title

Cộng Nghiệp và Biệt Nghiệp-- Phỏng vấn Đức ĐẠT-LAI LẠT-MA

DLLM: Cộng nghiệp của thế giới này không chỉ là nghiệp của loài người, mà còn của vạn loài chúng sinh, kể cả côn trùng.

Nếu bốn người đặt tay lên cái bàn này, nó thành vật dùng chung. Như vậy, hành vi này tạo ra cộng nghiệp, và trong tương lai họ sẽ cùng nhận quả. Còn những việc làm riêng rẽ sẽ tạo ra biệt nghiệp của từng cá nhân.

2. MIKE AUSTIN: Nói cách khác, ngài có cho rằng DNA chính là sản phẩm của cộng nghiệp lẫn biệt nghiệp, thông qua đó mà chúng sinh xuất hiện trong thế giới này?

- DLLM: Tôi không có cơ hội nghiên cứu về DNA. Nó là vật thể, đối tượng nhận biết bởi nhãn thức. Bạn có thể nhìn thấy DNA qua kính hiển vi không?

3. MIKE AUSTIN: Tất nhiên. Có 64 nhiễm sắc thể cấu thành một người. Mỗi nhiễm sắc thể được dàn trải thành hàng ngàn hợp thể gọi là Gen.

DLLM: Đó là vật chất. Một khi đã là vật chất thì có thể phân chia, chiếm chỗ trong không gian, và không thể là thứ bất phân. Bất cứ vật thể nào phân chia được sẽ không có Thức- cái Biết không thể nào hiện hữu. DNA chắc hẳn không có thức, nhưng đóng vai trò nền tảng của sự nhận thức.

4. MIKE AUSTIN: Nếu tự nó không có Thức, cái gì là nguyên nhân tạo ra nó- theo cách thích hợp- để có sự nhận thức?

Ngài nói rằng: khởi nguyên tâm thức vốn không tạo vật thể, vậy điều gì đã tạo DNA vô tri này, rồi đến lượt nó lại tạo thành tâm thức?

DLLM: Cũng tương tự như thị lực. Con mắt là giác quan vật chất, không phải là Thức, nhưng đóng vai trò nền tảng và là tác nhân sinh khởi Nhãn thức.

Bộ não không phải là Thức, nhưng đóng vai trò nền tảng của mọi Nhận thức- là cái gì đó không có hình dáng và màu sắc.

Tuy nhiên, như tôi đã đề cập, nhờ năng lực thiền định, hay tam-muội, bạn có thể đạt tới, hoặc tạo ra một trật tự sắc thể cao hơn.

Có hai dạng Sắc:

1/ dạng có thể quan sát bằng các giác quan,

2/ dạng vi tế, chỉ có thể nhận biết bằng tâm thức.

Vì thế, lửa và nưóc thể được tạo ra do năng lực thiền định. Tuy vậy, chúng có tác dụng đốt cháy hay làm ướt.

5. MIKE AUSTIN: Lửa mà ngài đang nói đến ở đâu?

DLLM: Từ người tu tập về các thứ như: lửa, nước, gió, v.v... Điều này tương tự như bức ảnh (MRI) soi chụp được mà hôm nay chúng ta đã thấy.

6. MIKE AUSTIN: Như vậy, ở mức độ đào luyện tâm linh nào đó, vật chất có thể được biểu hiện ra?

DLLM: Đúng vậy.

7. MIKE AUSTIN: Nhằm mục đích gì?

DLLM: Điều đó tùy động cơ của mỗi người.

8. MIKE AUSTIN: Tôi hiểu rồi. Tôi muốn hỏi ngài vấn đề này: từ khi còn nhỏ, ngài đã rất thích khoa học. Vì sao?

DLLM: Đó là mơ ước của tôi. Đúng vậy. Tôi đã quan sát nhiều tranh ảnh, máy móc và tôi trở nên thích thú. Từ nhỏ tôi đã rất tò mò. Và khi luôn hỏi “vì sao?”, bạn dần dần quan tâm đến khoa học.

9. MIKE AUSTIN: Kể cả khi tìm kiếm nguyên nhân khởi đầu, hay điều gì đó tương tự?

ĐLLM: Nguyên nhân khởi đầu không phải là khoa học. Khoa học đến sau nguyên nhân khởi đầu.

10. MIKE AUSTIN: Cho đến nửa đời, ngài mới rời khỏi cái thế giới không-có khoa học kỹ thuật, để bước vào thế kỷ 20. Sự phát triển, khám phá nào khiến ngài ấn tượng, hay quan tâm nhiều nhất?

DLLM: Hồi nãy tôi đã nói rồi, là cái máy quét MRI. Thật là đặc biệt kỳ diệu. Khi quét qua cơ thể, nó ghi nhận từng cen-ti-mét theo lớp cắt ngang.

11. MIKE AUSTIN: Tại sao điều ấy khiến ngài quan tâm?

DLLM: À, vì nó rất có ích.

12. MIKE AUSTIN: Vì sao phát minh này lại đáng quan tâm nhất?

DLLM: Vì không cần giải phẫu thân người để có ảnh chụp.

13. MIKE AUSTIN: Một số máy móc đã gây nhiều rắc rối, cũng lại giúp ích cho con người. Theo ngài, cách tốt nhất để vận dụng khoa học ky thuật là gì?

ĐLLM: Điều đó tùy vào động cơ thúc đẩy. Cần có sự vừa phải và lòng tốt thì mọi thứ sẽ tiến triển tốt đẹp. Thế thôi.

14. MIKE AUSTIN: Ngài cảm thấy thế nào về năng lượng hạt nhân?

DLLM: Tôi nghĩ đó là điều tốt.

15. MIKE AUSTIN: Tại sao?

ĐLLM: Vì nó có ích... nếu bạn sử dụng nó một cách thích hợp.

16. MIKE AUSTIN: Ngài thấy rằng tiềm năng lợi ích của nó vượt hơn sự nguy hiểm sao?

ĐLLM: Mọi thứ đều là Duyên khởi. Bạn thấy đó, năng lượng hạt nhân có hoàn toàn lợi ích không? Tất nhiên không. Nhưng chúng ta đang đề cập đến 1 vấn đề nan giải. Chỉ xét riêng bản thân nó, bạn không thể quả quyết năng lượng hạt nhân là xấu. Cho vậy thì chính bạn là người cực đoan. Bất cứ sự cực đoan nào cũng tai hại.

17. MIKE AUSTIN: Ngài nghĩ gì về ảnh hưởng rộng hơn của nó? Với nguồn lực nguyên tử mạnh nhất này, rất có thể sẽ huỷ diệt cả thế giới. Ngài có thấy sự nghịch lý chăng?

ĐLLM: Một lần nữa, theo tôi, hoàn toàn tùy thuộc vào kỹ năng của bạn trong việc sử dụng năng lượng hạt nhân như thế nào. Chẳng hạn như ăn kiêng, nếu không biết cách ăn thích hợp, bạn cũng có thể tự giết mình.

18. MIKE AUSTIN: Trở lại vấn đề đang thảo luận: sự tồn tại và tiến hóa của vũ trụ.

Khoa học phương Tây đã chỉ ra: đời sống trên hành tinh này được phát triển từ dạng thể đơn giản đến dạng thể tinh vi, phức tạp. Ngài có cho rằng dòng tiến hóa này tương tự với quan niệm của đạo Phật về Luân hồi, trong đó các loài hữu tình tái sinh trong vòng luân chuyển đã xác định trước, với những hình thức, dạng sống khác?

ĐLLM: Theo kinh điển đề cập, chúng tôi tin cả hai: dạng sống bậc cao dần thoái hóa, và dạng sống nguyên thủy dần tiến hóa. Ngoài ra, tôi không biết. Cần khảo sát thêm về vấn đề này.

Tôi cho rằng, những điều khác biệt vẫn có thể đồng thời tồn tại. Những gì khoa học đã tìm ra về bản chất của sự tiến hóa có thể là đúng; và một kiểu tiến hóa khác cũng có thể đang tồn tại (song hành).

19. MIKE AUSTIN: Trong kinh điển có nói đến 1 thời điểm cụ thể, 1 mốc cố định hoặc thời kỳ mà không gian và thời gian sẽ trống rỗng- không còn chúng sinh nào hay chăng?

DLLM: Trong kinh PG, điều này được giải thích như sau: Nếu bạn đào sâu xuống lòng đất 1000m, rồi đào rộng ra 1000m, sau đó lấp đầy hố này bằng tóc, mỗi sợi dài 1/2m. Rồi cứ 100 năm, lại lấy đi một sợi tóc, cho đến khi lấy hết số tóc ấy sẽ là khoảng thời gian của một Trung kiếp, và một đại kiếp có 80 trung kiếp. Đại thể như thế.

20. MIKE AUSTIN: Kinh có nói có bao nhiêu đại kiếp không?

DLLM: Ồ, vô lượng đại kiếp, không có giới hạn. Sự hiện hữu tồn tại theo kiểu: trái đất này tan rã, rồi lại hình thành, rồi lại tan rã... diễn ra khắp nơi nơi trong vũ trụ.

21. MIKE AUSTIN: Vậy, không có thời điểm xác định khi nào vòng luân hồi sẽ dừng lại sao? Chẳng phải ngài đã nói, luân hồi sinh tử không có điểm khởi đầu, nhưng có điểm chấm dứt đó sao?

DLLM: Đối với từng cá nhân, nó có chấm dứt. Với toàn thể thì chẳng có khởi đầu và chẳng có kết thúc.

Nếu khảo sát riêng về một người, có thể chấm dứt nguyên nhân khiến người ấy chịu luân hồi sinh tử. Nhưng luân hồi nói chung, thì không có giới hạn, làm sao bạn có thể đặt thời điểm xác định?

22. MIKE AUSTIN: Một câu hỏi cuối. Sinh vật chủ yếu được phân làm hai loại: thực vật và động vật. Thực vật tự sinh tồn từ ánh nắng, đất và không khí. Nhưng động vật dùng thức ăn từ bên ngoài và thường là từ giết hại loài khác. Ngài thấy ý nghĩa tâm linh nào, với thực tế sự sống như thế?

DLLM: (cười lớn). Điều này thật khó. Theo đạo Phật, còn có sự khác nhau dựa trên nền tảng: có là loài 'hữu tình' hay không.

23. MIKE AUSTIN: Thực vật có là loài hữu tình không? Chúng có tình thức không?

DLLM: Thực vật, nói chung, thì không. Nhưng điều phức tạp hơn: loài nào là thực vật thực sự và loài nào là động vật? Cây cối quanh ta có lẽ là thực vật thực sự, xem như không có tình thức. Tuy nhiên, còn có loài thực vật rất khó nói là có tình thức hay không.

Ngay cả khi phân tích cơ thể con người, tôi không biết chắc tế bào nào có tình thức và tế bào nào không.

Theo kinh điển Phật giáo, có 80,000 tế bào có tình thức, tức 80,000 chúng sinh hữu tình, bao gồm cả giun lãi. Tôi nghĩ, thân khó có thể chứa đến 80,000 con lãi- nhìn thấy được bằng mắt thường!

Như tôi đã nói, Không nhất thiết mọi vật có chuyển động đều phải có tình thức,