Saturday, March 22, 2025

TIN TỨC - 22/3/2025

CỨU PHI HÀNH GIA

Biden gửi hai phi hành gia lên không trung, làm việc với các phi hành gia Mỹ và Nga trong phi thuyền quốc tế International Space Station -ISS-, dự trù ở trên đó một tuần, nhưng vì trục trặc kỹ thuật, bị kẹt lại hơn... 9 tháng. Chính quyền Biden, đặc biệt là bà phó Kamala, là Chủ Tịch Hội Đồng Không Gian Quốc Gia -Chairwoman of the National Space Council- tức là người chịu đặc biệt trách nhiệm trên NASA, là cơ quan phụ trách các vụ bắn hỏa tiễn lên cung trăng, hỏa tinh,... , tất cả mặt nghệt ra không biết phải làm gì. Ông tỷ phú Elon Musk gặp thẳng Biden, đề nghị gửi hỏa tiễn Space X của ông lên giải cứu, mang các phi hành gia này về. Biden bác bỏ vì sợ mất mặt. Ông Musk sau khi làm việc cho Trump có hơn 6 tuần, đã gửi phi thuyền Space X của ông lên cứu. Phi hành gia của Musk và của ISS đã kết nối, gặp lại nhau Thứ Bảy qua.

Qua Thứ Ba, 3 phi hành gia Mỹ và một phi hành gia Nga đã về lại trái đất an toàn. Câu nói đầu tiên của hai phi hành gia Mỹ bị kẹt hơn 9 tháng khi ra khỏi phi thuyền là "Thank you President Trump and Mr. Elon Musk".

Space X là một tập đoàn tư nhân với thu nhập gần 5 tỷ đô một năm, trong đó Elon Musk giữ 42% cổ phiếu -equity- trong khi kiểm soát tới 79% quyền biểu quyết -voting right. Space X sẽ trả chi phí của phi thuyền của họ lên cứu hai phi hành gia.


Chuyện quái lạ là các phi hành gia bị kẹt hơn 9 tháng, chỉ được trả thêm tiền 'công tác phụ trội' 5 đô một ngày hay tổng cộng 1.430 đô cho suốt thời gian kẹt, không được tính tiền giờ phụ trội. Lương tội thiểu trong nhiều tiểu bang là 15 đô một giờ. Sau khi biết tin này, TT Trump cho biết hai phi hành gia sẽ được trả lương phụ trội -overtime- suốt thời gian 9 tháng, bằng tiền túi của cá nhân ông Trump, không phải lấy từ ngân sách quốc gia hay lương tổng thống.

Các phi hành gia sẽ phải qua nhiều khám nghiệm xem thể xác và tinh thần bị hại như thế nào khi sống quá lâu trên không gian, chỉ vì Biden không muốn cứu, sợ mất mặt và Kamala không biết chuyện gì đang xẩy ra.

TIN VỀ TRUMP

Ngưng tài trợ VOA
TT Trump đã ra lệnh chấm dứt chi tiền cho đài Tiếng Nói Hoa Kỳ -VOA. Cơ quan 'mẹ' của VOA là US Agency for Global Media, cùng với cơ quan chị em, Radio Europe Free cũng sẽ gặp biện pháp tương tự. Chưa rõ cả hai đài này sẽ đóng cửa hay không.

VOA đã biến thái từ lâu, y chang USAID đã biến thái. Ngay trong thời chiến tranh VN, dân ta thích nghe đài VOA chỉ vì đài này luôn luôn loan những tin mà chính quyền VNCH kiểm duyệt không cho loan trên truyền thông Nam VN vì bất lợi cho cuộc chiến sống còn của miền Nam ta, hay những tin giúp Mỹ có cớ tháo chạy cho nhanh. Bây giờ, tin VN của VOA hầu hết là tin từ chính quyền CSVN, do chính quyền VC cung cấp, trong khi nhân viên viết tin và đọc tin toàn là đám VC, dùng tiếng Việt của VC như 'sự cố', 'chất lượng', 'động thái', ..., chẳng có gì là tiếng nói của người Việt chống cộng hay tiếng nói của người Mỹ gốc Việt. VOA có chương trình phỏng vấn nhiều người Việt với khuynh hướng khác biệt, tuy nhiên những người Việt không ủng hộ đảng DC ít được phỏng vấn, và nếu được phỏng vấn, thì bị kiểm duyệt đục bỏ những đoạn không hợp ý với phe cấp tiến, hay chống cộng quá hăng, mất lòng chính quyền VC. Một trong những giám đốc chương trình Việt ngữ của VOA trước đây, cũng là cựu chủ bút của báo Người Việt mà cả cộng đồng đã biết quá rõ coi cờ vàng như thế nào.

Kẻ này hoan nghênh cả hai tay việc đóng cửa VOA. Nếu có người buồn, thì người đó chỉ có thể là mấy anh quan chức tuyên truyền của VC thôi vì mất đồng minh tuyên truyền láo. Đám vẹt chửi bới ồn ào việc cắt tiền VOA, chẳng qua vì đó cũng là một lý cớ để chửi Trump thôi. Cả ngày chỉ đi bới rác tìm chuyện chửi Trump thôi, không còn là chuyện bình luận chính trị trung thực gì nữa. Những tay Đổ Dzác, ĐQ Biến Thái, ... đã tự giết hết uy tín của mình từ lâu rồi.

Trên thực tế, thời đại của đài phát thanh đã qua từ lâu lắm rồi. Bây giờ, với hệ thống internet, các trang mạng xã hội, các emails,... chẳng còn mấy ai rảnh hơi ngồi nghe radio nữa. Ngay tại VN, những người ngồi nghe đài VOA bây giờ đếm chưa hết mấy ngón tay. Giới dân quê chẳng ai rảnh, giới trí thức và thanh niên trẻ trong các thành phố đều coi tin tức qua internet. Cái mà nhiều con vẹt tung hô là 'vũ khí chiến tranh chính trị mềm' đã trở nên quá mềm, mềm hơn bún nấu quá nhừ. Hoàn toàn vô dụng. Không đóng cửa còn chờ gì?

Chuẩn bị đóng cửa bộ Giáo Dục
Thứ Năm vừa rồi, 20/3/2025, đúng 2 tháng sau khi nhậm chức, TT Trump đã ký sắc lệnh bắt đầu thủ tục đóng cửa vĩnh viễn bộ Giáo Dục liên bang. Bà bộ trưởng Linda McMahon có trách nhiệm quái lạ là được bổ nhiệm để tiến hành thủ tục đóng cửa bộ của bà.

Thật ra, việc đóng cửa bộ GD liên bang cần quốc hội phê chuẩn. TT Trump chỉ là sẽ thu nhỏ lại để chuẩn bị cho việc xin quốc hội cho phép đóng cửa luôn, trả trách nhiệm giáo dục về lại cho các tiểu bang đúng theo Hiến Pháp quy định. Không khác gì chuyện phá thai, là vấn đề của các tiểu bang, không phải cấp liên bang. Các chương trình trợ cấp hay học bổng đặc biệt cho sinh viên nghèo hay khuyết tật như Pell Grant, Title One,... vẫn được duy trì tuy chuyển qua bộ khác để quản trị. Việc quản trị khối 1.800 tỷ đô nợ sinh viên cũng sẽ được chuyển qua cơ quan khác.

Bà Linda McMahon

DĐTC đã viết qua về bộ Giáo Dục liên bang, xin nhắc qua:

Cần phải hiểu cho rõ bộ Giáo Dục liên bang Mỹ không có gì giống như bộ Giáo Dục của VNCH năm xưa hay bất cứ bộ Giáo Dục của xứ nào khác. Chiếu theo Hiến Pháp, giáo dục thuộc quyền hạn các tiểu bang, có trách nhiệm quản trị các trường tiểu, trung và đại học công -public schools và state universities- trên phương diện hành chánh, chứ ngay cả trên phương diện học trình, các trường và các giáo sư đều có rất nhiều quyền tự trị.

Tới bộ Giáo Dục cấp liên bang thì chỉ còn đóng vai trò tài chánh, trợ cấp tiền cho các trường trung và tiểu học công của các tiểu bang thôi, cung cấp một số học bổng và quản trị khối nợ của sinh viên, còn ngoài ra, không có bất cứ trách nhiệm nào khác.

Đặt vấn đề với 'autopen'
Sau khi có tin nhiều văn kiện của Biden được ký bằng máy ký autopen, TT Trump đã đặt vấn đề những văn kiện ký bằng máy không biết do ai kiểm soát, có gì xác nhận cụ Biden đồng ý hay cho phép? Có giá trị pháp lý gì hay không? Đặc biệt các lệnh ân xá cho đám dân biểu trong Ủy Ban J-6, cho cậu quý tử và các em, cũng như cho vài người mà chẳng ai biết đã phạm tội gì như tướng Milley, bác sĩ Fauci,... Câu hỏi này, cho đến nay, chưa ai trả lời được. Rất có thể sẽ gây tranh cãi lớn trong các luật gia, biết đâu chừng sẽ lên tới Tối Cao Pháp Viện?

Máy autopen

Cắt tài trợ đại học
TT Trump đã ký lệnh cắt 175 triệu đô trợ cấp cho Đại Học Pennsylvania sau khi đại học này cho biết sẽ tiếp tục cho đàn ông chuyển giới tranh tài thể thao với các phụ nữ, bất tuân chỉ thị của TT Trump.

Đại Học Pennsylvania nổi tiếng với 'chị' vô địch bơi lội Lia Thomas. Sau quyết định của TT Trump, các nữ sinh viên đại học đã lên tiếng hoan nghênh TT Trump hết mình.

'Nữ' vô địch bơi lội Lia Thomas

Dự luật của Minnesota
Một số dân biểu CH của tiểu bang Minnesota đưa ra dự luật xếp bệnh Mỹ gọi là TDS (Trump Derangement Syndrome), VN gọi là bệnh DƯT (Dị Ứng Trump) vào loại bệnh đầu óc -mental health disease. Thượng viện cũng đã thông qua, tuy nhiên thống đốc Minnesota, cái ông ngố Tim Walz ra ứng cử phó TT mới đây -cùng liên danh với bà Kamala- tất nhiên sẽ không ký.

Theo luật này những người cuồng điên chống Trump sẽ được coi như khuyết tật đầu óc, có quyền xin trợ cấp tàn phế và xin được điều trị miễn phí tại các nhà thương điên.

Vì ngân sách giới hạn nên số người được biệt đãi này cũng sẽ giới hạn. Các cụ vẹt nên nộp đơn xin quy chế ưu đãi này sớm kẻo ... hết chỗ, không được cứu chữa miễn phí nữa. Các cụ bên Tây Âu như Katumtran, TVTích, Võ Trọng Bản Thân, Lê Thanh Lam,... có thể vào lậu xứ Mỹ qua ngã Mexico để hưởng biệt đãi này, nếu không bị ông Tony Phạm của Sở Di Trú Mỹ vồ. Mại dzô!!!

Trump bị vẹt công kích
Một anh Mỹ vô danh tiểu tốt tên là Gary Reber (?) chẳng ai biết là ai, liệt kê ra cả trăm tội của TT Trump trong nhiệm kỳ đầu. Rất dài vì rất nhiều tội. Đám vẹt tị nạn hý hửng như trúng số Powerball, hay vồ được kinh Coran của Allah, mau mắn tìm Gú Gồ dịch lại để gửi email cho ta bà thế giới. Kể cả đám vẹt già tuốt bên Tây Âu.

Nếu trong nhiệm kỳ đầu mà Trump đã tích lũy tội ác chồng chất như núi Thái Sơn vậy, thì làm sao giải thích Trump lại tái đắc cử một cách áp đảo vẻ vang như ta vừa thấy: thắng phiếu cử tri đoàn, thắng số phiếu phổ thông, thắng đa số các tiểu bang, giữ thế đa số trong hạ viện, chiếm thế đa số trong thượng viện, giữ khối bảo thủ trong Tối Cao Pháp Viện, tất cả nội các đều được thông qua mau chóng, không ai bị bác bỏ,...

Trong thời gian qua, đám vẹt bị bệnh DUT phát tác mạnh, lên cơn khùng hết, chửi rủa Trump như bão táp. Càng chửi thì kẻ này càng thấy tội nghiệp. Tội nghiệp cho những người chết đuối đang cố tìm phao. Tội nghiệp cho những người đang bị bánh xe lịch sử nghiền nát, cố gào thét cầu cứu.

Đánh bom Houthis
TT Trump đã ra lệnh đánh bom thẳng vào Yemen, là đất của đám khủng bố quá khích Hồi giáo Houthis đang được Iran hậu thuẫn để đánh phà tầu hàng quốc tế vào Hồng Hải.

Đám khủng bố Houthis đã đánh phá các tầu hàng, phần lớn là tàu chở dầu quốc tế từ lâu nay, nhưng chính quyền Biden đã bối rối, chẳng biết phải làm gì. Phải đợi tới khi Trump nắm quyền, Houthis mới bị trừng phạt đích đáng.


Cứu tù Taliban
Một công dân Mỹ bị đám Hồi giáo khùng điên Taliban của Afghanistan bắt giữ từ hơn hai năm qua. Biden mặt nghệt nhìn, không biết phải làm gì.

Tuần rồi, TT Trump đã nói chuyện với Taliban qua trung gian của Vương Quốc Qatar, và Taliban đã đồng ý trả tự do cho anh này về Mỹ lại. Đám vẹt tị nạn cuồng chống Trump có ý kiến gì không?

TIN CHIẾN SỰ UKRAINE

Thỏa thuận hưu chiến tại Ukraine
Sáng Thứ Ba vừa qua, TT Trump đã thảo luận điện thoại với TT Putin, kéo dài hơn hai tiếng đồng hồ. Kết quả, Putin đã đồng ý hưu chiến 30 ngày. Nhưng chỉ là hưu chiến bán phần, không tấn công các cơ sở năng lượng như nhà máy điện, máy nước, hãng xưởng và kho lọc dầu xăng,... các cơ sở hạ tầng -infrastructure-. TT Putin đòi hỏi một cuộc hưu chiến toàn diện bắt buộc phải có khoản tạm ngưng viện trợ quân sự cũng như ngưng chia sẻ tin tức tình báo chiến lược. Tuy nhiên, TT Trump cho biết ông sẽ tiếp tục làm con thoi giữa hai bên để hy vọng đi xa hơn, tiến tới việc hai bên Nga-Ukraine sẽ trực tiếp nói chuyện với nhau.

Trump nói chuyện với Zelensky
Sau khi nói chuyện với Putin, TT Trump cũng đã nói chuyện điện thoại rất lâu với TT Zelensky. TT Trump đã mô tả cuộc điện đàm như 'rất tốt' -very good. Ngay sau đó, có tin TT Zelensky đã đồng ý hưu chiến bán phần 30 ngày, không tấn công các cơ sở năng lượng của Nga, trong khi tiếp tục nói chuyện với Nga qua Trump. Một bước đầu khổng lồ về hướng hòa bình đã được TT Trump giúp đạt được. Dường như câu chuyện lùm xùm cãi vã giữa hai ông đã qua trang. Đám vẹt già bên Tây Âu đang run bần bật. Công khai xin lỗi Trump thì may ra Trump cho vào Mỹ tị nạn. Kẻ này tình nguyện dịch lời xin lỗi qua t iếng Anh cho Trump hiểu! Dịch sai, ráng chịu!

Tuần tới, ngoại trưởng Marco Rubio và cố vấn An Ninh Quốc gia Mike Waltz sẽ trở lại Ả Rập Saoud để nói chuyện tiếp với phái đoàn Ukraine.

NỘI CÁC LÀM VIỆC

Bộ Quốc Phòng sa thải
Bộ Quốc Phòng cho biết sẽ sa thải hơn 60.000 viên chức dân sự, trong khi đã có tới 21.000 công chức tự ý xin về hưu non tuy vẫn lãnh lương tới Tháng Chín tới.

An Ninh Lãnh Thổ được hậu thuẫn
Cơ quan truyền thông TIPP Insights công bố kết quả thăm dò mới, cho thấy chính sách bắt và trục xuất di dân lậu, đặc biệt là những tay tội phạm, được tuyệt đại sa số dân Mỹ ủng hộ hết mình, với tỷ lệ áp đảo 79% ủng hộ trong khi chỉ có 14% chống. Khối dân gốc La-Tinh cũng ủng hộ mạnh vì cho rằng đám di dân lậu tội phạm này làm mất uy tín, mất mặt di dân La-Tinh: 69% ủng hộ. Ngay cả khối cử tri của bà TT hụt Kamala cũng hộ mạnh: 71%.

Bộ Ngân Khố trấn an
Bộ trưởng Ngân Khố Scott Bessent nhận định những giao động hiện nay của thị trường chứng khoán chỉ phản ảnh tình trạng bối rối, có vẻ mất định hướng nhất thời của giới tài chánh Mỹ không hiểu rõ TT Trump đang muốn làm gì chứ không phản ảnh một tình trạng kinh tế sa sút lâu dài của Mỹ. Theo ông Bessent, kinh tế Mỹ vẫn rất mạnh và những giao động nhất thời sẽ chấm dứt sớm thôi.

TIN VỀ DOGE

Đốt phá xe Tesla bị trừng trị nặng
Bộ trưởng Tư Pháp cho biết những người đốt phá xe Tesla sẽ bị truy tố như 'khủng bố nội địa' đi tù mút chỉ. Giám đốc FBI, ông Patel cũng đã xác nhận. Trước nạn khủng bố đốt phá xe Tesla, các nghị sĩ và dân biểu DC ngậm tăm, im re hết, không dám lên án, ngoại trừ đúng một người là dân biểu Ro Khana của Cali đã lên án đó là nhưng việc sai trái cần phải bị trừng phạt.

Xe Tesla bị đốt

Cho đến nay, ít nhất 5 người đã bị bắt về tội phóng hỏa đốt xe Tesla hay đốt trạm sạc điện xe Tesla, sẽ bị tù từ 5 tới 20 năm. Không oan chút nào. Nằm tù vài năm để có dịp suy nghĩ xem mình ngu tới mức nào.


Nhắc lại lịch sử
"Không có sự phí phạm nào có thể chấp nhận được, đặc biệt là khi phí phạm tiền của dân đóng thuế. Trong khi người dân phải sống trong khả năng của mình, thì Nhà Nước cũng phải làm vậy... Ai cũng biết cắt bỏ những phí phạm, trong đó có hàng tỷ đô dành cho nhiều chương trình mà nhiều người thấy cần, đòi hỏi những quyết định khó khăn... Hiện nay, có cả ngàn công ốc của Nhà Nước trống trơn, chẳng ai dùng".

Thưa quý độc giả, đó không phải là những câu nói của ông Elon Musk đâu, mà là của TT Obama nói năm 2011. Khi đó, TT Obama cũng mau mắn bổ nhiệm một viên chức cao cấp nhất để đặc biệt lo chuyện cắt giảm phung phí quá đáng của Nhà Nước. Nhưng rồi chẳng ai thấy bất cứ chương trình hay dự án nào bị cắt bỏ. Chỉ vì quan chức được giao trách nhiệm lớn không ai khác hơn là cụ lờ mờ phó tông tông Biden.

DOGE báo cáo quốc hội
Cơ quan DOGE chính thức báo cáo quốc hội sơ đồ tổ chức của cơ quan, trong đó xác nhận ông Elon Musk không có vai trò lãnh đạo nào hết. Giám đốc DOGE là bà Amy Gleason, và bà này đã khẳng định với quốc hội Elon Musk không phải xếp cũng chẳng phải thuộc hạ của bà, vì không phải là nhân viên của cơ quan DOGE gì hết, mà chỉ là 'cố vấn đặc biệt' góp ý cho TT Trump thôi.

Thăm dò
Một thăm dò của TIPP Insights cho biết dân Mỹ nghĩ ít nhất một phần tư ngân sách liên bang (25%) đã bị phí phạm.


TIN TÒA ÁN

TCPV New York ra phán quyết
Tối Cao Pháp Viện tiểu bang cấp tiến New York mới ra phán quyết: trong tất cả các cuộc bầu bán, chỉ có dân có quốc tịch Mỹ mới được tham gia bỏ phiếu và ứng cử, chiếu theo Hiến Pháp của tiểu bang.

Năm 2022, Hội Đồng Thành Phố New York ra sắc lệnh cho phép tất cả cư dân được tham gia các cuộc biểu quyết, bầu cử của thành phố, kể cả di dân không có quốc tịch Mỹ, lậu hay không lậu. Bị kiện. Bây giờ TCPV đã ra phán quyết không thể rõ ràng hơn.

Tòa phá án chặn tòa liên bang
TT Trump ra lệnh sa thải công chức hàng loạt. Dĩ nhiên bị kiện tứ tung. Một quan tòa liên bang do Biden bổ nhiệm ra phán quyết TT Trump phải nhận lại tất cả các công chức bị sa thải vì dính dáng tới chính sách DEI của Biden. TT Trump kháng cáo.

Tuần rồi, lên tới tòa phá án. Tại đây, ba quan tòa đã nhất trí phán ông tòa dưới lạm quyền, không có quyền ra lệnh quá bao quát như vậy đối với một quyết định của tổng thống, và cho phép TT Trump duy trì lệnh sa thải.

Quan tòa cấm trục xuất băng đảng
TT Trump dùng một luật cả trăm năm trước để trục xuất băng đảng Venezuela, Tren de Aragua, về Venezuela hay đi Salvador, nhưng một quan tòa liên bang tên là James Boasberg do Obama bổ nhiệm, phán Trump không có quyền, bắt máy bay phải chở đám băng đảng này về Mỹ trở lại. Quan tòa bắt chính quyền Trump phải cho băng đảng Tren de Aragua vào Mỹ sống, không được trục xuất chúng??? Đầu óc ông quan tòa này có bình thường không vậy??? Chống Trump hay chống an toàn cho dân Mỹ?

Nhân đây, phải hiểu quan tòa ở Mỹ có 3 lớp: lớp đầu thường có phán quyết phe đảng nhất, các vụ kiện đều chọn rất kỹ kiện tại tòa của ông quan tòa nào cho có lợi; lớp thứ nhì, kháng án, thường có 3 quan tòa, tương đối bớt phe đảng hơn tuy cũng tùy, ông Trump kháng án tại Washington DC, New York, Massachusetts, Cali có nhiều triển vọng thua nặng; lớp thứ ba nghiêm chỉnh và đáng tin hơn nhiều là Tối Cao Pháp Viện liên bang, nhưng lại gặp ông chánh thẩm John Roberts lo sợ TCPV mang tiếng bảo thủ nên nhiều khi biểu quyết bất lợi cho phe bảo thủ.

Quan tòa James Boasberg

Tin mới cho biết, TT Trump phớt lờ phán quyết của ông quan tòa khùng, tiếp tục trục xuất băng đảng Tren de Aragua về xứ Venezuela hay qua El Salvador. Phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc, bà Karolyn Leavitt cho biết 

thứ nhất, phán quyết của ông tòa hoàn toàn không có căn bản pháp lý nào, thứ nhì phán quyết quá trễ khi máy bay chở chúng đã ra khỏi không phận Mỹ, ngoài thẩm quyền của ông tòa, và 
thứ ba, trên cả trăm tên tội phạm nặng, trong đó có một đám băng đảng MS-13 đã được chuyển qua các nhà tù Salvador. 

TT Salvador Nayib Bukele chọc quê quan tòa bằng cách trả lời mỉa mai "Oooopsie, quá muộn rồi". TT Bukele cho biết sẵn sàng nhận tất cả tội phạm bị Mỹ trục xuất, bất kể tội nặng tới đâu, và bất kể quốc tịch gì. Các nhà tù Salvador nổi tiếng trừng trị đám tù băng đảng mạnh tay nhất.

TT Salvador, Nayib Bukele

Băng đảng được chính quyền Salvador đón rước

Được hỏi về chuyện này, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc, bà Karoline Leavitt cho biết bà muốn di dân lậu coi những hình ảnh này để họ tự ý ra về xứ của họ, để họ khỏi phải xuất hiện trong những khúc phim video rất vui -fun- này.

Trong khi đó, có tin dân biểu CH của Texas Brandon Gill cho biết đang chuẩn bị dự luật đàn hặc ông quan tòa do Obama bổ nhiệm này. Phe CH đang nắm đa số nên có thể biểu quyết đàn hặc, nhưng không đủ phiếu để giải nhiệm ông tòa này. Chánh thẩm Tối Cao Pháp Viện John Roberts đã lên tiếng cho rằng đàn hặc không phải là phương cách giải quyết bất đồng ý kiến với Tư Pháp, mà trong thủ tục pháp lý, có kháng cáo là cách hữu hiệu nhất đã được Hiến Pháp quy định. Trái với tin xuyên tạc của đám vẹt, TP Roberts không hề nói Trump không có quyền đàn hặc ai hết.


Bà quan tòa bị phạt
Bà quan tòa cuồng chống Trump Fani Willis, truy tố Trump ra trước tòa Georgia, đã bị phạt 54,426 đô vì tội cố tình giấu, không cung cấp tài liệu cho luật sư của Trump trong vụ kiện.


Greenpeace bị phạt nặng
Tổ chức cấp tiến cực đoan Greenpeace USA, con đẻ của tổ chức Greenpeace International của Hòa Lan, năm 2016-17 đã tổ chức những cuộc biểu tình chống đối và đập phá ông dẫn dầu của công ty Dakota Access. Greenpeace là một tổ chức bảo vệ môi trường xanh. Bị kiện. Tuần rồi, một bồi thẩm đoàn tòa án phán Greenpeace phạm tội phỉ báng, xuyên tạc có ác ý, và đập phá tài sàn, bị phạt 660 triệu đô. Greenpeace cho biết sẽ kháng cáo dĩ nhiên.

Nếu thua kiện nữa, có thể cả mẹ lẫn con Greenpeace đều sẽ phải khai phá sản, đóng cửa tiệm vĩnh viễn. Thế giới bớt một đám khùng.


CHUYỆN THUẾ QUAN

Đảng DC bối rối
TT Trump tung ra chính sách thuế quan mới, đánh thuế quan trên hàng của các láng giềng Canada, Mexico, và cả Trung Cộng. Còn đe dọa áp đặt chính sách thuế quan tương ứng với tất cả các quốc gia trên thế giới.

Chuyện lạ là trong tất cả đám lãnh đạo đối lập DC, ta đã không nghe ai lên tiếng cống kích quy mô, ngoại trừ chống đối của vài con tép nhỏ. Các đại lãnh tụ Schumer, Jeffries, Pelosi,... im re. Theo báo chí, phe DC đang bối rối lớn, không biết phải xử trí ra sao. Việc gì Trump làm cũng muốn chống, nhưng việc áp đặt thuế quan cho công bằng để bảo vệ quyền lợi xứ Mỹ coi vậy chứ thật khó công kích, vừa có vẻ công bằng, vừa giúp phát triển kinh tế mang lại việc làm cho lao động Mỹ, làm sao công kích được?

Canada và Mexico phản ứng
Trước việc TT Trump đánh thuế quan trên hàng nhập từ Canada, Canada đã phản ứng bằng cách đánh thuế quan lại trên một số hàng nhập từ Mỹ qua. Tuy nhiên, Canada hiểu rõ hơn ai hết trong cuộc chiến thuế quan này, bất kể Canada trả đũa kiểu gì, ăn to nói lớn tới đâu, Canada sẽ gặp thảm họa kinh tế lâu dài, đặc biệt là sẽ bị suy trầm kinh tế lớn nếu các thuế quan không được bãi bỏ sớm.

Theo những tin mới bị xì ra, một số tiểu bang Canada như Quebec, Saskatchewan,... đã phải bỏ tiền thuê một vài đại tập đoàn chuyên gây áp lực trong hậu trường -lobbyits groups- để nhờ họ giúp vận động hành lang, điều đình mật với Mỹ, tạo thỏa thuận riêng cho từng tiểu bang nếu cần. Tân thủ tướng Canada đã bực mình, lên tiếng cảnh cáo, chuyện thuế quan là chuyện của chính quyền liên bang, đòi hỏi các tiểu bang phải ngưng ngay những vụ điều đình triêng rẽ, có hại cho quyền lợi chung của Canada.

Trong khi đó, Mexico sau khi đe dọa sẽ công bố những biện pháp trả đũa mạnh chủ nhật tuần rồi, đã vẫn ngồi im ru, không có biện pháp trả đũa nào, có thể đang đi đêm điều đình gì đó với Mỹ. Cả hai xứ Canada và Mexico đánh nhau với Mỹ sẽ từ bị thương tới chết thôi.

Luật du lịch mới cho dân Canada
Kể từ tháng Tư này, dân Canada qua Mỹ trên 30 ngày, sẽ cần phải có thông hành -passport-, và khi qua biên giới, phải ghi danh -register-, chụp hình và lăn tay, tuy không cần chiếu khán -visa.

Ngoại trưởng giải thích
Ngoại trưởng Marco Rubio giải thích việc tăng thuế quan không phải những quyết định chống Canada, chống Mexico, chống Liên Âu hay chống bất cứ xứ nào gì hết, mà chỉ là những biện pháp bảo vệ quyền lợi Mỹ đối với cả thế giới. Sẽ không có xứ nào được miễn việc cứu xét lại thuế quan. Rất có thể sẽ đưa đến việc Mỹ thay đổi đối tác mậu dịch, nghĩa là không mua hàng của xứ này như thường lệ từ trước tới giờ mà chuyển qua mua hàng của xứ khác. Nghĩa là thay đổi bản đồ mậu dịch thế giới luôn.

Đúng là ông thần Trump, chỉ có Trump mới nghĩ và làm được những thay đổi lớn như vậy.

TIN VỀ ĐẢNG DÂN CHỦ

Nội chiến
Đa số dân biểu và nghị sĩ đảng DC chống lại ngân sách của phe CH đề nghị dựa trên khuyến cáo của TT Trump. Hai bên tranh cãi, có thể đi đến đóng cửa Nhà Nước khuya Thứ Sáu tuần rồi. Tuy nhiên, giờ chót, thượng nghị sĩ Chuck Schumer, lãnh tụ khối DC trong thượng viện, đã cùng với vài nghị sĩ DC tuyên bố chấp nhận đề nghị ngân sách CH. Cuối cùng, ngân sách đó đã được thượng viện phê chuẩn với tỷ lệ 54-46, và ngay sau đó, TT Trump đã ký, Nhà Nước không bị đóng cửa, ít ra trong sáu tháng tới.

Tuy nhiên, đảng DC đang bị khủng hoảng vì phân hoá nặng. Đám dân biểu trẻ cấp tiến cực đoan nhất đã công khai chỉ trích TNS Schumer phản đảng, nịnh Trump,... trong khi dân biểu Hakeem Jeffries, lãnh đạo khối DC trong hạ viện, từ chối bào chữa hay bênh vực TNS Schumer. Nôm na ra, hai ông lãnh tụ đảng DC đang đi... trái chiều nhau. Một lần nữa, xác nhận đảng DC bây giờ chẳng có chính sách gì cũng chẳng có ai lãnh đạo.

Hậu thuẫn
CNN công bố kết quả thăm dò mới: đa số cử tri (52%) của đảng DC cho rằng đảng đang đi theo đường hướng sai lầm, bối rối và ngỡ ngàng trước sức tiến công mạnh mẽ của TT Trump và đảng CH.

Nói chung, mức hậu thuẫn của đảng DC đã tuột xuống mức thấp nhất trong lịch sử của đảng này, hiện nay chỉ là ... 29%!!! Rớt 20 điểm, từ 49% năm 2021 khi Biden mới đắc cử. Lại một gia tài vĩ đại Biden tặng lại cho đảng DC.

TIN TÀI CHÁNH

Chủ tịch Hội Đồng các Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang, ông Jerome Powell cho biết bây giờ không có thay đổi gì về lãi suất, nhưng vẫn duy trì dự tính cắt giảm lãi suất ít nhất hai lần nữa trong năm nay.

TT Trump là người cổ võ cho việc giảm lãi suất để giúp phát triển kinh tế mạnh hơn, hay ít nhất cũng để tránh suy trầm kinh tế, tuy ông Powell rất dè dặt vì sợ cắt lãi suất sẽ đưa đến chính sách tiền tệ, vay mượn dễ dãi, sẽ đưa đến lạm phát trở lại.

THĂM DÒ CỦA NYT

Báo loa phương New York Times công bố kết quả thăm dò của họ, cho thấy trong 10 người Mỹ, đã có 8 người chống lại việc đàn ông chuyển giới tranh tài thể thao với nữ giới. Ngay cả trong khối cử tri DC, tuyệt đại đa số cũng chống: 67%.

Thế đấy, nhưng mới đây, tất cả các thượng nghị sĩ DC trong thượng viện đều nhất loạt biểu quyết chống lại lệnh mới của TT Trump cấm đàn ông tranh tài thể thao với đàn bà. Một là đảng DC đang lơ lửng trên mây, không còn biết dân Mỹ muốn gì, hai là họ biểu quyết chống chỉ vì đó là lệnh của Trump, theo đúng chủ trương nhắm mắt chống Trump chết bỏ, bất kể chuyện gì, hợp lý, hợp với ý dân hay không. Cái đó, gọi là phe đảng tối tăm mù quáng.

TIN VẮN MỸ

- Tin quốc hội biểu quyết trục xuất dân biểu Hồi giáo Ilhan Omar và dân biểu Ocasio-Cortez bị bắt, là những tin phịa. Bà Omar và AOC chưa bị bất cứ tòa nào truy tố bất cứ tội gì, lấy cớ gì trục xuất và bắt nhốt, nhất là khi họ còn là dân biểu liên bang, được bầu và đắc cử chính danh.

- TT Trump ép Tik Tok phải bán lại cho một công ty Mỹ, loại bỏ kiểm soát của đảng CS Tầu. Có tin đại tập đoàn điện toán Oracle của Mỹ đang vận động mua lại Tik Tok.

TIN VẮN QUỐC TẾ

- Một dân biểu phe xã nghĩa Pháp, Raphael Glucksmann, lên tiếng đòi Mỹ trao trả tượng Nữ Thần Tự Do của New York lại cho Pháp. Ông này cũng lên tiếng hoan nghênh tất cả những công chức nào bị Trump sa thải, có thể qua Pháp có việc làm ngay. Kẻ này thật sự hy vọng sẽ có vài triệu công chức nhận lời, qua Pháp làm công chức Pháp sớm: rất nhiều quyền lợi, làm việc có 32 tiếng một tuần, một năm có 6 tuần vacation có lương, chưa kể mỗi năm có ít nhất hai ba tuần đình công có lương. Mại dzô... Được hỏi về chuyện này, phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Karolyn Leavitt nhắc lại cho ông dân biểu Tây nếu không có Mỹ, thì ông Tây giờ này đang nói tiếng Đức!!!

- Sau khi Hamas từ chối trả tự do cho tù binh, Do Thái tuyên bố chấm dứt hưu chiến và bắt đầu tấn công Hamas lại, dội bom xối xả vào các căn cứ quân sự của Hamas. Tin báo chí cho biết ít nhất 3-400 quân Hamas đã thiệt mạng.

Vũ Linh

KINH TẾ TRUMP

Bàn về chính sách kinh tế của TT Trump là một việc làm không dễ chút nào. Thứ nhất, kinh tế luôn luôn là một đề tài phức tạp, rất khó hiểu cho những người không chuyên môn, và rất dễ gây tranh cãi. 
Thứ nhì, quan trọng hơn xa, dường như chính sách kinh tế của TT Trump trong nhiệm kỳ này khác khá xa chính sách của nhiệm kỳ trước, nên nếu dựa vào những biện pháp kinh tế của nhiệm kỳ trước để ước đoán cho chính sách kinh tế trong mấy năm tới sẽ không chính xác.

Do đó, rất cần phải thận trọng.

Trước hết, xin phép nói qua về chính sách kinh tế trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, từ đầu 2017 tới cuối 2020. Trong thời gian đó, chính sách kinh tế của TT Trump có thể tóm tắt một cách rất đơn sơ vào vài điểm chính:

Giảm thuế toàn diện. Giảm thuế lợi tức cho cá nhân để người trung lưu có nhiều tiền tiêu xài hơn, và để những nhà giàu có thêm tiền đầu tư vào kinh tế, và quan trọng hơn nữa, giảm thuế lợi nhuận công ty để các công ty đầu tư nhiều hơn vào kinh tế Mỹ, mở hãng xưởng tại Mỹ thay vì giấu tiền trong các xứ khác với mức thuế thấp hơn. Kết quả là hơn 1.000 tỷ đô tiền giấu ở ngoài nước đã được chuyển về lại Mỹ, đầu tư vào kinh tế Mỹ, giúp mở cả ngàn hãng xưởng, tạo công ăn việc làm cho cả triệu người.

Giảm thiểu guồng máy công quyền. Cắt giảm bớt những luật lệ, thủ tục hành chánh quá rườm rà, ngăn cản sự phát triển của các công ty sản xuất và kinh doanh Mỹ, và chặn óc sáng tạo của dân Mỹ.

Cải tổ chính sách năng lượng. Trở về việc khai thác năng lượng cố hữu như than đá và dầu hỏa thay vì chuyển hướng qua cái gọi là năng lượng sạch như ánh sáng mặt trời, xe điện,...

Ban hành chế độ bảo thủ mậu dịch đánh Tầu cộng. Gia tăng thuế quan trên một số mặt hàng trực tiếp có hậu quả tai hại cho kinh tế Mỹ như hàng của Tầu cộng, sắt, nhôm,... Điều đình lại những thỏa ước mậu dịch gây thiệt thòi cho Mỹ như NAFTA, hay hủy bỏ luôn như TPP.

Trên căn bản, chính sách này đặt trọng tâm vào việc cải tổ nội bộ Mỹ. Chính sách trên đã có những thành công lớn ngay tức thời khi đưa đến việc tỷ lệ thất nghiệp thấp nhất trong mấy chục năm qua, kể cả tỷ lệ thất nghiệp trong khối dân da đen và da nâu cũng đã xuống tới những mức thấp kỷ lục chưa từng thấy. Tăng trưởng kinh tế qua chỉ số GDP cũng tăng đều đặn trong mức bình thường, khoảng trên dưới 3% một năm.

Tuy nhiên, công việc đang dở dang, chưa đi đến đâu thì bất ngờ Mỹ và cả thế giới bị vi khuẩn COVID tấn công, đảo lộn mọi kế hoạch hay chính sách kinh tế tài chánh. Kinh tế cả thế giới đóng cửa. Kinh tế Mỹ đi vào khủng hoảng lớn khi tỷ lệ thất nghiệp bất ngờ vọt lên tới gần 15% cuối năm 2020.

Trong xứ Mỹ, người dân hoảng sợ tới mức... liều mạng đi tìm bác sĩ mới, hy vọng chặn được vi khuẩn Vũ Hán. Ông bác sĩ mới Biden chẳng có kế hoạch mới lạ gì để đối phó với COVID. Cho dù thuốc ngừa và thuốc trị đã được phát minh cuối trào Trump, nhưng với Biden, trên 600.000 người Mỹ vẫn lăn ra chết trong một năm đầu.


Nhưng Biden lại thành công trên một khiá cạnh khác, là lật ngược lại phần lớn những chính sách và thành quả của Trump. Tuy không dám tăng thuế lại cũng như không dám thu hồi thuế quan của Trump đánh trên hàng Tầu cộng, nhưng đã để Nhà Nước Vú Em lớn mạnh như thổi, với hàng ngàn, hàng vạn luật lệ, thủ tục hành chánh tái bản lại, đua nở hơn trăm hoa, Nhà Nước gia tăng số lượng công chức ngồi ngáp như chưa từng thấy, một phần giúp dân thất nghiệp vì kinh tế đóng cửa, một phần để có dịp khoe tỷ lệ thất nghiệp giảm, dù chỉ là giảm ảo.

Rồi vung tiền bừa bãi, từ trợ cấp COVID không cần thiết, tới trợ cấp đủ loại, đặc biệt là Medicaid, foodstamps, trợ cấp đông con, trợ cấp cứu nguy COVID,... Tất cả gia tăng vùn vụt. Nhà Nước cũng vung tiền ra cho cả thế giới, một tỷ cho Thỏa Ước Paris, 500 triệu cho Tổ Chức Y Tế Quốc Tế, cả tỷ khác qua USAID cũng như qua cả vạn hợp đồng, dự án,... của các bộ, sở Nhà Nước, một cách vô tổ chức, vô kiểm sát nhất. Chưa kể tung ra cả tỷ nuôi di dân lậu được vào Mỹ thả giàn. Tiền ào ra cửa như nước vỡ đê.

Luật kinh tế nhập môn: khi tiền tươi được tung ra như mưa sa trong khi hàng sản xuất không theo kịp vì chưa hồi sinh lại sau đại nạn COVID, thì đồng tiền mất giá, giá cả tất nhiên phải tăng vọt như diều gặp bão. Tỷ lệ lạm phát leo lên tới những mức chưa từng thấy từ ngày Carter còn làm tổng thống cách đây trên dưới bốn chục năm. Biden khuyến cáo "đừng lo, chỉ là chuyện nhất thời rất ngắn hạn". Thực tế, tỷ lệ lạm phát lên tới đỉnh trên 9% trong năm 2022, rồi sau đó vẫn tiếp tục gia tăng mỗi năm tuy gia tăng có chậm lại. Chậm lại vì dân không còn đủ tiền chạy theo tiền thuê nhà, tiền điện, tiền xăng, tiền chợ,... Cái mà Biden gọi là "nhất thời ngắn hạn" đó kéo dài trọn bốn năm Biden.

Dân Mỹ một lần nữa, lại muốn đổi người chèo lái, cho cụ Biden về hưu.

Ông Trump đắc cử trở lại. Kinh tế và tất cả mọi thứ đổi chiều lại.

Qua nhiệm kỳ mới, chính sách kinh tế của TT Trump như thế nào? Trên căn bản, không có gì thay đổi lớn. TT Trump vẫn chủ trương giảm thuế để người dân có tiền trong túi nhiều hơn, giảm mạnh guồng máy công quyền quá nặng nề, phí phạm, ban hành chính sách mậu dịch bảo thủ. Chỉ là trong chi tiết điều hành, đã có những thay đổi lớn trong những điểm phải nhấn mạnh, trong ưu tiên tập trung nỗ lực.

Ưu tiên của TT Trump mà mọi người đã thấy ngay là:

Làm nhỏ lại hơn nữa guồng máy công quyền, chẳng những qua cắt giảm thủ tục, luật lệ hành chánh rườm rà, mà còn qua những cắt giảm về nhân sự cũng như ngân sách của tất cả các cơ quan công quyền, sở, bộ,... để đi đến giảm thâm thủng ngân sách, bớt công nợ,...

Thay đổi tận gốc rễ chính sách mậu dịch để đi đến cân bằng ngân sách, giảm công nợ, giảm thuế cho dân, và công bằng hơn cho nước Mỹ.Yếu tố thứ nhất là thanh giản hoá guồng máy công quyền

Việc 'làm nhỏ lại' bộ máy công quyền là việc mà tất cả các chính quyền CH coi như mục tiêu cuối cùng, nhưng đã chẳng có chính quyền CH nào thực hiện được. Ngay cả những chính quyền CH bảo thủ nhất như chính quyền Reagan, Nixon, cũng đã bành trướng guồng máy công quyền. Ai cũng thấy guồng máy công quyền ngày càng mập phì, nặng nề, rườm rà, kém hữu hiệu, tốn cơm, ăn hại, đầy dẫy công chức lè phè không ai bầu, ngồi lâu lên lão làng, chẳng bao giờ sợ mất job. Thế nhưng cũng chẳng ai dám đụng tới, ngoài việc đánh võ miệng khi ra tranh cử gì đó. Lý do rất giản dị là cắt giảm các dịch vụ Nhà Nước, sa thải công chức là việc làm không được dân ủng hộ lắm, vì người dân bình thường, ai cũng sợ quyền lợi của mình bị đụng chạm, mất mát, ai cũng muốn thấy trợ cấp gia tăng, để công chức làm tất cả thay thế họ, các công chức sợ mất job, mất nồi cơm, sẽ chống trả mạnh,... Các chính khách dân cử chỉ lo làm những gì cần thiết để kiếm phiếu, kể cả những chuyện mỵ dân vô lý nhất. 

Chỉ một ông thần Trump mới là người bất cần mỵ dân, bất cần chống đối của những người ích kỷ, hay lười biếng,... mới dám làm, dám lấy những quyết định khó khăn nhất. Sa thải cả triệu công chức có nghĩa là sẽ mất phiếu của cả triệu người đó cùng với phiếu của gia đình, thân nhân, bạn hữu của họ. Đố ông bà chính khách nào dám làm ngoài Trump là người bất cần bất cứ cái ghế chính khách nào.

Mục tiêu của việc thanh giản bộ máy công quyền ai cũng thấy rõ là để giảm số lượng công chức quá đông đảo, tốn tiền ngân sách quá nhiều trong khi sự cần thiết của họ là câu hỏi vĩ đại. Cứ tính đổ đồng hiện nay có hơn 3 triệu công chức liên bang (không kể 21 triệu công chức tiểu bang), một công chức hạng bét lãnh chừng 40.000 đô lương một năm, giảm 10% hay 300.000 công chức sẽ tiết kiệm được 12 tỷ đô một năm. Cộng vào cắt phí phạm, bắt gian lận, bỏ dự án vớ vẩn, ông Musk sẽ giúp tiết kiệm cả ngàn tỷ cho ngân sách để giảm thâm thủng ngân sách, trả bớt công nợ, có tiền giảm thuế cho dân, may ra có thể còn cho mỗi người dân vài ngàn đô xài chơi không chừng.

Những con vẹt công kích ông Musk ăn cắp tiền Nhà Nước không bõ làm trò cười cho thiên hạ khi ai cũng biết ông Musk có gia tài trên 400 tỷ đô, mà đám vẹt sống bằng tiền già một hai ngàn đô một tháng không bao giờ có thể mường tượng được là bao nhiêu. Để đám vẹt có một khái niệm, cứ nhớ tổng sản lượng nội địa -GDP- của cả nước Việt Nam chỉ bằng gia tài của một mình ông Musk. Mỗi ngày, ông Musk ngồi trước đống lửa, đốt một triệu đô tiền mặt chơi, thì ông cũng cần phải sống tới 1.100 tuổi mới đốt hết tiền ông có.

Giảm công chức ngồi ngáp gió, cắt phí phạm chưa đủ. TT Trump còn nhắm vào một việc có thể quan trọng hơn nữa là cắt giảm luật lệ, thủ tục hành chánh rườm rà hơn rừng rậm Phi Châu. Các quan chức Nhà Nước để chứng minh mình không ngồi không ăn hại, nếu có làm việc thì suốt ngày lo nặn óc chế ra đủ thứ luật lệ, thủ tục rắc rối, phức tạp nhất mà ít ai hiểu công dụng như thế nào, nhưng tất cả các doanh gia, nhất là tiểu thương, đều thấy rõ chỉ gây phiền toái, nhức đầu, cản trở phát triển kinh doanh, tăng giá thành tất cả mọi sản phẩm, giới hạn óc sáng tạo của mỗi người.

Làm nhỏ lại cũng như giản dị hóa guồng máy công quyền là yếu tố thứ nhất trong mục tiêu giảm thâm thủng ngân sách, trả bớt công nợ. Tất cả nhắm vào việc ổn định kinh tế, bảo vệ giá trị đồng đô và giảm lạm phát toàn diện.

Yếu tố thứ nhì là thuế quan
Như đã trình bày trong bài tuần rồi, toàn bộ hệ thống thuế quan đánh trên hàng nhập cảng từ cả thế giới sẽ được cứu xét lại để chấm dứt tình trạng cả thế giới vắt sữa con bò Mỹ. Có thể ngày 2/4/2025 tới, TT Trump sẽ công bố mức thuế quan tương ứng mới, áp dụng cho tất cả các quốc gia có giao thương với Mỹ. Tuy nhiên, kẻ này nghĩ đó chỉ là màn mở đầu đưa đến những thương thảo song phương tiếp theo, do đó những mức thuế tiên khởi này có lẽ không quan trọng lắm, vì sẽ còn nhiều thay đổi sau đó. Dù sao thì thu nhập từ thuế quan mới như TT Trump cho biết có thể lên tới cả trăm tỷ, như vừa viết ở trên, sẽ giúp giảm thâm thủng ngân sách, trả bớt công nợ, phần nào thay thế thu nhập thuế lợi tức trên đầu dân. Chưa kể sẽ giúp phát triển sản xuất hàng Mỹ, tạo công ăn việc làm cho dân Mỹ.

Việc dùng thuế quan để thay thế thuế lợi tức hay ít nhất giúp giảm thuế lợi tức thật sự hết sức quan trọng, trong kế hoạch giảm thuế chung cho tất cả của TT Trump. Đám cấp tiến và đám vẹt u mê ra rả chỉ trích ông Trump cắt thuế nhà giàu, giết nhà nghèo,... là chuyện bá láp, chửi sảng.

Lấy ví dụ ông Musk với gia tài 400 tỷ đô. Cứ giả dụ ông này ngu dốt, chẳng biết phải đầu tư vào đâu cho ra tiền, chỉ biết bỏ tiền vào ngân hàng, mở trương mục tiết kiệm hạng bét, ăn có 1% tiền lãi một năm, thì ông Musk cũng có xấp xỉ 4.000 triệu đô một năm tiền lãi xài chơi, hay khoảng 350 triệu đô mỗi tháng! Dưới thời Obama, ông Musk bị đánh thuế 40% hay 1.600 triệu đô. TT Trump giảm mức thuế của Musk xuống 37% nên Musk bây giờ chỉ đóng có 1.500 triệu đô thuế, giảm thuế được 100 triệu. Trong khi đó, cá nhân Vũ Linh này đang đi làm lãnh lương 50.000 đô một năm, đóng 25% hay 12.500 đô thuế lợi tức; bây giờ được giảm xuống còn 22% hay 11.000 đô, được giảm 1.500 đô. Đám vẹt sẽ hô hoán, Trump cắt thuế cho nhà giàu: Musk được giảm thuế 100 triệu, trong khi VL này được giảm thuế có 1.500 đô. Chúng lờ đi chuyện Musk sau khi giảm thuế mỗi năm vẫn phải đóng tới 1.500.000.000 đô thuế trong khi VL này chỉ đóng có 11.000 đô thuế.

Những cắt giảm thuế trên sẽ cắt giảm thu nhập Nhà Nước, gây thâm thủng ngân sách nặng hơn, và để bù đắp, Nhà Nước sẽ phải đi vay nhiều hơn, hay in tiền thêm, tất cả sẽ khiến vật giá gia tăng, lạm phát thêm trầm trọng. Do đó, muốn giảm thuế cho dân mà không gây lạm phát thì phải tìm nguồn thu nhập khác thay thế: đo chính là thuế quan mà TT Trump ước đoán sẽ mang lại cỡ một trăm tỷ cho ngân quỹ quốc gia. Nói trắng tra, tăng thuế quan sẽ giúp Nhà Nước có thể giảm thuế cho dân mà vẫn giảm được lạm phát luôn.

Những người chống đối Trump sẽ chỉ trích tăng thuế quan tất nhiên sẽ tăng giá hàng hóa nhập cảng, tiếp theo là tăng giá tất cả mọi thứ theo. Không sai lắm, tuy nhiên đó là cái hại ngắn hạn, trong khi tăng thuế quan sẽ giảm hàng nhập, giúp hàng nội địa, giúp công kỹ nghệ nội hóa phát triển, tạo công ăn việc làm cho dân, phát triển kinh tế cả nước nói chung trong đường dài.

Phải nói ngay, TT Trump là một người có viễn kiến rất xa, muốn làm chuyện lớn, thật lớn mà bất cần biết hậu quả nhỏ hay gần. Chính sách kinh tế của Mỹ đang được ông Trump vẽ lại hoàn toàn, dựa trên những mục tiêu và phương tiện rất rõ ràng. Lạm phát nhất thời chỉ là cục sỏi nhỏ trên con đường lớn và dài hơn mà Trump đang chú tâm vào.

Tăng thuế quan sẽ chấm dứt cảnh con bò Mỹ bị cả thế giới xúm vào vắt sữa chết bỏ, như đã bàn qua tuần rồi. Và làm sống lại công kỹ nghệ Mỹ. Tuần rồi, báo Post-Gazette, phát hành từ thủ đô kỹ nghệ Mỹ, Pittsburg, đã có bài cám ơn TT Trump đánh thuế quan trên sắt và nhôm đã làm sống lại Pittsburg và kỹ nghệ sắt của Mỹ. Theo đà này, không sớm thì muộn, Pittsburg và cả Pennsylvania, thậm chí toàn vùng Rust Belt -Vòng Đai Rỉ Sét- gồm luôn Michigan, Wisconsin, Indiana và Ohio sẽ thành cứ điểm của đảng CH và sẽ là mồ chôn vĩnh viễn đảng DC. Bản đồ chính trị Mỹ sẽ được vẽ lại, với đảng DC chiếm thế đa số trên chừng một chục tiểu bang chung quanh Cali và New York, phần 40 tiểu bang còn lại sẽ thành thành đồng CH hết. Không bao giờ có tổng thống của đảng DC nữa, nhất là sau khi biên giới đã được khoá chặt không cho di dân lậu tràn vào, bỏ phiếu cho đảng DC thay thế phiếu dân Mỹ chính gốc. Đám vẹt già có quyền khóc tới hết nước mắt.


Bù lại, hấu hết các nước trên thế giới sẽ chống việc tăng thuế quan của Mỹ vì quyền lợi của họ bị thiệt hại. Và cả thế giới sẽ khai thác chuyện này. Như tại Canada, cả đảng cầm quyền cũng như các đảng đối lập đang cố tung ra màn biểu diễn tinh thần mỵ dân, 'yêu nước' Canada First của họ, khích động quần chúng chống Trump, chống Mỹ chết bỏ. Và nói chung, dân Canada vì tự ái dân tộc, vì mặc cảm thua xa ông láng giềng về đủ mọi mặt, đã nhất tề nổi lên chống Trump mà không cần tìm hiểu tại sao Trump có chính sách không thân thiện với Canada. Họ cố quên việc TT Trump đòi Canada chặn nạn di dân lậu vào Mỹ mang theo cả tấn fentanyl của TC theo. Canada dĩ nhiên không ngu gì giữ đám di dân lậu và fentanyl trên xứ mình, nên không thể chấp đòi hỏi của Trump.

Hai yếu tố thanh giản hoá guồng máy chính quyền và tăng thuế quan chính là hai điểm cột trụ trong chính sách kinh tế nói chung, hay chính sách giảm lạm phát của TT Trump.

Nhưng chính sách kinh tế chống lạm pháp không chỉ giới hạn trong hai yếu tố trên, mà còn bao gồm hai biện pháp chủ yếu nữa, là chính sách năng lương và chính sách tiền tệ.

Chính sách Năng Lượng
Năng lượng là một trong những ưu tiên quan trọng của TT Trump. Ông đã cho thành lập một cơ quan mới, gọi là Hội Đồng Năng Lượng do bộ trưởng Nội Vụ Doug Burgum kiêm nhiệm trách nhiệm chủ tịch hội đồng.

Trong chính sách của TT Trump, chủ trương ưu tiên cho năng lượng nhắm hai mục đích: 
thứ nhất, giúp Mỹ hoàn toàn độc lập về năng lượng, không lệ thuộc vào thế giới đầy bất ổn, trong đó các vua dầu Ả Rập và ngay cả các nước không thân thiện như Nga, Iran, đang kiểm soát giá cả trên thị trường quốc tế; và thứ nhì, Mỹ kiểm soát năng lượng của mình sẽ giúp chẳng những ổn định giá, mà quan trọng hơn, giúp giảm giá dầu xăng và giá điện trong nước, là điểm cực kỳ quan trọng vì xăng và điện là những nhu cầu lớn của dân Mỹ, cũng như là những yếu tố cấu thành quan trọng của giá thành tất cả mọi hàng hóa Mỹ. Giảm giá xăng và giá điện sẽ giảm mạnh toàn diện lạm phát.

Việc bộ trưởng Nội Vụ Burgum kiêm nhiệm chủ tịch Hội Đồng Năng Lượng mang ý nghĩa thật lớn. Bộ trưởng Nội Vụ Mỹ không lo chuyện công an, cảnh sát, hành chánh địa phương như trong nhiều nước khác, mà lo việc quản trị đất đai, sông ngòi, hầm mỏ của Mỹ. Ông Burgum sẽ là người chịu trách nhiệm mở mang, phát triển các hầm mỏ than, các giếng dầu hỏa, dầu khí trong nước cũng như ngoài khơi biển Mỹ. Ở đây, chính sách năng lượng thực tiễn của TT Trump hoàn toàn đối nghịch với chính sách năng lượng 'ảo' của Biden. Ông Trump lo khai thác tài nguyên năng lượng hiện có dư thừa của Mỹ như dầu hỏa, than đá, 'fracking',... trong khi Biden, dưới áp lực của cánh tả cực đoan, lo khai thác cái mà họ gọi là năng lượng sạch như ánh sáng mặt trời, gió, xe điện,... Tuy bảo vệ môi trường cho 3.000 năm sau nhưng giết chết kỹ nghệ Mỹ và công ăn việc làm của dân Mỹ ngay trong hiện tại.

Chính sách tiền tệ
Trong tư thế một nhà kinh doanh, ông Trump chủ trương một chính sách tiền tệ gọi là dễ dãi, nghĩa là dễ dãi cho các nhà kinh doanh đi vay tiền 'làm ăn', tức là đi vay với lãi suất thấp.

Cái khổ cho ông Trump là ông không có quyền ấn định lãi suất các ngân hàng cho vay. Người có quyền, tuy gián tiếp thôi, là ông Jerome Powell, chủ tịch Hội Đồng Các Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang. Ông Powell là người duy nhất có quyền ấn định lãi suất các Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang cho các ngân hàng thương mại vay tiền ngắn hạn. Các ngân hàng thương mại vay tiền đó rồi cho các ngân hàng, khách hàng tư nhân hay doanh nghiệp vay lại, lấy tiền làm ăn. Mà ông Powell lại là người cực kỳ bảo thủ, nhát gan trên phương diện chính sách tài chánh. Ông sợ nhất lạm phát. Trong những năm Biden vừa qua, lạm phát vọt lên như diều gặp bão, ông Powell toát mồ hôi hột, cho tăng lãi suất cho vay cả năm bẩy lượt như cách siết chặt bớt túi tiền, chặn bớt cho vay, giảm sinh hoạt kinh doanh, để bớt lạm phát. Hiện nay, giảm phát đã được kềm chế phần nào, nhưng ông Powell vẫn còn run, tuy không tăng lãi suất nữa nhưng cũng vẫn chưa dám giảm mạnh.

Thái độ này tất nhiên sẽ đụng độ với chính sách của TT Trump, và trong những ngày tới, mọi người đều sợ một đụng chạm mạnh giữa hai ông Trump và Powell. Ông Powell có nhiệm kỳ tới tháng 5/2026 trong khi ông Trump không có quyền cách chức ông. Chỉ có quyền chờ ông Powell mãn nhiệm rồi bổ nhiệm một người khác thôi.

Để kết luận, chính sách kinh tế của TT Trump, trong mục đích chặn lạm phát đồng thời tiếp tục phát triển kinh tế, dựa trên 4 cột trụ chính:
  • thanh giản hóa guồng máy công quyền để giảm chi, cân bằng ngân sách;
  • thay đổi chính sách thuế, thay thế thu nhập thuế lợi tức bằng thu nhập thuế quan;
  • chuyển hướng chính sách năng lượng về với thực tế trước mắt;
  • thi hành chính sách tiền tệ dễ dãi, giảm lãi suất để khuyến khích kinh doanh.
TT Trump thành công hay thất bại, ta chờ xem, khoan chửi sảng.

Vũ Linh

ETHOPIA

Vẫn trong mục đích mời quý độc giả đi du lịch lòng vòng thế giới giải khuây, bớt nghĩ tới những chuyện chính trị nhức đầu, tuần này, xin mời quý độc giả du lịch Ethiopia chơi.

Kẻ này ký hợp đồng với Ngân Hàng Đầu Tư Liên Âu -European Investment Bank- giúp cải tổ và phát triển Ngân Hàng Phát Triển Ethiopia -Ethiopian Development Bank-, là ngân hàng quốc doanh lớn nhất Ethiopia, làm việc/sống tại Ethiopia hai năm trời.

Trước hết nói qua về xứ này.

Ethiopia nằm ở phía đông Phi Châu, ngay phiá nam Sudan, sát nách cửa biển vào Hồng Hải -Red Sea- nhưng lạ lùng thay, lại không thông ra biển này. Hai phần ba dân Ethiopia theo đạo Công giáo, một phần ba theo Hồi giáo.

Ethiopia về diện tích lớn xấp xỉ bằng hai nước Pháp, 430.000 dặm vuông, hay hơn 2,5 lần Cali, với dân số trên 130 triệu người, cũng gần bằng hai Pháp, nhưng hơn gấp 3 lần Cali.



Nam Ethiopia được coi như vùng nhân loại ra đời và sống ở đây đầu tiên, cách đây mấy chục ngàn năm, trước khi di dân qua Âu Châu, Á Châu. Dân Ethiopia luôn luôn nhắc nhở thế giới xứ của họ chính là đất của thủy tổ loài người.

Lịch sử chính trị của Ethiopia hết sức phức tạp. Xứ này có một lịch sử khá 'huy hoàng' thời cổ xưa nhưng bây giờ tuột hậu mạnh, trở thành một xứ 'chậm tiến' nặng.

Thời cổ xưa, trong kinh Cựu Ước, Ethiopia nổi tiếng với bà hoàng Saba được quay thành phim 'Queen Saba and King Solomon', với nữ tài tử Gina Lollobrigida tuyệt đẹp đương đầu với người tình là vua Solomon của Do Thái với tài tử đầu trọc Yul Brynner tuyệt quyền uy, quay năm 1959. Phải nói ngay, dân Ethiopia tuy ở trong lục địa Phi Châu, nhưng nổi tiếng rất đẹp, không giống dân Phi. Nước da không đen mà nâu, khi nhạt khi đậm, nhưng nét mặt thanh tao, mũi hẹp và cao, môi mỏng, bàn tay với các ngón thon dài, da mịn, ... Dân Ethiopia cùng vùng với Somalia nên có nét đẹp tương tự như dân Somalia.

Trái: Hoàng Đế Haile Sellasie; phải: nữ hoàng Saba

Trong lịch sử cận đại, Ethiopia có lúc là thuộc địa của Ý Đại Lợi trong một thời gian ngắn, chừng 5 năm (1936-1941), đã từng là một trong những chiến địa đẫm máu giữa quân đồng Minh Anh-Mỹ và quân phát xít Mussolini trong Thế Chiến II. Sau thế chiến đó, bị Anh đô hộ, cũng trong một thời gian ngắn là hơn 3 năm (1941-1944), được trả độc lập và được trị vì bởi Hoàng Đế Haile Selassie.

Hoàng đế Selassie cầm quyền trong 30 năm, bị đảo chính bởi một nhóm tướng lãnh thân cộng năm 1974, và Ethiopia rơi vào quỹ đạo của Liên Bang Xô Viết, theo cộng sản. Năm 1977-78, Ethiopia bị đám quân phiệt CS hành hạ khủng khiếp nhất khi trên nửa triệu dân Ethiopia bị chúng thanh toán, giết chết. Năm 1983-85, dưới bàn tay sắt của CS, hơn một triệu dân Ethiopia chết vì nạn đói. Năm 1990 chế độ CS xụp đổ tại Xô Viết, đám CS Ethiopia mất hậu thuẫn, bị lật đổ, và một thể chế tương đối dân chủ hơn ra đời từ năm 1991.

Trong chính trường hiện đại, Ethiopia liên tục có chiến tranh với xứ láng giềng Eritrea, trong khi cũng bị nạn nội chiến với nhiều khối dân bộ lạc đòi tự trị. Quan hệ Ethiopia với Mỹ và Tây phương không tốt lắm vì chính quyền Ethiopia bị tố không dân chủ, không tôn trọng nhân quyền, thẳng tay đàn áp đối lập. Do đó, Ethiopia có ý thiên về Trung Cộng. Trung Cộng ủng hộ một ông Ethiopia làm tổng giám đốc Tổ Chức Y Tế Quốc Tế WHO mặc dù ông này không phải là bác sĩ, chẳng một ly kinh nghiệm gì về những vấn đề y tế, chỉ là tay sai của TC chỉ đâu làm đó.

Ảnh hưởng của Trung Cộng thấy rất rõ. Mấy tiệm buôn từ chạp phô nhỏ tới đại siêu thị, toàn bán đồ Ma-dzê in Sai-Na tới hơn 90%, đủ thứ, từ mì gói tới gạo, đồ gia dụng, nồi niêu soong chảo, tivi, quạt máy, máy lạnh, tới quần áo, giầy dép, bàn ghế, tủ giường, đồ chơi con nít,... Ngoài đường phố, xe gắn máy, xe du lịch của TC nhiều gần bằng xe Nhật, phần lớn mang nhãn hiệu 'Đông Phong' -Dongfeng- sản xuất tại Vũ Hán. Tất cả xe buýt, xe tải đều mang nhãn hiệu TC. Các tiệm ăn rẻ tiền của Tầu đầy dẫy, vì dân Tầu khá đông, đi đầy đường. Hầu hết là nhân công lao động hay chuyên gia cố vấn của TC. Họ thường sống chung với nhau trong các chung cư riêng, ăn tiệm Tàu, mua hàng Tầu, toàn nói tiếng Tầu, rất ít chung đụng với dân địa phương. Chuyên gia TC hiện diện rất nhiều, đặc biệt trong vài khu vực như chuyên gia cố vấn canh nông, chỉ dạy về trồng trọt, phương thức dẫn thủy nhập điền, hay các kỹ sư, chuyên gia các nhà máy điện, máy nước, các đê đập. Chỉ trong thủ đô Addis Ababa, nghe nói đã có tới hơn 40.000 chuyên gia cố vấn TC. Cũng nghe nói đám chuyên gia này được trả lương rất thấp, ngang hàng với mức lương trung bình của dân địa phương trong chính sách 'hoà mình' của Trung Cộng, nhưng có phụ cấp đặc biệt cho vợ con bên Tầu, trực tiếp từ Nhà Nước. Anh chuyên gia nào léng phéng chuyện chính trị vớ vẩn, vợ con ở nhà sẽ bị trừng phạt, mất tiền và anh chuyên gia đó bị lôi về nước ngay.

Trong suốt thời gian qua, Mỹ đã 'nịnh' Ethiopia mệt nghỉ mà hoàn toàn vô ích. Ethiopia là xứ nhận được nhiều viện trợ kinh tế của Mỹ thứ nhì trên thế giới, sau Ukraine, qua không biết bao nhiêu chương trình viện trợ của USAID, cũng như của Ngân Hàng Thế Giới do Mỹ kiểm soát, đặc biệt là thực phẩm vì Ethiopia là xứ bị nạn đói triền miên. Dù nhận rất nhiều viện trợ Mỹ qua USAID, Ethiopia vẫn thân Trung Cộng hơn, trong các tổ chức quốc tế, luôn biểu quyết theo TC.


Bây giờ, nói về dân Ethiopia.

Những cuộc chiến đẫm máu, liên tục của Ethiopia có vẻ khó hiểu khi dân Ethiopia nói chung, khá hiền lành, ăn nói nhỏ nhẹ lịch sự, rất ít khi gây gỗ lớn tiếng. Dân Ethiopia cũng rất hiếu khách. Khi kẻ này làm việc tại đây, đã có nhiều bạn người Ethiopia, được mời về nhà ăn cơm gia đình rất thân thiện với họ. Có vài người, cho đến bây giờ, mấy chục năm sau, vẫn giữ liên lạc email, thỉnh thoảng thăm hỏi. Nhưng cũng phải nói ngay, nói chung dân Ethiopia không có cảm tình với Mỹ và dân Mỹ mà họ cho là 'hung dữ' thích bạo động, ăn nói lỗ mãng. Rất phục VC đã đánh bại Mỹ, để rồi rất ngạc nhiên thấy tôi chống, chê bai VC ra mặt.

Tòa đại sứ Mỹ ở thủ đô Addis Ababa là một pháo đài khổng lồ, cực kiên cố. Nguyên khúc đường trước tòa đại sứ bị cấm xe qua lại. Trước tòa đại sứ, trên lề đường là những cột xi măng cao chừng một thước, vòng kính phải hai người ôm mới hết. Phiá ngoài đường là lính Ethiopia súng ống tới răng canh gác, sau lớp tường rào là lính TQLC Mỹ cũng súng đạn tới răng.

Dân Ethiopia nổi tiếng trên thế giới về tính dẻo dai thể xác, luôn luôn cạnh tranh với Kenya trong các thế vận hội về môn chạy đua đường dài marathon. Ngay trong đường phố thủ đô Addis Ababa, buổi chiều, sau giờ tan sở hay trong những ngày cuối tuần, ta có thể thấy từng đoàn cả một hai chục thanh niên chạy bộ tập thể trên các đường phố và các công viên, anh nào anh nấy gầy đét như con mắm. Xứ Ethiopia dường như không có ai mập hết, ai cũng gầy trơ xương.

Ethiopia không phải là xứ du lịch, rất ít khách du lịch vì thật sự, chẳng có gì đáng tới coi.

Về ẩm thực, các món ăn của Ethiopia phong phú, nhiều loại hơn xa các xứ Phi Châu, mà cũng đặc biệt không giống các món ăn bất cứ xứ nào khác, đều có tên đặc biệt tiếng Ethiopia mà kẻ này chẳng thể nào nhớ nổi. Khi ăn, cũng chẳng biết có gia vị gì trong đó vì giống như dân Ả Rập, các món ăn Ethiopia có rất nhiều gia vị lạ, nhiều khi khó ăn với cái lưỡi Á Đông của kẻ này.

Trên căn bản, có hai món ăn chính rất thông dụng và khá đặc biệt.

Món thứ nhất là thịt bò bầm, xào sơ qua, trộn trong một thứ sốt cà chua với nhiều gia vị gần giống như thịt bò bầm của Ý, nhưng thay vì ăn với spaghetti thì ăn với một thứ bánh giống như bánh bò của ta nhưng rất mỏng, không ngọt không mặn mà hơi chua chua như sour bread của Mỹ, thường được cuộn tròn, hay cũng có thể ăn với bánh giống như bánh đa dòn Việt Nam. Món này rất dễ ăn, được coi như món chính, thiên hạ ăn mỗi ngày, mỗi bữa. Kẻ này ăn thường xuyên khi sống ở Addis.

Nhưng Ethiopia có một món khác rất được ưa thích mà trên thế giới, ít người dám ăn. Một lần, tôi được mời dự tiệc gia đình, tự lấy đồ ăn ngoài vườn. Tôi mù tịt không biết phải ăn thứ gì vì trên bàn dài có rất nhiều món lạ. Bèn đi theo anh chủ nhà, anh ta lấy gì, tôi lấy cái nấy, mỗi thứ một ít để thử. Tới cuối bàn, có nguyên một con bò, bị treo căng ra trên hai cây cột lớn. Dĩ nhiên đầu, đuôi, và chân đã bị chặt bỏ, và da, ruột cũng không còn. Chỉ toàn là thịt, gân và mỡ. Bên cạnh treo một con dao phay dài cỡ 20 phân. Anh chủ nhà dùng dao thẻo một miếng thịt, ai muốn ăn chỗ nào, lớn nhỏ, tự thẻo chỗ đó. Tôi cũng bắt chước thẻo một miếng. Anh ta đi về bàn, tôi đi theo, nhìn qua nhìn lại chẳng thấy có lò lửa lò than nào để nướng thịt. Bèn hỏi anh chủ nhà, anh ta trả lời tình bơ "Đâu cần nướng luộc gì, cứ vậy mà ăn đi". Hả? Thịt bò sống nhăn 100% còn dính đầy máu? Tôi nhìn anh ta: anh ta cắt một miếng thịt bò sống, chấm vào một loại ớt bột giống như paprika, rồi bỏ miệng ăn tỉnh bơ. Tôi không lựa chọn nào, cũng đành nhắm mắt bắt chước anh ta, trong bụng nghĩ tối nay chắc không chết cũng đau bụng liệt giường. Nhưng rồi chẳng sao, chẳng chết cũng chẳng đau bụng. Thịt bò sống chấm paprika, thật ra chẳng có gì ngon, vì chẳng ướp hay nướng luộc gì, không có đậm đà gì, lạt nhéch, mà thịt có vẻ hơi bở, không dai. Nhưng đó là món rất khoái khẩu của dân Ethiopia. Họ vào tiệm ăn, thường kêu nguyên một đĩa chừng 200-300 gr, cắt ra từng khúc vuông nhỏ như bò lúc lắc của ta, nhậu với bia địa phương, có vẻ rất ngon lành mãn nguyện.

Dân Ethiopia giống dân Ấn Độ và Hồi giáo, toàn ăn bốc bằng tay phải. Nhưng cũng có muỗng, nỉa nếu muốn. Không bao giờ có dao.

Tôi có dịp làm việc với một ông xếp người Ethiopia trong một công tác khác, ở một xứ khác. Người Mỹ, dân Chicago nhưng gốc Ethiopia thật, tóc quăn như dân Phi Châu, nhưng da ngăm ngăm nâu, không đen, mũi thẳng, môi mỏng. Hơn tôi chừng 4-5 tuổi, tốt nghiệp kinh tế từ đại học nổi tiếng của Anh Quốc, London School of Economics, tương đương với Wharton School of Economics của Mỹ mà ông Trump tốt nghiệp. Ông ta cực kỳ thông minh, nghe ai nói vài câu là đủ hiểu người ta muốn nói gì, không cần nghe hết câu, lấy quyết định dứt khoát và nhanh chóng. Làm việc như trâu bò, mỗi ngày trong văn phòng từ 7g sáng tới 7g tối, nhiều khi thứ bảy cũng làm. Nói năng thật nhỏ nhẹ, hết sức nhã nhặn, lịch sự. Theo công giáo, sáng chủ nhật không bao giờ bỏ sót đi lễ nhà thờ.

Dĩ nhiên, không phải dân Ethiopia nào cũng học cao như ông này, nhưng tính tình của ông đúng là tiêu biểu cho dân Ethiopia, điềm đạm, siêng năng, lịch sự.

Vũ Linh
22/3/2025

Blog Archive