title

Mức Lương Tối Thiểu $20/ giờ tại California và Hậu Quả

Đỗ Ngọc Hiển

Cựu Giáo Sư Kinh Tế Trường Võ Bị Quốc Gia Việt Nam

Mở đầu:

Kính thưa Quý Vị đồng hương thân mến,

Thống Đốc tiểu bang California Gavin Newsom mới ký luật tăng mức lương tối thiểu 20 đô la một giờ. Sự kiện này làm nhiều triệu ngưòi dân California trong nhiều lãnh vực sinh hoạt kinh tế phần khởi và sung sướng, vì lợi tức hàng tháng của gia đình gia tăng đáng kể, làm giảm áp lực trên ngân sách gia đình.

Sắc luật này liên quan tới các công nhân áo xanh (blue collar), là những người làm công được trả lương theo giờ. Số công nhân đươc trả lương tối thiểu chiếm khoảng 1/4 lực lượng lao động tư nhân của tiểu bang California trong mọi hoạt động sản xuất Tài Hoá Kinh Tế và Dịch Vụ.

Nhóm ngươi khác trong lực lượng lao động được trả lương hàng tháng được gọi là 'white collar' gồm các viên chức điều hành và chuyên môn trong các công ty như Quản Trị Viên, Giám Đốc Điều Hành, Kỹ Sư chuyên ngành, nói chung là giới lãnh đạo trong công ty.

Một chính sách kinh tế, tiền tệ hay tài chánh đều có ưu và khuyết điểm, nghĩa là có lợi cho giới này thì cũng có hại cho giới kia. Tăng mức lương tối thiểu là chính sách tài chánh của chính quyền tiểu bang California. Một chính sách kinh tế tiền tệ hay tài chánh chính đáng và hữu hiệu hay không, khi nó mang lại lợi ích cho tuyệt đại đa số, một thiểu số sẽ bị thiệt thòi, nên chính quyền có trách nhiệm phải bù đắp sự thiệt thòi bằng biện pháp nào đó.

Để quý vị đồng hương hiểu rõ hơn, người viết muốn nhấn mạnh đây là chính sách "tài chánh", khác với chính sách tiền tệ. Chính sách tiền tệ như các khối kích cầu của Joe Biden trước đây. nhằm cho dân chúng tiền mặt để chi tiêu. làm tăng số cầu tổng thể (hay tổng chi tiêu), khuyến khích các nhà sản xuất cung ứng thêm Tài Hoá trên thị trường tiêu thụ, giúp giảm áp lực lạm phát và trì trệ kinh tế. Chính sách tài chánh của Newsom nhằm tăng lợi tức cho giới công nhân ăn lương giờ, làm sản phí (tiền lương) tăng mà giới chủ nhân phải chịu, chứ chính phủ tiểu bang không chi ra một đô la nào cả. Do đó gây ra hậu quả kinh tế khác nhau cho cư dân tiểu bang California.

A-Hậu quả kinh tế

Hậu quả kinh tế của mức lương tối thiểu $20/giờ có tác dụng cho giới tiểu thương.

Hãy lấy môt thí dụ đơn giản, quý vị là chủ một nhà hàng nhỏ, như một tiệm phở hiện tương đối thành công, đang thâu dụng 10 nhân công trong bếp và tiếp viên. Mười nhân công này được trả lương theo giờ. Người đầu bếp có thể được trả lương tháng nhất định, tùy sự thương thảo giữa chủ tiệm và đầu bếp chính. Như vậy còn 9 nhân công được trả lương theo giờ, trước đây là $15/giờ, nay phải trả $20/giờ, mỗi ngày 8 tiếng, 7 ngày một tuần.

Với mức lương cũ $15/giờ, một tuần chủ tiệm phải trả cho 1 nhân công là

$15x8 giờ x7 ngày = $840.

Với mức lương mới, $20x8 giờ x7 ngày = $1.120

Chi phí tăng cho mỗi nhân công 1 tuần là $1,120 - $840= $280 và cho 9 nhân công là $280x9=$2.520.

Vậy phản ứng của quý vị chủ nhân nhà hàng như thế nào?

Như một nhà kinh doanh, trong đầu óc quý vị cũng đã ấn định một doanh lợi mong muốn (lợi nhuận) nào đó cho mỗi tháng. Bây giờ mỗi tháng quý vị phải trả lương thêm cho 9 nhân công là $2.520 x 4 tuần = $10.080, tức là lợi nhuận hàng tháng giảm $10.080.

Theo thiển ý của người viết, quý vị chủ nhân sẽ có những phản ứng sau đây:

1. Vẫn giữ 9 nhân công nhưng cắt giảm số giờ toàn thời gian.

2. Sa thải một số nhân công thực sự không cần thiết.

3. Nếu cần, đưa người nhà vào thay thế một số nhân công.

4. Tăng giá bán 1 tô phở lớn hiện nay là $15 lên $17 hay $18 để doanh lợi dự trù không bị giảm bớt.

Biện pháp tăng giá bán khá nguy hiểm theo luật cung cầu thị trường. Với mức độ phẩm chất nào đó của 1 tô phở, giá hạ sẽ bán được nhiều, giá cao sẽ có ít người mua. Ngoài ra, quý bà nội trợ Việt Nam cũng rất khôn ngoan trong vấn đề tiết kiệm ngân sách gia đình giới hạn. Vật liệu nầu phở như nước phở bột bán tràn lan trong các chợ, chỉ cần mua về chế biến thêm ít xương bò, nước phở có khi còn thơm ngon hơn tại các tiệm phở. Thịt bò thịt gà lại tươi ngon hơn. Phở ngon cốt lõi là do nước phở. Giá thành nồi phở giỏi lắm tốn $25, cà nhà ăn hả hê.

Tóm lại, việc tăng mức lương tối thiểu lên $20/giờ tại California có những hậu quả là:

1. Tăng mức thất nghiệp, sẽ khiến tăng số người xin welfare.

2. Giá cả các hàng hóa khác cũng sẽ tăng.

3. Mọi cư dân trong tiểu bang California đều là nạn nhân.

4. Những nhân công được tăng lương tối thiểu $20 cũng chỉ được lợi một phần, vì các hàng hóa khác cũng sẽ tăng giá theo, mà họ cũng là người tiêu thụ.

5. Rất nhiều tiểu thương như các nhà hàng cuối cùng phải đóng cửa.

6. California sẽ mất đi một số cư dân, đặc biệt các người già về hưu da trắng, họ bán nhà và chuyển sang các tiểu bang khác sống rẻ hơn và thoải mái hơn. Họ bán căn nhà tại California giá khoảng 800 ngàn, sang Texas hay Oklahoma mua một căn nhà tương đương chỉ có 400 ngàn, còn 400 ngàn tha hồ tiêu xài.

7. Các công ty sản xuất nhỏ hay lớn, nếu chỉ thuê cơ xưởng sản xuất tại California cũng sẽ di chuyển sang các tiểu bang khác có mức lương tối thiểu thấp, luật lệ kinh doanh ít khắt khe và bối cảnh kinh doanh thuận lợi hơn.

8. Tình trạng địa ốc và nhà cửa sẽ gặp xáo trộn. Nhà cửa sẽ xuống giá đôi chút nhưng vẫn còn cao vượt quá tầm tay của cư dân California, nên ít người mua do lãi suất tín dụng cao, và cũng vì ít người ở các tiểu bang khác chuyển sang California để sống. Cao ốc có các văn phòng kinh doanh cho mướn cũng sẽ gặp khó khăn vì có ít công ty kinh doanh ở các tiểu bang khác chuyển sang California để kinh doanh. Tình trạng này chỉ có lợi cho người ngoại quốc, nhất là người Tàu giàu có mua nhà đầu tư ở California.

B. Hậu Quả Chính Trị:

Báo cáo vào tháng 3/2024 của Cục Thống Kê Dân Số Hoa Kỳ cho biết dân số California tính đến tháng 7 năm 2023 đã giảm xuống còn khoảng 38.965.000 người. Nếu so với 39.5 triệu vào năm 2020, thì California đã mất đi 573.000 người kể từ năm 2020 cho đến nay. Tính trung bình, mỗi năm số người rời tiểu bang là 143.250 người. ( Không kể những năm trước 2020)

Có nhiều lý do khiến cho nhiều người rời California, như giá sinh hoạt cao, nhà cửa đắt đỏ, luật lệ kinh doanh khắt khe, an toàn xã hội xuống thấp với nhiều vụ cướp bóc, đập phá các cơ sở kinh doanh, đưa đến hậu quả:

1. Sô cử tri đoàn tiểu bang sẽ giảm

2. Số dân biểu ở Hạ Viện liên bang cũng giảm

Vì số lượng cử tri đoàn và dân biểu liên bang đều dựa trên tiêu chuẩn dân số.

Với những bất lợi như vậy, tại sao Thống Đốc Newsom lại tăng mức lương tối thiểu lên $20/giờ? Từ bao lâu nay, California là cái nôi của đảng Dân Chủ, họ dùng tiền để mua chuộc các sắc sân thiểu số: Da Đen, gốc Trung Nam Mỹ và Á Châu. Đảng Dân Chủ được nhiều nhà tài phiệt cánh tả tài trợ, và dùng chương trình phúc lợi xã hội (welfare) mua chuộc các sắc dân nói trên. Họ nắm chắc phần thắng trong mọi cuộc bầu cử Thống Đôc, Dân Biểu, Nghị Sĩ Tiểu Bang và Liên Bang, nên họ hành xử như trong một quốc gia độc tài, bất kể dư luận quần chúng đối kháng. Một phần cũng vì đảng Cộng Hòa ở California quá yếu, hiện không có một chính khách nào sáng giá và giàu có để đối đầu.

Lời cuối:

Thưa Quý Vị đồng hương thân mến,

Với chút kiến thức kinh tế, người viết mạo muội phân tích chủ đề nêu trên dưới lăng kính cá nhân của một công dân bình thường, người viết mong ước quý vị đồng hương có kiến thức kinh tế thâm sâu sẽ bổ túc cho bài viết này được hoàn hảo hơn. Thành thực cảm ơn.

Kính chào,

Garden Grove, ngày 4/4/2024.