Thursday, June 8, 2023

NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ UNG THƯ TIỀN LIỆT TUYẾN (PROSTATE CANCER)

Nhân tiện đọc một bài về "không nên giải phẩu về già trừ trường hợp khẩn cấp", tôi viết bài này để chia xẻ với các bạn khi còn nằm trên giường ngũ lúc 5 giờ sáng gõ thẳng vào iPhone luôn.

Cách đây cũng 10 năm, sau khi đi khám sức khoẻ hàng năm (annual) và thử máu, bác sỹ của tôi cho biết là PSA (Prostate Specific Antigen), chất này nằm trong tiền liệt tuyến của đàn ông, của tôi lên cao trên 4 chấm - thường thì khoảng 1 hoặc 2 chấm. Và ông đề nghị tôi đi gặp bác sĩ đường tiểu (Urologist). Đây cũng là bước đầu của một tai hoạ cho tôi.

Tôi cũng hơi lo, vì chỉ biết mơ hồ rằng khi thử máu mà PSA cao thì cơ duyên có thể bị ung thư tiền liệt tuyến, sau này mới biết cao chưa chắc đã là bị ung thư. 

Sau khi gặp bác sĩ đường tiểu, Ông đề nghị tôi làm Biopsy (lấy mẩu tế bào để thử nghiệm). Tôi đã hỏi Ông những câu hỏi như nguyên tắc làm như thế nào, có nên làm lúc này không, ảnh hưởng phụ như thế nào, và câu trả lời làm tôi sốt ruột nhất khi hỏi là: "có khi nào sau khi làm Biopsy, nó có làm tổn hại tiền liệt tuyến sau khi đâm nhiều mũi kim vào nó không", thì Ông trả lời là CÓ. 

Tôi cũng đã nghiên cứu xem Biopsy làm như thế nào, thì thấy cũng lạnh người. Bác sĩ sẽ dùng một dụng cụ, tôi không được xem, dụng cụ này có thể bắn ra những mủi kim để thu thập những tế bào của tiền liệt tuyến. Mà cần ít nhất là 7 hoặc 8 mẫu. Nhưng vì sợ bị ung thư quá nên tôi đồng ý để Ổng làm Biopsy.

Trước giờ hẹn để làm Biopsy thì tôi phải uống vài viên Valium. Loại thuốc này thật sự chỉ làm cho tôi bớt bị căng thẳng thôi, chứ BS không chụp thuốc mê, hoặc cho thuốc giảm đau.

Điều tôi nhớ rỏ nhất sáng hôm đó là sau khi tuột quần ra, nằm nghiêng trên bàn. Ông bác sĩ trẻ tuổi, chừng 40, đút dụng cụ vào hậu môn tôi, trong lúc chăm chú theo dỏi vị trí trước màn ảnh Computer. Bổng nhiên tôi nghe “bụp, bụp ...” khi Ông bắn những mũi kim qua ruột già, đâm vào tiền liệt tuyến phía trước. Người tôi bắt đầu run lên, thật ra tôi không có cảm giác đau lắm, nhưng nó Shock nguyên cơ thể tôi.. 

Sau khi bắn 6 mủi, tôi van xin Ông BS: “please stop, that’s enough”, Ổng mới stop. Kéo quần đứng lên, đầu óc tôi xây xẩm nên phải ngồi xuống liền. Liên tiếp một tuần lễ sau đó đi tiểu đều ra máu, nhưng đó là chuyện bình thường của Biopsy mà Ông đã báo trước.

Buổi chiều hôm đó, sau khi ăn cơm, người tôi bắt đầu run lên bần bật, tôi gọi BS của tôi thì Ông bảo đi vào Emergency gấp. Tôi vào bệnh viện để khám nghiệm xem bị gì, thì sau những giờ chờ đợi, BV cho biết tôi bi E-coli, bị nhiễm trùng, loại này rất nguy hiểm nếu không chữa có thể chết !

Thế là tôi phải nằm bệnh viện cả tuần lễ. Sau khi ra bệnh viện, tôi cũng phải qua cả tháng để qua chương trình Fusion - chuyền thuốc trụ sinh vào IV để giảm nhiệt độ cho tới lúc bình thường..

Đó thực sự là một cơn ác mộng đối với tôi.. Giờ nó đã qua đi và tôi học được một vài điều mà tôi muốn chia xẻ với các bạn đàn ông lớn tuổi. Có lẽ từ đây đến chết sẽ không bao giờ làm tiền liệt tuyến Biopsy nữa.

Khi PSA (Prostate Specific Antigen) trong máu cao, đừng có nhảy vào kết luận là bị ung thư. Vì sau khi ra bệnh viện, BS cho biết sau khi thử biopsy thì những mô của tôi không bị ung thư..

Có nhiều lý do để PSA lên cao: bị sưng hoặc nhiễm trùng (Inflammation), hoặc tiền liệt tuyến bị lớn (BPH), và bị ung thư. Sau khi gặp BS gia đình, tôi hỏi có thuốc gì để giảm PSA cho trường hợp inflammation không, thì Ổng cho tôi Avodart. Sau khi uống thuốc này, PSA của tôi giảm nhiều.

Đàn ông tuổi 50 trở lên hay bị đi tiểu nhiều lần trong đêm, hoặc luồn nước tiểu ra không mạnh, yếu đi, hoặc khó ra vì tiền liệt tuyến bị lớn lên.. Tuyến này nằm dưới bọng đái và bao quanh đường tiểu. Vì thế khi lớn ra, nó sẽ chèn đường tiểu làm nước tiểu khó ra. Triệu chứng này gọi là BPH (Benign Prostatic Hyperplasia) không ung thư và có thể chữa trị bằng nhiều loại thuốc tây. Đây là hai loại thường dùng: Avodart, Flowmax.

Những tin tức gần đây cho biết không nên đi khám tiền liệt tuyến hàng năm (thử máu) vì nó có thể dẫn đến những cách chữa trị quá hăng hái của bác sĩ dẫn đến trường hợp như tôi. Và một điều nữa: ung thư tiền liệt tuyến phát triển rất chậm, bạn có thể chết trước khi nó giết bạn.

Một điều rất thích thú BS tôi cho biết là thuốc Avodart còn có một tác dụng phụ nữa là "MỌC TÓC" cho đàn ông, vì thế đầu tôi vẫn đầy tóc. Những điều này không ai tiết lộ cho các bạn biết đâu, kể cả bác sĩ, ngoại trừ bác sĩ của tôi và cũng là bạn thân. Rất tiếc Ông đã chết trẻ tuổi hơn tôi.

Chúc các bạn mạnh khoẻ luôn.

Huong Nguyen

Comment

* Bò lành chữa thành bò què là chuyện thường xảy ra. Hãy cẩn thận với những lời đề nghị của bác sĩ. Có nhiều bác sĩ tốt, nhưng cũng có nhiều bác sĩ bad. Second opinion luôn là một sự lựa chon tốt nhất cho chính mình. Have a nice day.

* Cám ơn, xem xong bài nói về Prostate, tôi xin kề quý vị biết tôi có 2 ông chú đi khám TLT (prostate), bác sĩ mổ, cả hai đều bị liệt và bị chết sau đó ít tháng. Do vậy bác sĩ gia đình bảo, tôi không biopsy, tôi củng chẳng uống thuốc, Về sau tôi đọc tài liệu cho biết thừ máu PSA từ 4 - 10 là Ok.

Tóm lại:. Khi về già thì cơ thể sẽ thay đổi, Ỉa non đái vạt là chuyện binh thường

* BÁC SĨ TỐT NHẤT LÀ BẢN THÂN MÌNH
Xin cám ơn tác giả của bài viết trên đã chia sẻ những kinh nghiệm đau thương cho chúng ta.

Cách đây gần 2 năm, tôi cũng bị cao PSA như tác giả bài viết. PSA cao tới 4.8. Tôi cũng may mắn được đọc các bài viết trước đây của một vị sĩ quan QLVNCH chia sẻ về kinh nghiệm của ông. Tôi cũng tìm các bài viết trên Google về các vấn đề tuyến tiền liệt và họ cũng đưa ra các vấn đề gặp phải. Tôi cũng rất phân vân như tác giả bài viết nên xin các 2nd opinion.

Tôi gọi xin ý kiến của một ông anh thứ hai là BS tại Canada và ông ta cho tôi biết một người bạn của anh cũng là BS bị cao PSA làm biopsy, sau khi làm thì bị nhiễm trùng rồi anh ta bị Coma phải nằm ICU 3 tuần. Thật là khủng khiếp. Ông anh tôi nói rằng ông ta cho tôi biết sự việc nó sẽ như vậy còn tuỳ tôi quyết định.

Tôi gọi một cô cháu con bà chị ruột, cháu cũng là BS về internal và cháu chia sẻ cho tôi biết là phương pháp lấy PSA bây giờ không còn dùng nữa, nó xưa rồi. Thật là một tin vui vô vàn.

Vài tuần sau đó, tôi cũng có hẹn với Urologist. Tôi nói với ông ta là tôi không làm vì PSA không còn dùng để xác định vấn đề Prostate Cancer nữa. Khi tôi nói là người nhà tôi nói như vậy thì ông ta cũng xác nhận là PSA không còn được coi là phương pháp tuyệt đối để xác định ung thư nữa.

Qua các tìm hiểu mà tôi biết:

1-Trước khi thử máu, không được SEX 3/4 ngày trước.
2-Ăn nhiều Tomato sẽ giảm PSA. Tôi đã thử và thấy PSA xuống
3- Cứ uống đều thuốc Prostate bs cho như Flowmax, Tamsolusin, vv.
4- Pumkin seeds rất tốt cho Prostate và yếu sinh lý, giúp các đấng mày râu có nhiều đạn dược chiến đấu. Chúng ta có thể tìm mua tại các Vitamins store của Mỹ, đừng đi mua các thảo dược quảng cáo, chúng lừa bịp qua các quảng cáo trên TV. Pumpkin seeds tốt cho sức khỏe mà không hại như các thuốc Viagra.
5- Tập thể dục, thể thao đều đặn, nhất là phương pháp Kergel exercise cho đàn ông.

Ngày nay, các BS họ thích làm surgery thì có nhiều tiền. Cũng xin chia xẻ với các bạn: Colonoscopy không nên làm vì nó cũng có rủi ro, chỉ cần lấy mẫu phân là đủ. Nó không nguy hiểm như biopsy nhưng cũng chọc vào hậu môn.

Tôi cũng từ chối khi bs gia đình refer đi làm lần thứ hai sau 10 năm. Colonoscopy bác sĩ lấy được nhiều tiền mà cũng không vất vả như các surgery khác.

Gần đây các máy trợ thở Ventilator chọc vào khí quản cũng làm có người bị nhiễm trùng rất nguy hiểm. Tránh bị Covid chúng ta nên rửa mũi, súc cổ họng là những cách ngăn ngừa hay nhất.

Chúc các bạn mạnh khỏe, bình an trong cuộc sống.

No comments:

Blog Archive