title

OCTOBER 6 – 2018

NAFTA MỚI

TT Trump lại thắng nữa.

Sau khi Mexico thỏa thuận thu hồi hiệp ước mậu dịch NAFTA (North America Free Trade Agreement), sau ít tuần kỳ kèo, trả giá, cuối cùng thì Canada cũng đã phải thỏa thuận với Mỹ và Mexico về một hiệp ước thương mại mới giữa ba xứ, để thay thế thỏa ước NAFTA của TT Clinton. 

Thỏa ước mới lấy tên là ‘Thỏa Ước Mỹ-Mexico-Canada’ (US-Mexico-Canada Agreement, USMCA) mà ta có thể gọi hiệp ước Mỹ-Mê-Canada cho dễ nhớ (!), sẽ được chính thức ký kết cuối tháng 11, trước khi tổng thống Mexico rời nhiệm sở, nhường lại cho tân tổng thống thiên tả mới được bầu. Tuy nhiên thỏa ước sẽ phải được quốc hội Mỹ thông qua đầu năm tới. Nếu DC đại thắng trong cuộc bầu cử tới, chưa ai rõ họ sẽ chấp nhận phê chuẩn hay không, hay sẽ lại tìm cách phá TT Trump.

Dù sao thì đây cũng lại là một chiến thắng mới của TT Trump, sẽ giúp đảng CH phần nào trong kỳ bầu cử tới. Wall Street đã hoan nghênh tin này qua việc chỉ số chứng khoán Dow Jones đã tăng vọt ngay (tuy hai ngày lại rớt mạnh vì tin tăng trưởng kinh tế quá nhanh có thể đưa đến lạm phát nặng). Trong khi giới kinh doanh hoan nghênh hiệp ước mới, TTDC đã mau mắn tấn công ngay, cho rằng sự hồ hởi này là loại lạc quan tếu. Một lần nữa, ta lại chứng kiến thái độ của TTDC đối với TT Trump: đánh, đánh, và đánh, bất cứ chuyện gì bằng bất cứ cách nào, bất kể tin xấu tin tốt.

Chi tiết chưa được công bố, nhưng đại cương thì Canada sẽ giải tỏa bớt những cấm đoán cũng như giảm thuế quan để sữa bò Mỹ được vào Canada dễ hơn và nhiều hơn, trong khi Canada cũng đồng ý giới hạn việc xuất cảng qua Mỹ xe hơi với quá nhiều thành tố nhôm hay thép từ Trung Cộng. Cũng có vài chi tiết lẻ tẻ như dễ dàng hóa việc xuất cảng rượu Cali qua Canada, hay bắt các công ty bán thuốc phải tôn trọng tác quyền của hãng bào chế thuốc Mỹ (tức là trả chi phí nghiên cứu và chế thuốc, và thuốc Canada sẽ đắt hơn) hay bắt Canada khi trình chiếu phim football của Mỹ, thuộc bản quyền của Hiệp Hội Football Mỹ (National Football League NFL) cũng phải chiếu những quảng cáo của NFL (tức là phải trả tiền cho NFL).

Nhiều chi tiết khác chưa điều đình xong, chỉ biết là thỏa ước mới có lợi cho Mỹ nhiều hơn, mang lại tiền nhiều hơn cho các công ty Mỹ.

TT Trump đã giữ thêm một lời hứa khi ra tranh cử.

Chuyện lạ vô tiền khoáng hậu: nghị sĩ DC Chuck Schumer, một trong những tiếng nói chỉ trích TT Trump hung hăng nhất, đã lên tiếng ca ngợi TT Trump vì theo ông NAFTA hết sức tệ, cần phải sửa đổi từ lâu rồi. 

TT TRUMP BỊ THƯA KIỆN

Một quan tòa đã phán cuộc thưa kiện TT Trump của khối dân biểu DC có thể được tiến hành.

Một nhóm 200 dân biểu DC đã đưa đơn thưa kiện tập thể TT Trump đã vi phạm luật khi tiếp tục kinh doanh qua tổ chức Trump Organization bằng cách cho các khách sạn và sân golf tiếp tục nhận khách quốc tế. Đây là một luật bí ẩn cả trăm năm nay không được áp dụng, nhưng đã được khối DC lôi từ trong nhà kho ra sử dụng để phá TT Trump. Theo luật này, tổng thống không được nhận tiền của các vua quan ngoại quốc để tránh họ bị mua chuộc. Các dân biểu DC tố cho dù TT Trump đã không tham gia vào việc điều hành Tổ Chức Trump, nhưng ông vẫn hưởng lợi khi thu tiền các khách ngoại quốc. Vì luật này chưa khi nào được thi hành nên chẳng ai hiểu rõ nó đi xa bao nhiêu và TT Trump khi vẫn còn quyền lợi trong tổ chức Trump Organization có vi phạm luật hay không.

Có hai điểm đáng nói:

- Khi bà ngoại trưởng Hillary và ông chồng cựu tổng thống đi gây quỹ cho Clinton Foundation và đi đọc diễn văn có thù lao vĩ đại ở ngoài nước thì sao không thấy ông bà dân biểu DC nào nêu vấn đề chứ đừng nói thưa kiện vậy?

- Việc tổng thống đương nhiệm có thể bị thưa kiện hay không là một khúc mắc lớn mà chưa ai có câu trả lời rõ rệt. Việc một quan tòa cấp tiến ra quyết định chấp nhận thưa kiện chống TT Trump không có gì mới lạ, tuy chưa ai biết tòa trên và TCPV sẽ xử lý ra sao. TP Kavanaugh là người chống việc truy tố tổng thống đương nhiệm. Một lý do quan trọng khiến phe DC đang chống thẩm phán này.

NYT ĐÁNH TRUMP

Báo thiên tả New York Times mở mặt trận mới đánh TT Trump. NYT cho biết đã nhận được cả trăm ngàn trang tài liệu về các giao dịch kinh doanh của gia đình ông Trump, từ ông bố Fred Trump đến các anh em và chính ông Trump trong thập niên 50-60, cách đây nửa thế kỷ.

Đại khái, NYT tố cả gia đình nhà Trump mánh mung, lươn lẹo sổ sách, lập công ty ma để tránh thuế,… Chẳng hạn như ông bố để lại gia tài tổng cộng một tỷ đô cho 5 người con, đáng lẽ phải đóng thuế 500 triệu, nhưng cuối cùng chỉ đóng có hơn 50 triệu.

Anh nhà báo của NYT nổ “đây là bằng chứng Trump nói láo khi khoe đã ăn nên làm ra từ bàn tay trắng”. Fake news! Cả thế giới không ai biết ông Trump là con đại tài phiệt hưởng gia tài của bố để lại, chứ không có chuyện “bàn tay trắng”. “Bàn tay trắng” là chuyện NYT mới phịa ra để bôi bác TT Trump thôi. Chính NYT mới là nói láo không hơn không kém. Vấn đề là ông hưởng gia tài bao nhiêu, và từ đó đã làm ra thêm bao nhiêu. Trước hết, ông Trump đã là triệu phú rất lâu trước khi hưởng gia tài. Không ai biết rõ ông hưởng bao nhiêu, nhưng cứ cho là ông hưởng 1/5 của một tỷ, hay là 200 triệu như NYT tố, thì ngày nay ông đã ‘biến’ cái 200 triệu đó thành 5 tỷ là con số tài sản của ông hiện có, do tạp chí Fortune ước lượng, tăng gấp 25 lần. Có gian lận thuế thì cũng chỉ là chuyện đóng ít thuế đi, chứ không thể nhân tài sản lên gấp 25 lần.

Luật sư của TT Trump đã bác bỏ, cho rằng bài phân tách của NYT đầy sai lầm, thiếu sót và tin phịa. Tất cả các giao dịch, sổ sách đều do các chuyên gia kế toán và luật sư lo kỹ lưỡng, không có gì là vi phạm luật pháp và gian trá hết. Ông luật sư này cũng nói bóng gió ông đang nghiên cứu việc truy tố NYT ra tòa về tội mạ lỵ gì đó.

Công bằng mà nói, trong cái xứ Mỹ này, không có một người nào không tìm cách tránh trả thuế cho bác Sam, kể cả quý độc giả và kẻ này. Không kể những cụ cả đời ăn trợ cấp, không bao giờ phải đóng một xu thuế thì dĩ nhiên không thích những ai trốn thuế, sợ bớt phần trợ cấp của các cụ.

Đại tập đoàn General Motors –GM, lời cả tỷ, đóng đúng zero thuế. Ông tổng giám đốc vẫn được mời làm cố vấn cho TT Obama. Chắc là cố vấn cho TT Obama cách đóng bớt thuế?

Quỹ Clinton Foundation thu vào hai tỷ đô, nhưng lấy cớ là công ty làm chuyện từ thiện, chẳng đóng xu thuế nào. Dĩ nhiên là quỹ có làm ít nhiều chuyện từ thiện, nhưng trên căn bản, chỉ là quỹ lấy tiền để bà Hillary tranh cử tổng thống, nuôi dưỡng đàn em qua những chức vụ phịa lãnh lương trên trời, và đấm mõm các khối cử tri. Sao chưa thấy NYT điều tra?

Cái nguy cho TT Trump là công tố Mueller vẵn còn đang ngồi câu cá. Có thể sẽ nhẩy vào chuyện này để vồ ông Trump cho dù chẳng dính dáng xa gần gì đến chuyện ’thông đồng’ với Nga. Câu hỏi: có phải là NYT đang cố tiếp mồi cho ông Mueller đi câu không?

Chính quyền tiểu bang cắp tiến New York đã mau mắn nhẩy vào cuộc, điều tra những tiết lộ của NYT.

NỘI BỘ MUELLER LỦNG CỦNG?

Tin mới nhất cho biết thêm hai luật sư của nhóm công tố Mueller đã từ chức. Trước đây, đã có hai luật sư từ chức. 17 người, bây giờ còn 13.

Việc từ chức của những luật sư này không hiểu do nguyên nhân từ đâu. Có thể đã có vài bất đồng ý kiến về cách công tố Mueller điều hành cuộc điều tra, hay có thể công tố Mueller đã làm gần xong nhiệm vụ và chuẩn bị đóng cửa tiệm.

Nếu là gần xong thì các chuyên gia cho đây là tin mừng cho TT Trump vì cho đến nay, ngoài ông Manafort đang bị truy tố vì những tội lem nhem tiền bạc chẳng dính dáng gì đến TT Trump, ông Papadopouls bị phạt 14 ngày tù vì một tội vớ vẩn, tướng Flynn chờ ngày ra tòa vì tội khai sai ngày gặp đại sứ Nga, và LS Cohen chờ ngày ra tòa vì tội trốn thuế, thì chẳng ai thấy bất cứ bằng chứng gì về chuyện ông Trump ‘thông đồng’ với Nga.

NEW YORK TIMES TIÊN ĐOÁN TT TRUMP TÁI ĐẮC CỬ

Nhà báo Amy Chozick đã viết trên NYT là TT Trump sẽ tái đắc cử nếu ra tranh cử năm 2020.

Bà Chozick lý luận dựa trên kinh nghiệm thành công của các chương trình phim bộ trên TV. Bí quyết thành công của những phim bộ là hai việc: thứ nhất là hấp dẫn thiên hạ phải dán mắt vào, không coi không được và lúc nào cũng tỉnh ngủ để theo dõi; thứ nhì là đoạn cuối của mỗi tập luôn luôn nêu lên một câu hỏi mà phải coi đoạn tiếp trong tuần tới mới có câu trả lời, khiến người coi bắt buộc phải chằm hăm đợi đến tuần sau để coi tiếp.

Theo bà Chozick, bất kể đồng ý hay không đồng ý với TT Trump, dân Mỹ đang chăm chú theo dõi tất cả những gì TT Trump làm hay nói mỗi ngày. Chẳng những vậy mà luôn luôn có những chuyện mà dân Mỹ thắc mắc không biết sẽ được giải quyết như thế nào, cần phải theo dõi.

Điển hình là vụ ông Kavanaugh, cả nước đang bị cuốn hút vào để theo dõi cuộc điều trần, và cả nước cũng háo hức muốn biết những ngày tới sẽ biến chuyển như thế nào. Như FBI sẽ điều tra tới đâu, DC sẽ dở trò gì khác, TT Trump sẽ phản ứng như thế nào, ông Kavanaugh sẽ được phê chuẩn hay không,...

Hay ngay cả việc ông Rosenstein cũng vậy, cả nước đang hồi hộp chờ xem TT Trump có cách chức ông này không. Chưa kể chuyện lớn nhất là cuộc tỷ võ giữa TT Trump và công tố Mueller.

Theo bà Chozick, TT Trump sẽ dễ dàng tái đắc cử năm 2020, và hy vọng duy nhất của phe DC là TT Trump sẽ bị đàn hặc, truất phế, hay bị công tố Mueller bắt về một đại tội nào đó.

Kẻ này cũng nhận thấy TT Trump có một thứ ‘nghệ thuật’ rất đặc biệt, nói và làm những chuyện không ai có thể không chú ý. Những câu nói sóc họng hay ngay cả những phóng đại mà TTDC gọi là ‘nói láo’, cũng được tính toán để thu hút sự chú ý của thiên hạ. TT Trump cũng đã sử dụng một vũ khí vô cùng hữu hiệu để chống lại những tấn công của TTDC: đó là những cái tuýt rất ngắn, cô đọng, nhưng hết sức hữu hiệu vì tạo chú ý và đi thẳng vào quần chúng, không bị TTDC thanh lọc.

Trong chính trị Mỹ, cái nguy lớn nhất là làm cho thiên hạ ngủ gật. Đó chính là lý do khiến thống đốc Jeb Bush đã thất bại mặc dù ông là người rất có tài và khả năng. Không ai có thể ngủ gật với TT Trump.

QUAN TÒA CALI BÁC LUẬT AN TOÀN

Một quan tòa tại quận Cam –Orange County- đã bác bỏ Luật An Toàn Cho Di Dân –Sanctuary Law- của tiểu bang Cali, cho là bất hợp Hiến vì trên căn bản, việc di dân thuộc phạm vi quyền hạn của Hành Pháp liên bang, không phải của tiểu bang.

Chưa nghe thống đốc Jerry Brown phản ứng như thế nào.

Trước đây, bộ Tư Pháp liên bang đã thưa kiện luật này nhưng đã bị một quan tòa Cali bác bỏ. Khi đó, nhiều quận tại Cali đã nộp đơn ủng hộ việc thưa kiện của bộ Tư Pháp. Bây giờ là lần đầu tiên một quan tòa tiểu bang công khai phán luật này bất hợp Hiến.

BÀ WARREN ÕNG ẸO

Bà nghị sĩ Massachusetts, Elizabeth Warren, đã lên tiếng cho biết bà đang cân nhắc việc ra tranh cử tổng thống. Dịch ra ngôn ngữ bình dân: bà sẽ ra tranh cử! Trước đây, cả nước đoan chắc bà sẽ ra, nhưng bà đã chối bai bải, khẳng định nhiều lần là bà sẽ không ra. Cả nước biết bà mần tuồng. Bây giờ thì đã thú nhận, tuy vẫn ẫm ờ.

Bà Warren thuộc khuynh hướng cực tả, nếu ra tranh cử sẽ đụng độ mạnh với cụ xã nghiã Sanders, là người đã thua bà Hillary năm 2016, nhưng đang chuẩn bị ra tranh cử lại năm 2020. Bà Warren sanh 1949, nếu ra tranh cử năm 2020, sẽ vào tuổi cổ lai hy.

Cuộc bầu cử tổng thống tới hứa hẹn sẽ rất hấp dẫn bên phiá DC khi mà cho đến nay, đã có trên dưới ba chục vị tai to mặt lớn ngắm nghé, từ các lão đồng chí quen thuộc như cụ Sanders, cụ bà Hillary, các cụ ông Biden, Kerry, có thể có cả cụ Jerry Brown của Cali,… cho đến các mầm non hạng ngũ hay lục tuần như Kamala Harris, Cory Booker, Eric Holder, Deval Patrick (toàn là các ông bà da đen muốn theo gương TT Obama) và hàng loạt vô danh tiểu tốt khác. Cuộc chạy đua nội bộ sẽ sôi nổi hơn coi đấu đô vật cuội.

Về phiá CH, vài ông thuộc khối #NeverTrump đã thả bong bóng thăm dò, trong đó có ông nghị sĩ Jeff Flake, là người đang gây khó cho ông Kavanaugh khi đòi FBI điều tra trước rồi mới quyết định thuận hay không. Việc ông Flake ra tranh cử chống TT Trump là chuyện tào lao nhất. Ông Flake đã phải rút lui không ra tái tranh cử thượng nghị sĩ ngay trong tiểu bang nhà Arizona vì hậu thuẫn chưa tới 20%, làm cách nào đi xa hơn, vào tới Tòa Bạch Ốc? Nhưng phe #NeverTRump sẽ khuyến khích ông ra chỉ để có người ra đánh TT Trump.

BA LAN ĐỀ NGHỊ MỸ LẬP CĂN CỨ

Ba Lan đã chính thức mời Mỹ thiết lập căn cứ quân sự tại xứ này, sẵn sàng chi ra hai tỷ đô để giúp trang trải chi phí rất lớn để xây căn cứ.

TT Andrzej Duda đã qua mặt Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO khi đưa đề nghị này thẳng với TT Trump, rõ ràng chứng minh ông không tin tưởng NATO có quyết tâm lo chuyện quốc phòng cho các nước Âu Châu. Ba Lan là quốc gia ‘cựu cộng sản’ nhưng bây giờ chống cộng, chống Nga mạnh nhất và thân thiện với Mỹ nhất, đặc biệt là với TT Trump. Trước đây, khi TT Trump viếng thăm Ba Lan, ông đã được tiếp đón nồng nhiệt nhất, từ chính phủ đến dân Ba Lan. TT Duda cũng là người có khuynh hướng bảo thủ, chống chính sách mở toang cửa đón di dân Trung Đông của Liên Âu.

Bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ, tướng Mattis, đã cho biết ông đang nghiên cứu lời mời này. Thật ra, tướng Mattis chỉ nghiên cứu vấn đề dưới khiá cạnh quân sự và phí tổn thôi, còn quyết định thì mang tính chính trị rõ ràng và sẽ phải do TT Trump quyết định.

Các chuyên gia lo sợ Mỹ chấp nhận đề nghị của Ba Lan sẽ là hành động có tính trừng phạt đồng minh quan trọng nhất là Đức. Đề nghị này khiến Đức lo lắng nhất, sợ Mỹ sẽ chuyển căn cứ và lính đang bảo vệ Đức qua Ba Lan, bắt Đức sẽ phải tăng ngân sách quốc phòng lên ngay.

Một rắc rối nữa, Ba Lan là cửa ngỏ vào Nga, Mỹ lập căn cứ quân sự tại đây sẽ không được TT Putin hoan nghênh, trong khi TT Trump đang có chính sách liên minh với Nga để kềm hãm Trung Cộng.

Vũ Linh