn tự nhiên như người “Hà Lội”. Mẹ Anh Thy có tài nấu được các món ăn ba miền. Cuối tuần mẹ thường mua những món ngon vật lạ ở chợ về chế biến. Mùa nào thức nấy, nên cả nhà được thưởng thức những món đặc sản từng miền, Mẹ rất vui khi mọi người ăn và khen ngon. Jim lại hợp với món ăn Việt Nam, anh chàng thích nhất là món “Pho” quất một lúc hai tô tàu bay (người gầy thầy cơm). Bún riêu Jim cũng ăn được mắm tôm và rau kinh giới. Bún bò Huế thì phải cay mới ngon. Nhớ lần đầu tiên Jim ăn ớt cay quá chảy cả nước mắt nước mũi, ho sặc sụa, thấy mà tội nghiệp. Nhưng sau này ăn quen đâm ra ghiền, ăn mì Quảng phải dằm nhiều ớt mới chịu. Riết rồi Jim ăn cơm nhà cháu tôi nhiều hơn ở nhà. Tôi nói đùa: “Như vậy tình yêu của Jim đến từ bao tử hơn là trái tim”. Từ ngày quen Anh Thy Jim mập mạp và hồng hào đẹp trai hẳn ra.
Vì thế mọi người trong gia đình Jim đều quý mến Anh Thy. Cháu cư sử khéo léo lại biết thương yêu kính trọng ông bà cha mẹ. Nhất là bà nội Jim rất thương Anh Thy. Vì thấy nội ngoài tám mươi mà ở một mình, ông nội đã mất, nên hai đứa hay đến thăm nom chăm sóc bà. Nhà ông bà ngoại Jim cũng ở gần, nhưng ông bà đông con nhiều cháu vui hơn.
Phần Jim, cũng chịu khó tìm hiểu về sinh hoạt và văn hóa của người Việt Nam. Mê học tiếng Việt, ngày mới tập nói như người nghẹt mũi, có câu bỏ dấu, đôi khi dấu ngã thành dấu sắc hoặc chữ U thành chữ O “Cháo chào hài bac”. Jim than, học tiếng Việt khó nhất là ngôi thứ “dì, chú, bác, anh, em, cô, cháu…” Tuy thế Anh Thy vẫn kiên trì dạy Jim nói, vì cháu mong anh có thể chào hỏi bố mẹ mình thành thạo như một chàng rể Việt nam. Cố gắng để lấy lòng bố mẹ Anh Thy, sau này Jim phát âm tiếng Việt rất chuẩn.
Thời gian qua mau. Ngày Anh Thy tốt nghiệp Đại học, cha mẹ và em gái Jim cũng đến tham dự đầy đủ trong buổi lễ ra trường. Nhờ học về nghành y tá, nên Anh Thy kiếm được việc khá dễ dàng ở một bệnh viện lớn gần nhà.
Mẹ tôi năm nay ngoài chín mươi, cụ có mười người con quây quần phụng dưỡng, nên đại gia đình kể cả con cái cháu chắt, hiện diện tại Mỹ cỡ bảy, tám chục người, thì có khoảng hai mươi đứa cháu đến tuổi “cập kê”, nên năm nào cũng có vài đám cưới trong gia tộc, Jim đều theo Anh Thy đến tham dự. Một hôm hai đứa đến dự đám hỏi và đám cưới, của người em đôi con dì với Anh Thy. Jim thấy thật ý nghĩa và trang trọng, nên muốn tìm hiểu và ngỏ ý muốn cưới hỏi Anh Thy đầy đủ lễ nghi theo phong tục Việt Nam.
Anh Thy giải thích cho Jim hiểu. Trước hết có LỄ DẠM NGÕ là một phần trong nghi lễ cưới hỏi, không cần lễ vật rườm rà, nhà trai đến nhà gái đặt vấn đề chính thức cho đôi Nam nữ được đi lại để tìm hiểu nhau. (Nhưng ngày nay nhiều gia đình không còn giữ lệ này nữa).
Tiếp đến là ĐÁM HỎI hay còn gọi là LỄ ĐÍNH HÔN, Chỉ có cha mẹ và những người họ hàng thân thiết chứng kiến. Nhà trai mang lễ vật như trầu cau, trà rượu... đến “nói chuyện” với nhà gái. Sau khi đàng gái nhận lễ vật của nhà trai, là chấp thuận gả con gái. Cô gái sẽ trở thành “Vợ sắp cưới” của chàng trai. Đây là giai đoạn khá quan trọng trong hôn nhân, có thể trước đám cưới một, hai tháng hay vài năm. Từ đó chàng rể có thể gọi bố mẹ vợ và xưng con.
Jim liền về nói với cha mẹ, đến “thưa chuyện” với bà và bố mẹ Anh Thy để xin hẹn ngày làm lễ đính hôn. Mẹ Jim cũng nhờ người bạn Việt dẫn đến khu thương mại Việt Nam để chuẩn bị tráp (mâm quả) đựng lễ vật như nữ trang, trầu cau, rượu, trà, bánh xu xê, ngũ quả, heo quay..... Chàng Jim cũng không quên sắm chiếc nhẫn đính hôn nho nhỏ. Hôm đám hỏi anh em họ hàng đàng trai đi khá đông . Các món ăn cũng Mỹ - Việt đề huề. Tội nghiệp nhất là bà nội, bà ngoại của Jim cũng lọm khọm đến tham dự. Anh Thy làm thông dịch cho hai bà nội, một Mỹ một Việt trò chuyện. Bà nội Jim kể rằng: “Tổ tiên bà đến Mỹ trên chiếc tàu Mayflower, bà là người gốc Ái Nhĩ Lan, nên thông cảm cho người Việt Nam tỵ nạn”. Lễ hỏi được diễn ra trước sự chứng kiến của quan viên hai họ một cách long trọng và thân mật.
Sau đám hỏi Jim đến nhà Anh Thy chơi, khi ra về, Jim lễ phép chào : “Thưa bố me con về” rồi quay qua Khánh Vy: “Chào em con về” làm cả nhà cười ầm lên, và giải thích cho Jim biết là sai cách xưng hô.
Tuy Mẹ Anh Thy rất quý chàng rể Mỹ, nhưng bà vẫn thấy xa cách làm sao ấy! Chắc tại ngôn ngữ bất đồng, nhất là những lúc Jim diện bộ vest lớn trông trịnh trọng cao sang, mắt xanh mũi lõ đẹp như tài tử Hollywood, bố vợ đứng bên cạnh nhỏ thó, bị chàng rể cao lớn che khuất. Nên bà mong mai mốt đến lượt Khánh Vy sẽ lấy chồng Việt Nam, vì bà nghĩ rằng con rể Việt Nam thân mật và gần gũi với bố mẹ hơn con rể Mỹ.
Jim đã apply vào trường University Washington State và được nhận, học về ngành Communication disorders (âm ngữ trị liệu). Vừa đi học vừa đi làm, con đường dùi mài kinh sử của Jim còn lận đận lắm, để chàng ta yên tâm học hành, Anh Thy hứa đợi Jim ra trường, hai đứa sẽ chọn ngày lành tháng tốt làm đám cưới.
Rồi một hôm nhân mùa lễ Christmas Jim về thăm gia đình. Nửa đêm phải vào cấp cứu trong nhà thương vì bị đau ruột dư phải mổ gấp tại bệnh viện Hoag ở Newport Beach. Anh Thy đã cùng cha mẹ Jim thay phiên nhau ở lại bên Jim, cho đến ngày xuất viện.
Giữa lúc đó bà ngoại Jim binh nặng, phải nằm nhà thương. Mẹ Jim là con gái lớn, nên phải đi đi về về vất vả lo cho mẹ già, Anh Thy dù bận đi làm, cháu cũng cố gắng đến nhà thương cùng với mẹ Jim chăm nom bà. Khiến ông bà rất cảm kích!
Một năm sau thì bà ngoại của Jim mất, Anh Thy luôn bên cạnh mẹ Jim, giúp bà nhiều việc trong tang lễ. Đặc biệt là Anh Thy trong nước mắt nghẹn ngào, đã đại diện các cháu để đọc lời thương tiếc tiễn biệt bà.
Sau ba năm Jim đã hoàn tất chương trình học ở University Washington State, trở về và thi đậu bằng hành nghề của tiểu bang California. Trong thời gian tìm việc, Jim vừa đi dậy vừa làm thiện nguyện. Sau những kinh nghiệm của một chuyên gia âm ngữ trị liệu, để giúp trẻ em phát triển ngôn ngữ. Hiện giờ Jim đã xin được việc tại Đại học San Diego, về khoa học Lời nói –Ngôn ngữ-Thính giác.
*
Sang phần tường thuật lễ cưới, xin được “dài dòng văn tự” một chút, nếu chuyện chỉ có thế thì đâu dám làm mất thì giờ của các bạn. Sau đây mới là điều tôi cảm phục vì tấm lòng yêu thương lo lắng cho con cái của người bản xứ, không như tiếng đồn người Mỹ không quan tâm lo cho con như người Á Châu.
Đó là chuyện, cách đây một năm. Nhân dịp đám cưới Yến, người chị con bác Năm của Anh Thy. Jim báo tin cho cha mẹ mình biết. Ông bà nhắn lời xin được đến tham dự, để học hỏi những nghi thức trong đám cưới truyền thống Việt Nam, để về lo cho Jim và Anh Thy một đám cưới đầy đủ theo phong tục của người Việt.
Gia đình Bác Năn nhận lời. Ngày đám cưới của Yến và Nam, cha mẹ Jim có mặt thật sớm ở nhà đàng gái, chờ đàng trai đến đón dâu. Trong lúc người đại diện đứng ra giới thiệu họ hàng và quan khách, thì cha của Jim nhận ra bà mẹ chú rể Nam (nhân vật quan trọng trong ngày cưới hôm ấy) là bạn rất thân làm cùng hãng máy bay với ông (Đúng là quả đất tròn). Thật ngạc nhiên, tay bắt mặt mừng xong, ông bà được bạn mời theo đoàn rước dâu đến nhà thờ dự lễ cưới, rồi đưa dâu về nhà trai. Suốt từ sáng cha mẹ Jim ghi ghi chép chép, hỏi han bàn luận, và dự tiệc tại nhà hàng cho tới tàn tiệc mới về. Tối hôm đó chắc hai ông bà ngủ ngon, vì đã xong Wedding planning cho con.
Cảm động nhất là bà tuyên bố, sẽ không để Anh Thy thiệt thòi và kém chị kém em vì lấy chồng Mỹ. Rồi bà đến Phước Lộc Thọ dò hỏi, tự chọn lựa may một bộ áo dài để mặc trong đám cưới của Jim, nhưng khi may xong chiếc áo dài màu đen kết hoa vàng. Lại nghe có người nói : “người Việt Nam kỵ mặc màu đen trong ngày cưới” bà lại may thêm một bộ áo dài màu xanh khác để mặc đi rước con dâu Việt Nam.
Vậy mà đã bảy tám năm trời, quen nhau, yêu nhau rồi chờ đợi. Bao nhiêu thăng trầm, vui buồn, lẫn thử thách trong cuộc sống. Cũng đến ngày hai đứa đủ chín chắn, để giữ trọn lời hẹn ước.
Việc quan trọng nhất là thánh lễ hôn phối tại nhà thờ, cha mẹ đôi bên đã đến gặp cha xứ, xin trước một năm rồi. Chọn và đặt nhà hàng cũng phải cả năm trước. Hai cháu cũng như các bạn trẻ sống tại Mỹ, tự chi trả cho đám cưới của mình, cha mẹ chỉ cố vấn và sắp xếp một đám cưới sao cho hoàn hảo, theo truyền thống Việt Nam, nhưng ảnh hưởng một ít phong cách tây phương. Nếu đem so sánh thì đám cưới Việt Nam rườm rà, nhiều nghi thức và tốn kém “Phú quý sinh lễ nghĩa”. Đám cưới theo kiểu Mỹ đơn giản, vui vẻ, nhưng không kém phần cảm xúc.
Mùa hè 2017 vừa qua lễ thành hôn của hai cháu đã được cử hành. Trong buổi lễ gia tiên và rước dâu, chú rể Jim xúng xính trong bộ áo dài khăn đống bằng gấm, màu bordeaux. Nhưng khi lễ cưới ở nhà thờ thì Jim mặc Tuxedo, sánh bước cùng cô dâu trong bộ wedding dress đẹp tuyệt vời. Rồi tiệc tiếp tân buổi tối tại nhà hàng, cô dâu chú rể lại diện áo dài khăn đống truyền thống Việt nam.
Chương trình rước dâu và lễ gia tiên, soạn bằng hai thứ tiếng rất ngộ, mời các bạn đọc cho vui. Sau đây tôi xin tóm tắt, vì lời nguyện, câu kinh và bài hát tới năm trang pelure fort.
ĐÓN NHÀ TRAI
(Greeting the Groom’s Family)
9 : 50 am Nhà gái đứng xếp hàng trước cửa chuẩn bị đón chào nhà trai đến
10 : 00 am Nhà trai đến - Xếp hàng đi vào theo thứ tự :
-Jim’s parents or the representative
-Jim & Groom’s man (holding mâm trà)
-Groom’s men and Groom’s family.
When approaching the Bride’s representative, Jim’s father or the representative says a few words asking for rước dâu . The groom’s man give the tea tray to the Bride’s representative...
Đội bưng mâm quả cũng trao lễ vật cho nhà gái.
Bác của Anh Thy đại diện nhà gái ra mời đoàn người rước dâu vào trong nhà. Những mâm lễ vật được đặt trên chiếc bàn kê sẵn, gần bàn thờ gia tiên. Sau đó mời nhà trai ngồi vào vị trí riêng biệt. Khi đã ổn định chỗ ngồi, đại diện bên chú rể Jim, ngỏ lời xin phép được đón con dâu mới về nhà chồng, và trình lễ vật. Đại diện bên gái đáp lời chào mừng nhà trai, rồi mở tráp và xướng lên những lễ vật đựng trong khay , nào là trầu cau, bánh, rượu, trà, xôi gấc đỏ, cạnh con heo sữa quay vàng óng…..Đại diện lại ngỏ lời cám ơn và xin nhận hết những lễ vật. (nói hai thứ tiếng)
Ông bác Anh Thy đứng ra nói lớn : “Xin giới thiệu cô dâu mới sẽ ra chào quan viên hai họ” Anh Thư được mẹ dắt ra cúi đầu chào quan khách, và nở nụ cười tươi như hoa. Chú rể Jim tiến đến trao hoa cho cô dâu. Các phù rể cũng trao hoa cho phù dâu.
Bác của Anh Thy giới thiệu cha mẹ, anh em họ hàng bên nhà gái. Bên đàng trai cũng giới thiệu như vậy. Mọi người đứng tại chỗ và giơ tay chào khi nghe tên mình.
Tiếp theo ông bác mời mọi người hướng lên bàn thờ, bắt đầu xướng kinh, làm dấu và đọc lời Tạ ơn Thiên Chúa (Thanks to the Lord).
-Lời nguyện (Opening Prayer) – Đọc tiếng Việt trước, tiếng Mỹ sau…..
-Tiếp theo là kinh Lạy Cha (đọc chung) “Our Father...”
-Litturgy of the Word (Phụng Vụ Lời Chúa). A reading from the First Letter of Saint Peter…….
-Hát bài “Dâng Về Mẹ”. Holy Mother Mary, Please protect and bless Anh Thy and Jim with
Faith, Hope, and love…….
*Lễ Gia Tiên (Ancestor Veneration)
-Bride’s Father lights the Phoenix Candle
-Groom’s Father lights the Dragon Candle.
-Jim and Anh Thy come to the altar
-Jim và Anh Thy hold cây nhang trong hai tay, chắp lại trước ngực, cúi lạy ba lần.
-Ông Bác Anh Thy dâng lời cầu nguyện : Cây có cội, nước có nguồn, con người có tổ có tông.
Kính xin ông bà tổ tiên nội ngoại hai họ chứng giám và chúc lành cho hai cháu Jim và Anh Thy được trăm năm hạnh phúc. (Có treo hình ông nội bà ngoại Jim và ông ngọai Anh Thy đã mất)
- Kết thúc là hát bài “Cầu cho cha mẹ” May God bless our parents with love, and guide us to live as good children.
*Cuối cùng là phần mời trà (The Bride’s Tea Ceremony)
-Jim đi cạnh Anh Thy bưng khay trà. AnhThy rót trà mời bà ngoại mình. Rồi tới ông Ngoại và bà Nội của Jim (ai lớn tuổi thì ưu tiên trước).
- Present Gifts to the Bride
-Mẹ chú rể đeo bông tai cho cô dâu. Mẹ cô dâu đeo dây chuyền cho con gái. Và nhắn nhủ con gái, về nhà chồng phải biết kính trên nhường dưới, phải ăn ở sao cho trọn tình trọn nghĩa , như câu nói : “Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm”. rồi ôm con nước mắt lưng tròng! Anh Thy cảm động muốn òa khóc. Nhưng vì bao nhiêu người đang nhìn, nên cháu mím môi cầm nước mắt.
Đọc tới đây chắc các bạn đang cho là dài dòng mất thì giờ. Thãt ra, người Mỹ rất tôn trọng thời gian, biết vậy, người hướng dẫn chương trình đã cố gắng ngắn gọn trong vòng ba mươi phút. 10 : 30 am có bữa Breakfast reception nhè nhẹ.
Đúng 11:00 am Depart to Church vì hôn lễ bắt đầu đúng 12:00 giờ trưa.
Nếu có bạn Mỹ nào yêu con gái Việt Nam, thích phong tục đám cưới truyền thống Việt Nam như thế này, sẽ được lòng cha mẹ vợ và người đẹp ngay “Nhập gia tùy tục” mà.
Mỹ là quốc gia đa dạng về văn hóa và sắc tộc, mỗi sắc dân vẫn giữ được truyền thống cơ bản riêng. Sau bao năm chúng ta sống xa quê hương, những nét văn hóa và phong tục trong lễ cưới truyền thống của người Việt Nam vẫn giữ gìn được cho đến ngày nay, mặc dù ảnh hưởng ít nhiều phong cách tây phương đơn giản nhưng rất đáng quý.
Năng Khiếu
No comments:
Post a Comment