TÂM SỰ CUỐI NĂM
GÕ CHO ĐỜI THÊM VUI
Nguyễn Thượng Chánh, DVM
Nhiều người khi gặp tôi đều hỏi các báo có trả tiền không? Câu trả lời là không, tôi không có đòi hỏi tiền bạc gì hết. Xin bà con cứ hỏi anh ĐQ, chủ bút Thời Báo Canada, hoặc anh PTH, chủ bút Việt Báo Cali thì rõ.
Tôi gõ chùa mà. Ai muốn nghĩ sao cũng được.
Nói rõ là tôi không phải là một nhà văn, nhà viết, nhà báo, ký giả hay ký thiệt gì hết. Chữ nghĩa, Việt ngữ của tôi còn rất lạng quạng…Tôi chỉ là một “nhà gõ” bình thường, Tôi nghĩ sao, tôi gõ vậy, không khách sáo, màu mè, kiểu cách gì hết, Đó là văn phong của tôi.
Tôi gõ chùa, gõ pagode, gõ free, để tự mình trau dồi thêm kiến thức, để tự học hỏi, để giải khuây, để cho vui, để khỏi nghĩ quẩn, để bắt trí não làm việc, đề phòng bị bệnh Alzeihmer, để thoát ly, và cũng để giảm bớt stress trong cuộc sống.
Viết hay gõ được xem như là một trị liệu pháp (therapy) vậy. Thế cho nên, tôi gõ cho người đọc nhưng thật ra là tôi cũng đồng thời gõ cho chính tôi, cho cuộc sống của mình có được thêm phần ý nghĩa hơn.
***
Ngày nay việc sử dụng Internet được xem như là một phần trong sinh hoạt hằng ngày của đa số chúng ta. Internet là tai mắt và đồng thời cũng là sợi dây liên lạc (email, Facebook, chat…) giữa mọi người với nhau. Chúng ta, trong đó có bạn và cả tôi nữa, ít nhiều đều ghiền Internet chẳng khác nào mình ghiền...một loại ma túy nào đó.
.
Bước đầu với Thời Báo Canada
Năm 2000, Anh VBT, đại diện, Thời Báo Montréal có nhã ý mời tôi viết bài. Tôi đón nhận đề nghị nầy với một tâm trạng phân vân, nửa mừng nửa lo. Mừng vì tôi có thể thực hiện hoài bão của mình, lo vì không biết mình có làm được gì không?Tôi chưa từng viết báo bao giờ cả. Tôi ý thức rằng vốn liếng Việt ngữ của tôi rất là giới hạn. Tôi thuộc loại tự học, tự biên tự diễn, nhưng thử làm gan một lần xem sao.
Lúc đầu tính viết chơi cho vui nhưng sau thành thiệt. Nói đúng ra, thời đó tôi đánh máy chỉ bằng hai ngón tay chớ không phải là gõ computer như ngày nay..
Một bài không có dấu phải mất 2-3 ngày mới xong. Rồi còn trật tới trật lui. Rồi sau đó thì phải bỏ dấu bằng tay…cho đúng cũng không phải dễ. Lúc trước, có lần anh ĐQ, chủ bút Thời Báo khi gặp tôi, anh có nhắc lại chuyện xưa. Ảnh nói hồi nẵm, mỗi lần nhận bài của ông Chánh thì …mệt lắm.
Đến năm 2005, nhờ thằng con trai, tôi mới chập chững bước vào thời đại tin học…Nó mua máy, load program nầy, program nọ, gài Word perfect và Fonts tiếng Việt vào. Rồi nó phải cắt nghĩa và chỉ dẫn cách sử dụng, nhưng tôi thuộc loại thông minh nhưng sao chậm hiểu quá nên làm vẫn trật vuột và quên tới quên lui hoài. Đôi lúc thấy nó cũng có vẻ bực tui lắm. Mò mẫm từng bước đi thật là vất vả, nhưng theo thời gian thì nay tôi cũng “hơi quen quen” rồi…
Sau đó thì nó cưới vợ và phải theo vợ move đi xa để lập nghiệp. Tôi chới với, hổng phải vì thằng nhỏ lấy vợ nhưng lỡ laptop có problem thì làm sao đây? Tại mình già, thuộc thế hệ cũ, theo hổng kịp techno nên mình sợ. Chắc các bạn gìà cũng giống tui chớ gì?
Sau đó nó mới nói: dễ òm, no problem, có gì thì con làm remote assistance cho - để laptop open, pa cứ đi ngủ đi. Sáng thức dậy thấy notepad trên màn hình có ghi chữ DONE.
Mình thở phào nhẹ nhõm.
Cơ duyên với Việt Báo Cali
Sau đó, tháng 3 năm 2007 tôi nổi hứng gởi cầu may cho Việt Báo Cali bài “ Đất lành chim đậu” để dự cuộc thi Viết Về Nước Mỹ. Chẳng bao lâu, Việt Báo cho biết là tôi được chấm giải Vinh Danh Tác Giả. Thật là quá bất ngờ. Đúng là làm chơi mà ăn thiệt. Tây gọi đây là một một sự ngạc nhiên thích thú heureuse surprise. Tui mừng hết lớn.
Thế là hai vợ chồng, đóng cửa pharmacie vài ngày và khăn gói bay qua Westminster, Quận Cam để dự lễ phát giải thưởng và nhận chèque luôn thể. Xin cám ơn Việt Báo.
Thừa thắng xong lên và thêm tự tin, tôi gõ liên tu bất tận và gởi bài tới tấp cho các báo hải ngoại để cho họ mệt chơi. Ai muốn đăng thì đăng. Không post thì cũng hổng sao, vì là của chùa cho không biếu không mà.
.
Tính đến tháng 12/ /2015 số bài của tôi đăng trong Việt Báo Cali cũng trên 600 bài, chủ yếu là đăng trong mục sức khoẻ, đó là chưa kể rất nhiều bài được được lưu giữ trong mục bình luận.
.
Các bài viết của tác giả Bs Nguyễn Thượng Chánh trong Việt Báo Online USA
Gõ bài cũng lắm công phu
Gõ một đề tài về khoa học để quảng bá thông tin đến đại chúng cũng không đơn giản chút nào hết. Mình phải gõ sao cho dễ hiểu bằng cách tránh tối đa những khía cạnh quá chuyên môn, quá kỹ thuật technicité, làm cho bài gõ trở nên khó hiểu, quá khô khan nhàm chán mà không có mấy người muốn đọc.
Gõ một đề tài về khoa học để quảng bá thông tin đến đại chúng cũng không đơn giản chút nào hết. Mình phải gõ sao cho dễ hiểu bằng cách tránh tối đa những khía cạnh quá chuyên môn, quá kỹ thuật technicité, làm cho bài gõ trở nên khó hiểu, quá khô khan nhàm chán mà không có mấy người muốn đọc.
Đối tượng của tôi là người Việt trung bình bất luận đang sanh sống tại đâu.
Tôi phải phối kiểm đi phối kiểm lại các số liệu cũng như các sự kiện đang gõ, tuy vậy đôi lúc vì vô tình, sơ ý hay vì xớn xác nên tôi cũng bị tổ trát bị hố như thường.
Đối với tôi sử dụng đúng danh từ khoa học là một trở ngại chánh yếu, bởi lý do nầy mà tôi thường chêm thêm tiếng Tây hoặc tiếng U cho rõ nghĩa và cho chắc ăn hơn.
Tôi quan niệm gõ có sách mách có chứng nên tôi thường hay kèm theo các links quan trọng để bạn nào thích thì có thể tham khảo thêm.
Tôi nghĩ sao thì tôi gõ vậy, không cần màu mè, giống như tôi đang nói chuyện thẳng với các bạn. Tôi cố tránh né những vấn đề khoa học đang còn trong vòng tranh cãi và những chuyện mê tín dị đoan để bạn đọc khỏi nuôi một hy vọng hão huyền.
Tôi cố ý sử dụng những chữ thật bình dân, dí dỏm, tếu, và thường là những từ hoặc cụm từ rặc chảy miền Nam vì tôi là dân Cần Thơ, Cái Răng, Cái Khế… cây xanh trái ngọt.
.
Đổi thực đơn để bạn đọc đỡ ngán
Đôi khi tôi cũng đánh bạo đổi món nên đề cập đến tâm lý học, đến những vấn đề nhân sinh chẳng hạn như chuyện sống chết, đàn ông và đàn bà, chuyện đàn ông sơ vợ, chuyện tứ khoái ANDI và chuyện canh ba gà gáy ó o...
Đôi lúc kẹt đề tài, bí quá tôi phải liều mạng gõ các mẩu chuyện thời sự, chuyện huề vốn, chuyện tào lao tào tháo, tầm phào, ba phải chẳng hạn như chuyện múa lân, 1001 chuyện ăn, 1001 chuyện tò mò, cái tên cúng cơm, chuyện huề vốn, chuyện dê, chuyện thằng nhỏ khó dạy thằng lớn buồn rầu, chuyện chim đã mỏi cánh, chuyện ăn trên bổ dưới, ông uống bà chê, chuyện homo, lại đực lại cái…?
Mục đích là giúp quý bạn tìm được giây phút thoải mái đọc chơi cho vui sau biết thêm được đôi điều hữu ích cũng tốt.
Gần đây tôi còn bạo gan, dám len lỏi cả vào trong lãnh vực Phật giáo nữa. Thật ra đó là những bài tôi đọc lóm được từ sách báo ngoại quốc, thấy hay hay, thấy hữu ích nên cố gắng dịch ra để chia sẻ với mọi người vậy thôi. Tôi rất biết ơn cư sĩ Nguyên Giác Phan Tấn Hải, chủ bút Việt Báo đã cố vấn và giúp ý tôi rất nhiều trong lãnh vực nầy.
Tôi chưa phải là thầy tu, hay cư sĩ gì hết vì mình còn quá nhiều sân si và tham ái.
.
Coi như tôi đọc báo giùm các bạn vậy.
Nói rõ, cốt lõi của các bài tôi gõ thường được rút ra từ các tạp chí chuyên môn Anh pháp và tôi chỉ thêm mắm thêm muối bỏ tiêu cho ngọt bỏ hành cho thơm mà thôi.
Nói rõ, cốt lõi của các bài tôi gõ thường được rút ra từ các tạp chí chuyên môn Anh pháp và tôi chỉ thêm mắm thêm muối bỏ tiêu cho ngọt bỏ hành cho thơm mà thôi.
Tôi đọc báo và tham khảo tập chí ngoại quốc rất thường xuyên. Theo dõi thời sự, tin tức CNN và TV 5 (France 2) mỗi ngày.
Thư viện và nhà sách là nơi chốn tôi rất thích đến từ hồi còn học trung học ở Sài Gòn cho đến ngày nay. Khi biết được một tin thời sự nào quan trọng và có ích cho bà con thì tôi liền thu thập tài liệu để thai nghén ra ngay một bài. Đó là trường hợp các bài về dịch Ebola, Chuyện cà phê mèo tại Hoa Kỳ, Cà phê xanh làm giảm cân, chuyện xổ số Power Ball độc đắc 1.5 tỷ vừa qua, lễ hội thịt chó tại Trung Quốc, Fast food hay Fat Food (Khai trương nhà hàng Mc Do tại Sài Gòn), Thiên tai và động đất tại Bắc Cali, Quyền được chết trong phẩm giá, Nghịch lý Okinawa vv…
.
.
Đặc biệt một số bài liên quan đến thuốc men và tâm lý học lúc trước cũng thường được bà xã tôi, Ds Nguyễn Ngọc Lan tiếp tay, góp ý và đôi khi cũng là đồng tác giả.
Một cái nhìn khác, có thể xem như tôi đọc báo giùm các bạn vậy. Đây là những thông tin mới nhứt lấy từ những nguồn đáng tin cậy, hoặc từ những tạp chí khảo cứu khoa học có uy tín quốc tế của các đại học Âu Mỹ…
Tôi tránh né những vấn đề có thể gây sự nghi kỵ, phe nầy, đảng kia,,,chia rẽ, tạo sự ngộ nhận hoặc làm cho độc giả nuôi dưỡng một hy vọng hão huyền nào đó..Khoa học, dặc biệt là khoa sinh vật học và y học, là những môn học không chính xác. Chúng biến đổi không ngừng theo thời gian và theo đà của những khám phá mới.
Bởi lý do nầy, thỉnh thoảng tôi phải điều chỉnh lại, update lại những bài cũ tôi đã viết từ nhiều năm trước để cho chính xác và phù hợp thời gian tính hơn. Có bài tôi rút bớt ra, sửa lại, và có bài tôi thêm vô ý kiến mới.. Có bài cũ tôi đổi tên, tô điểm và tân trang lại cho có vẻ như là một bài mới…
Là người Việt Nam sống tại hải ngoại mình có lợi điểm là có được tự do, được thấy cái hay và cái dở của cả hai nền văn hóa vừa Việt Nam và vừa Tây phương.
Niềm vui cuối đời: ngồi buồn gõ phím sướng lăn tăn
Là người vừa cầm chuột và vừa gõ phím, không gì vui sướng hơn và hạnh phúc hơn khi thấy mình cũng làm được một cái gì có ích lợi cho bà con Việt Nam bất kỳ ở đâu…
Là người vừa cầm chuột và vừa gõ phím, không gì vui sướng hơn và hạnh phúc hơn khi thấy mình cũng làm được một cái gì có ích lợi cho bà con Việt Nam bất kỳ ở đâu…
Bài vở của mình được chiếu cố, có người để ý đến, có người đọc, dù khen, dù chê dù ghét cũng đều tốt hết. Xin cám ơn tất cả bà con cô bác khắp năm châu.
.Gõ chùa.
90%, người gõ đều là những người làm “chùa” hay làm “công quả”. Đây không phải là chùa một cột, chùa Phật, chùa Chà, hay chùa Bà gì hết, nhưng chùa ở đây là free…
Không ai cấm cản ai hết, tự do tư tưởng, tự do ngôn luận. Quí.
Internet chỉ biết vâng lệnh mà ít khi nào cằn nhằn, cãi lại như… Sướng.
Báo mạng, blogs xuất hiện nhiều vô số kể. Vàng thau lẫn lộn, thượng vàng hạ cám.
Tại hải ngoại, ai muốn viết gì thì mại vô cứ việc tự do viết loạn xà ngầu lên. Vui lắm bà con ơi. Loạn.
.
.
Nội việc tờ báo giúp mình thi thố tài năng và chịu đăng bài cũng đủ đem lại cho mình cảm giác “sướng lăn tăn” cả thể xác lẫn tâm thần rồi. Phê.
Quan trọng hơn hết là có người để ý, quan tâm, kiên nhẫn, chịu khó đọc, vạch lá tìm sâu, phản ứng lại, khen chê hổng thành vấn đề, thì quả thật đây làm điều làm mình bay bổng lên chín tầng mây. Đã.
Bất cứ chuyện gì cũng đã có người gõ cả rồi. Từ chuyện phòng bệnh, ăn uống sao cho sống lâu sống khỏe để có sức mà kéo cày ngày như đêm, mà trả nợ đời, nợ nhà băng và đóng thuế cho tới ngày về chín suối. Chuyện thiền, chuyện nam nữ vật lộn ạch đụi trên giường, chuyện xe cán chó, chuyện kinh bang tế thế, chuyện bôi bác đả kích chửi bới nhau, chuyện phiến quân ISIS cắt cổ con tin như cắt cổ gà, chuyện ở bên nầy lo tính toàn chuyện bên kia và chuyện cụ già dự tính về Việt Nam tìm em để nhìn chơi v,v...Như một chợ trời.
Có người viết để phổ biến những thông tin hữi ích, còn người khác thì viết để khuyên bảo bá tánh nên ăn chay sám hối, mau mau lo tu tập đi kẻo hổng còn kịp nữa đâu. Thời mạt Pháp đã tới rồi…Hù
.
.
Thậm chí có Ông Mỹ già Harold Camping bên Cali, một kỹ sư công chánh về hưu, cho biết dựa theo Kinh Thánh và sự tính toán riêng của ông thì chắc chắn như đinh đóng cột, là ngày 21/5/2011 là ngày tận thế. Ông nầy là sáng lập viên đài phát thanh Family Radio bên Cali. Để coi ông ta cương ẩu tới bậc nào. Thầy hù có khác. Dỏm.
Doomsday minister Harold Camping dead at 92
Có người gõ để giải khuây cho tâm trí bớt khùng, có ngưòi gõ để xả xú bắp, có người gõ để chọc giận phe nầy, đá giò lái phe kia, để gây chia rẽ…cho dở tức. Bỏ qua đi tám.
Có người gõ, người đọc không biết họ muốn nói cái gì, không hiểu gì hết. Nhức đầu.
Có người gõ để hù cho thiên hạ sợ khơi khơi chơi. Đây là mấy cái thơ dây chuyền chain letters được gởi qua I Meo. Họ dọa thòng một câu bắt buộc mình phải chuyển thơ đi cho người khác nếu không thì mệt lắm. Bộ hết chuyện làm rồi sao? Tào lao.
Có người gõ để bán ảo tưởng. Để làm gì? Trời biết
Có người gõ vì muốn phô trương, vì ganh tị, vì ghen ghét, để trả thù, để trả lời, để chửi cho đã tức. Sân si.
Có người gõ để xin xỏ tiền bạc. Tham
Có người gõ để cho biết là tao vẫn còn sống nhăn răng đây nè. Yêu cái tôi, thương cái ngã..
Ai thích thì cứ đọc. Không ai ép buộc ai cả. Tự do.
Vậy, viết, gõ phải cẩn thận, coi trước coi sau, cân nhắc chữ nghĩa cho kỹ. Nhắm mắt viết đại dám bị người ta hiểu lầm, diễn giải sai ý, rắc rối lắm chớ hổng phải chơi đâu. Bút sa gà chết.
.
Mỗi người mỗi cách gõ
Gõ bừa, cương ẩu, gõ đại thì dễ.
Còn gõ đàng hoàng, có suy nghĩ thì khó hơn vì phải tốn thì giờ, phải phối kiểm tin tức, tra cứu tự điển, hỏi han ý kiến bạn bè và các người chuyên môn. Cẩn thận.
Chữ quốc ngữ khó thiệt..
Danh từ chuyên môn, danh từ khoa học, tiếng Tây tiếng U thì đã khó rồi nhưng tiếng mẹ đẻ của mình cũng không phải dễ gì hơn. Mỗi vùng, mỗi miền đều có cách nói, cách gõ khác nhau. Bắc, Trung, Nam. Rồi còn vụ tiếng Việt trước 75 và tiếng Việt ngày nay 2015 nữa. Gõ không đúng ý họ thì bị chửi, bị chụp mũ. Ráng chịu.
Gõ cho đúng khó lắm. Lo.
Ngôn ngữ của mình mang theo là tiếng Việt xài trước 75, còn bây giờ thì có nhiều từ nhiều chữ lạ quá. Chịu thua.
Gõ một đề tài về khoa học để quảng bá thông tin đến đại chúng rất phức tạp chớ không đơn giản chút nào hết. Phải tốn rất nhiều thời giờ để sưu tra tài liệu, phải gõ sao cho dễ hiểu bằng cách tránh né tối đa những khía cạnh quá chuyên môn , quá kinh điển, quá kỹ thuật technicité chỉ làm cho bài viết trở nên khó hiểu, quá khô khan nhàm chán mà không có mấy người muốn đọc.
Mỗi người gõ mỗi kiểu, mỗi cách, mỗi văn phong khác nhau. Mỗi người mỗi vẻ mười phân vẹn mười. Wow!
Gõ sao cho mọi người đều hiểu hết là điều cần thiết.. .Đó là ý muốn và cũng là mục đích của nhà gõ.
.
Văn là người?
Không chắc đâu.
Đôi khi mình thấy bài nào hay trong báo Mẽo, báo Tây thì đem dịch ra, xào nấu nêm nếm lại cho đúng gu người “Việt trung bình” nhưng đôi khi cũng không tránh khỏi bị người ta gán mình vào nhân vật đã được nêu ra trong bài, chắc vợ con ổng như vậy đó…
.
Có khi bị sửa lưng, sao ổng nói vậy mà ổng lại làm khác. Chỉ biết cười trừ mà thôi. Nghe những gì tui nói nhưng đừng có coi tui làm...
Người nào chê mình là thầy mình. Phải cố gắng thêm hơn nữa để không phụ lòng mong đợi của bà con cô bác. Xả.
.
Trăm người trăm ý
Vậy thì không thể nào thỏa mãn, gõ đúng như ý muốn của tất cả mọi người được hết. Ảo tưởng.
Phản hồi mặn để sửa lưng, để bắt giò bắt cẳng thường thấy hơn phản hồi ngọt để khen tặng và khích lệ mầm già. Đời là thế. C’est la vie.
Nghĩ tới chuyện các người mù rờ con voi, mình thấy tâm hồn được an ủi phần nào. Bình thản trong tỉnh thức…
.
Kẹt
Chuyện trích dăng lại bài vỡ của người khác từ một blog, từ một báo mạng không phải là một vấn đề gì quá đáng, hiếm thấy xảy ra đâu. Đó là chia sẻ thông tin.
Nhưng cần phải tôn trọng tác giả, tôn trọng nội dung bài viết. Phải có chút liêm sĩ. Không được lờ cái tên của người ta, không được sửa lại tên cúng cơm hay bút hiệu của người ta, không được thêm những gì người ta hổng có viết trong bài gốc. Và cũng nhớ ghi thêm là trích lại từ báo nào, từ website nào… theo đúng luật giang hồ.
.
Báo Quốc Nội Copy Hải Ngoại Xóa Tên Tác Giả, Ghi Tên Khác
.
Một nhà báo nhiều kinh nghiệm tại Quận Cam mách nước.
“Khó khăn nhất là cách dùng chữ sao cho khéo léo và tế nhị, nơi dễ bị hiểu nhầm và gây đau đớn, nhất là
- về chính trị (thí dụ, dùng chữ TPHCM)
- về tôn giáo (thí dụ, khi dịch tin Vatican bao che các linh mục lạm dụng trẻ em)
- về đảng phái (thí dụ, khi có bài nào nhắc tới đảng tranh, xưa thì là thời ông Diệm, gần là các đảng trong cộng đồng bây giờ)
- về thẩm định nghệ thuật (thí dụ, lỡ lời chê văn thơ người này, người kia dở)
- về chính trị (thí dụ, dùng chữ TPHCM)
- về tôn giáo (thí dụ, khi dịch tin Vatican bao che các linh mục lạm dụng trẻ em)
- về đảng phái (thí dụ, khi có bài nào nhắc tới đảng tranh, xưa thì là thời ông Diệm, gần là các đảng trong cộng đồng bây giờ)
- về thẩm định nghệ thuật (thí dụ, lỡ lời chê văn thơ người này, người kia dở)
Đề tài dễ câu khách là sex, về chuyện gay cấn tình, tiền, về y khoa, sức khỏe, bảo hiểm... nhưng với nhiều độc giả thì họ chỉ quan tâm về tình hình quê nhà. Không thể biết chính xác bao nhiêu phần trăm độc giả ưa thích.
Vui thì viết là vui, lại là môn thể thao luyện chữ, luyện Anh văn, thấy mình giúp nhiều cho đồng bào... Buồn là khi đọc các thông tin quê nhà làm mình khóc, như đọc về cảnh dân nghèo, về Lời Tuyên Bố của TS Cù Huy Hà Vũ, về bài của TS Nguyễn Thanh Giang viết "Thương Hạnh Lắm" và nhiều nữa...
Phản ứng thì trả lời tế nhị, nếu thấy càng gây thêm chia rẽ, thì đành im lặng... Thêm nữa, có những người hình như ngồi 24 giờ gửi bài lên các diễn đàn mạng, trong khi mình đâu có dư thì giờ mà đọc kỹ từng email, mà trả lời hết các ý mình muốn nói...
Muốn viết không đụng chạm ai hết là nên làm thơ tình, nhưng đừng gia nhập các hội văn nghệ, kể cả Văn Bút, vì mất thì giờ, rồi có khi chia phe, tan rã lại buồn, lại nghe đổ tội cho nhau...
Bài viết lý tưởng? Không biết. Xấu đẹp, hay dở tùy người đối diện”.(Ngưng trích PTH, Vietbao Cali)
Kết luận
Văn hào Pháp Voltaire (1694-1778) đã nói một câu để đời “Tôi có thể không đồng ý với những gì anh nói ra, nhưng tôi sẽ bảo vệ quyền phát biểu của anh cho đến cùng” I do not agree with what you have to say, but I'll defend to the death your right to say it.
Chấm hết.
.
.
Ft Laud Fl. Jan 6, 2016
No comments:
Post a Comment