title

Friday, September 27, 2024

Vấn nạn bằng cấp giả

Mua bán bằng cấp dễ như mua… rau

Chỉ cần gõ vài từ khóa “làm bằng cấp giả” trên Google hay Facebook, sau vài giây, người ta sẽ nhận được hàng chục nghìn kết quả là những group (hội nhóm) và website liên quan: “Làm bằng toàn quốc”, “Dịch vụ làm giấy tờ giả các loại, phôi thật giá rẻ”; “Nhận làm bằng cấp phôi gốc giá rẻ”…

Trên các trang mạng, những nhóm này với số lượng thành viên có khi tới hàng chục nghìn người thường để chế độ công khai cùng số hotline hoặc Zalo, sẵn sàng nhận thực hiện mọi nhu cầu, từ bằng đại học, thạc sĩ, tiến sĩ đến cà-vẹt xe máy, xe hơi, sổ hồng sổ đỏ, các loại chứng chỉ, căn cước công dân… Hầu hết các đường dây hoạt động trong lĩnh vực này đều có quy mô lớn và được tổ chức với hệ thống mạng lưới chân rết phức tạp.

Chúng tôi tìm vào Facebook và liên lac với fanpage có tên “Làm bằng xin việc”, đặt vấn đề muốn làm bằng đại học. Lập tức người chủ trang báo giá 4 triệu VNĐ cho 1 tấm bằng, có kèm bảng điểm và nói: “Anh/chị muốn làm bằng trường đại học nào cũng có và muốn tốt nghiệp loại gì cũng được”. Sau đó, người này đề nghị khách cung cấp tên tuổi, ảnh thẻ 3×4 và tiền đặt cọc trước 300 nghìn VNĐ. Nhằm tạo lòng tin, chủ trang còn gửi cho chúng tôi một loạt hình ảnh tin nhắn giao dịch mua, bán các loại bằng cấp giả…của họ với các khách hàng trước đó. Đồng thời hứa sẽ đem bằng giả đi công chứng trước và gửi kèm khi “ship” hàng “bảo đảm như thật, không ai phát hiện được”!.

Qua tìm hiểu ở các nhóm chuyên mua bán bằng cấp, giấy tờ giả trên mạng, chúng tôi nhận thấy để có được một tấm bằng hay 1 loại giấy tờ giả khá nhanh. Bên bán đều cam kết “sử dụng phôi thật do các trường đại học tuồn ra”. Khi khách ưng ý, bên bán yêu cầu khách gửi mẫu thông tin gồm: Họ tên, ngày tháng năm sinh, nơi sinh, giới tính, loại bằng, trường, ngành, xếp loại học lực… theo nhu cầu. Tiếp đó, những thông tin này được họ sử dụng các loại máy móc hỗ trợ như máy in màu, photocopy, máy dập chữ và nhiều công cụ khác in ra là xong. Thời gian giao hàng nhanh chậm tùy yêu cầu khách. Thường, người bán hẹn giao giấy tờ trong 4-5 ngày, nhưng nếu người mua muốn nhanh hơn chỉ cần tăng số tiền lên chút đỉnh có thể nhận giấy tờ trong 1-2 ngày.

Mua bằng cấp giả dễ như mua…rau

“Chạy bằng” để thăng tiến

Lâu nay, các dịch vụ làm bằng cấp giả là vấn đề nhức nhối trong xã hội Việt Nam. Dịch vụ này không chỉ phản ảnh hiện thực nhu cầu ngày càng nhiều mà còn dẫn tới những hệ lụy tai hại, đặc biệt với số người là cán bộ, công chức đang nắm giữ quyền lực trong tay. Lý do vì trong vô số phương cách để nhanh chóng thăng tiến sự nghiệp, việc mua lấy những tấm bằng cấp giả là phương án hữu dụng, được nhiều người “ưa thích”. Bởi trên thực tế, việc học hành đàng hoàng để có cho mình một tấm bằng như ý phải trải qua chặng đường dài, tốn kém nhiều kinh phí, thời gian mà còn cả sự cố gắng rất nhiều. Ngược lại, chỉ cần bỏ ra một khoản tiền nhỏ, người ta sẽ có ngay một tấm bằng tùy nghi sử dụng, không mất nhiều công sức.

Ai cũng rõ với những tấm bằng không tương xứng năng lực, trình độ, những kẻ sử dụng bằng giả sẽ có thêm điều kiện nhanh chóng tiến thân. Càng nguy hiểm hơn khi bọn này được xếp ngồi vào những chiếc ghế quan trọng trong hệ thống chính quyền, nhà nước. Dĩ nhiên khó tin được một kẻ năng lực kém cỏi có thể đưa ra những mệnh lệnh, chủ trương đúng đắn và với những người dùng bằng cấp giả để tiến thân cũng không dễ gì họ để kẻ khác có điều kiện vươn lên chiếm lấy chiếc ghế đang ngồi của mình.

Trong khi ấy ở VN ngày nay với quan điểm “tiêu chuẩn hóa”, chức vụ này, chiếc ghế kia cần phải có một thứ bằng cấp cụ thể đã được nâng lên thành luật càng thúc đẩy chuyện mua bán bằng cấp giả trở thành… phong trào. Từng có đủ trò ma mãnh và hình thức bịp bợm trong mua bán bằng cấp mà nghiêm trọng nhất là hình thức “bằng thật, học giả”. Từng có những trường Đại học, Viện này Viện kia mang danh nghĩa quốc gia cố tình lách luật, hàng năm đào tạo từ xa cho ra mấy nghìn thạc sĩ, tiến sĩ. Cứ vậy mà xã hội vàng thau lẫn lộn, bằng thật bằng giả, người thật người giả rất khó phân biệt. Thật trớ trêu khi thỉnh thoảng qua thông tin báo chí, người ta biết được không ít cơ quan, ban ngành đã và đang có một số lượng lớn các thạc sĩ, tiến sĩ… kiểu này. Thậm chí có những ông/bà tự phô trương bản thân mình với những tấm card visit ghi rõ học hàm cao vút, nhưng thực tế còn chưa qua hết bậc…trung học!

Tin nhắn trao đổi mua bán bằng giả

Bằng cấp giả muốn loại nào cũng có

Làm gì trước vấn nạn?

Ông Nguyễn Thành Long, giảng viên một trường Đại học ở quận 7 (Sài Gòn) nhận xét: “Nạn bằng cấp giả xuất phát từ nguyên nhân chính là tâm lý xã hội chúng ta thường nặng tiêu chí bằng cấp, dẫn tới chuyện nhiều người tìm mọi cách chạy chọt để sớm có những tấm bằng này. Tôi biết hiện nay việc xác minh văn bằng, chứng chỉ chủ yếu thực hiện ở một số cơ quan nhà nước, còn với các công ty, doanh nghiệp tư nhân ít khi tìm hiểu xác minh thật, giả. Đây là kẽ hở lớn cho những kẻ sử dụng bằng cấp giả. Thêm nữa, trước nay chính quyền, nhà nước VN xét xử những kẻ mua bán, sử dụng bằng cấp giả còn chưa kiên quyết. Để giải quyết vấn nạn này tôi nghĩ phải xử từ gốc. Do vậy ngoài việc điều tra, xét xử với những bản án nghiêm khắc dành cho các đường dây làm bằng giả thì cần xác minh, tìm cho ra những người đặt mua bằng giả xem họ sử dụng vào những mục đích nào? Mối họa mà những người dùng bằng giả gây ra cho xã hội, dù để tiến thân, hợp thức hóa danh phận hay nhằm lừa đảo, lòe bịp thiên hạ… đều là những hành vi gian trá rất nghiêm trọng!”