title

Sổ Tay Ký Thiệt kỳ 50

Cần Thơ, ngày 21 tháng giêng năm 1967.

Alicia thân,

Tôi xin viết về một cuộc tuần tra bình an vô sự trên một dòng sông giữa đôi bờ tĩnh lặng và những vì sao nhấp nháy bởi bầu trời đẫm những hơi sương. Chúng tôi về bến chưa tới 9 giờ đêm. Một phần trong chiến dịch tên Game Warden đặt căn cứ tại Cần Thơ, thành phố lớn nhất vùng châu thổ. Ở Cần Thơ, có vài nhà hàng nhỏ, nơi người Việt dẫn con cái đi ăn, chuyện trò với nhau bằng tiếng Việt, âm vang như đang hát. Nơi đó đèn không đủ sáng. Vì thiếu điện, phải cần thêm những ánh đèn dầu chập chờn, leo lét.

Khoảng 10 giờ tối hai thanh niên đang lảng vảng, chợt dừng lại trước cửa nhà hàng đang đông thực khách, bất ngờ ném hai trái lựu đạn xuyên qua khung cửa mở. Một trái lép. Trái còn lại nổ tung và miểng xé nát thân thể người lớn lẫn trẻ con. Không có bất cứ người lính nào lúc đó trong nhà hàng kể cả Mỹ hay Việt. Không đạt được bất cứ một ích lợi nào về mặt quân sự cả!

Một viên đại úy Mỹ chạy vào và bế ra một em gái nhỏ khoảng chừng 7 tuổi. Khi đưa tới bịnh viện, anh ấy khóc nức nở vì em đã chết rồi. Xe cứu thương chở những xác ngưòi đầy thương tích đến bịnh viện, xưa là của Pháp, giờ là của chúng ta. Bác sĩ bắt đầu cưa chân, cưa tay, gắp miếng lựu đạn ra, mùi ê-te lan tỏa cả tòa nhà. Vài người bị thương nặng quá đã chết trước khi đến nơi; vài người nữa chết chẳng bao lâu sau đó; còn những người sống sót thì được chữa trị, băng bó. Họ nằm trên những chiếc giường gỗ, ánh mắt thất thần như hỏi tại sao? Kim chuyền nước biển găm vào mu bàn tay và nếu họ đã mất hai tay rồi nó được ghim vào mắt cá chân.

Những đứa bé đang chơi đùa trong nhà hàng là bị nặng nhất. Những bác sĩ, y tá của đế quốc Mỹ bị gán cho là hung hăng, tàn bạo này đang làm việc suốt đêm để mong cứu chữa những sản phẩm do những người cao quý mệnh danh là bảo vệ tổ quốc mình đã gây ra.

Hai tên ném lựu đạn vừa bị bắt và chúng thú nhận một cách khoái trá, khoác lác về hành động của mình.

Tôi thật không biết bọn khủng bố này nghĩ gì? Tại sao chúng muốn giết người dân của chinh mình, những con người khốn khổ mà chúng thường rêu rao là giải phóng họ? Bịnh viện tràn ngập bởi nỗi bi thương. Có ai tin rằng VC, người đã  nhẫn tâm làm như thế với chính đồng bào mình lại có thể vì dân, vì nước khi chúng chiếm được chính quyền. Tôi không tin.

Khi hành quân, chúng ta và những người bạn đồng minh đôi khi cũng làm thương vong những người dân vô tội. Còn VC thì chắc chắn không quan tâm đến lương dân rồi. Chúng đặt súng máy ngay trước cửa nhà dân và buộc trẻ con phải chơi quẩn quanh đâu đó vì chúng biết chắc rằng chúng ta sẽ chần chừ bắn trả lại vì sợ sẽ bắn nhầm dân. Chúng xây những hầm trú ẩn ngay trong khu dân cư đông đúc cũng nhằm mục đích đó. Vì vậy người dân thường bị vạ lây. Chúng ta đã rất cẩn trọng muốn tránh cho dân khỏi bị thương vong nhưng đôi khi lại là điều không thể nào tránh được!

Một dãy nhà trong bịnh viện, hồi xưa của Pháp, dành để cứu chữa những tên VC bị thương. Dĩ nhiên cửa ra vào, cửa sổ có chấn song nhung cách cứu chữa thì không có gì khác cả. Nhưng dưới mắt những tù binh chiến tranh VC bị thương này, họ chỉ nghĩ là chúng ta sẽ tàn nhẫn tra tấn; thậm chí là hành hình họ mà thôi. Vì suy nghĩ lệch lạc như vậy nên chúng mới có thể đặt mìn ở chợ hoặc ném lựu đạn vào rạp hát đang đông người.

Tôi thực sự tin rằng những người biểu tình tuần hành đông đảo suốt nhiều ngày trước trụ sở Liên Hiệp Quốc và Tòa Bạch Ốc chán ghét chiến tranh. Tôi có hàng đống lý do để chán ghét chiến tranh hơn họ nhiều. Chán ghét chiến tranh thì tại sao họ lại không gia nhập vào những chương trình cứu trợ y tế? Được huấn luyện một cách cấp tốc để cứu người chớ không ai đòi hỏi họ phải giết người. Nếu họ có tình nhân loại tại sao họ lại không phụ một tay để cứu người? Đất nước nầy đang rất cần sự trợ giúp về y tế. Có ai dùng sức của mình, thay vì để mang, vác các áp-phích chống chiến tranh thì nên dọn dẹp các giường bệnh viện hay rửa ráy các vết thương đã bị nhiễm trùng chăng?

Đây mới thực sự là hành động phản chiến. Những người này nên biết rằng những người VC anh hùng của họ không tôn trọng hòa bình. Họ đặt bom bệnh viện và gài mìn ngay cả xe cứu thương.
Tôi không hiểu được những tên khủng bố bừa bãi này nghĩ gì? Tại sao họ lại giết hại chính những đồng bào khốn khổ của chính họ mà miệng cứ ra rả là đang chiến đấu vì sự tự do.
Phản chiến theo cách tôi đề nghị có thể là nguy hiểm thật, ngoài ra khi họ rời đất nước, những trợ cấp an sinh của họ có thể bị cắt đi. Nhưng bù lại họ có được chút tự hào là đã làm một điều gì đó thay vì chỉ đi biểu tinh hô hào chống đối suông.

Câu hỏi thường được đặt ra từ quê nhà là - khi nào sẽ chấm dứt chiến tranh? Tôi chỉ có thể đoán thôi, Alicia, nhưng chí ít ra cũng dựa trên sự quan sát suốt chiều dài của đất nước. Tôi đoán rằng việc ngừng bắn sẽ không còn xa nữa bởi vì chúng ta và các đồng minh của chúng ta có thể phối họp nhau lại và đánh bại bất cứ đối thủ quân sự nào dám đối mặt với chúng ta. Nhưng một sự ngừng bắn mới chỉ là một sự bắt đầu. Trong cuộc hưu chiến lễ Giáng Sinh, cũng là một sự ngừng bắn, đã có hàng trăm vụ vi phạm hưu chiến nhưng không có cái nào do chúng ta cả. Đó không phải là sự kết thúc chiến tranh. Những tên VC trung kiên, chuyên nghiệp được huấn luyện trong tổ tam chế sẽ phá rối đất nước. Chúng phải bị đánh bật ra từng tên một cho đến khi nào các xã ấp có thể tự bảo vệ được lấy mình. Và điều này chắc phải cần đến một thế hệ. 

Nhưng bất cứ ai còn nghi ngờ rằng không thể làm được thì nên nhìn vào Nam Hàn. Chỉ trong một thế hệ mà một dân tộc đó đã thay đổi, tự hào, hiệu quả và tự tin. Binh lính của họ đã có mặt ở đây, ở Việt Nam, cũng thiện chiến như bất cứ quân đội nào khác trên thế giới. Và điều gì đã xảy ra cho họ vẫn có thể xảy ra ở đây (Việt Nam)chớ - chắc chắn là như vậy! Nếu chúng ta vội vã rút quân hay quá ngu muội để so đo cái giá phải trả, chúng ta có thể thắng những trận đánh nhưng lại thua luôn cuộc chiến.” (ngưng trích)

Trên đây là bản dịch của một trong những lá thư do Nhà văn John Steinbeck viết từ Việt Nam gửi cho Bà Alicia Patterson, chủ nhiệm kiêm chủ bút Tạp chí Newsday, trong khoảng thời gian từ tháng 12.1966 tới tháng 5.1967, và đã được Nhà xuất bản University of Virginia Press gom lại in thành một cuốn sách nhan đề “Steinbeck in Vietnam: Dispatches from the War" (Steinbeck ở Việt Nam: Tường trình từ Chiến địa).

Những lá thư viết cách đây nửa thế kỷ, đã tường trình sự thật về cuộc chiến tại Việt Nam lúc ấy mà tác giả đã chứng kiến bằng đôi mắt khách quan và ghi lại những cảm xúc bằng con tim đầy tình người cùng những nhận định sâu sắc từ một khối óc cực kỳ minh triết.

Riêng lá thư trên đây, dù chỉ vài trang, tác giả đã ghi lại những tội ác chiến tranh mà ông là nhân chứng, và thủ phạm chính là những tên khủng bố cuồng bạo đã được bọn nhân danh “phản chiến” và “yêu chuộng hòa bình” tại Mỹ tôn vinh như những “chiến sĩ giải phóng” yêu nước, anh hùng, dũng cảm. Ông cũng đã lột mặt nạ đạo đức giả của bọn này và đưa ra những khuyến cáo giới lãnh đạo nước Mỹ mà sau đó đã trở thành những lời tiên tri chính xác.

John Steinback qua đời vì bệnh tim năm 1968 lúc 66 tuổi, không được chứng kiến cái thảm họa cho Tự Do: “Nếu chúng ta vội vã rút quân hay quá ngu muội để so đo cái giá phải trả, chúng ta có thể thắng những trận đánh nhưng lại thua luôn cuộc chiến.”

John Steinbeck không phải là một phóng viên chiến trường tầm thường. Ông là một khuôn mặt lớn trong văn học hiện đại nước Mỹ, là tác giả của nhiều cuốn truyện bất hủ, trong đó có “Of Mice and Men” (Về Chuột và Người), 1937, “The Grapes of Wrath” (Chùm nho Uất hận), 1939. Ông đoạt Giải Nobel Văn chương năm 1962.

Đó cũng là thời gian Cộng sản Bắc Việt gia tăng đánh phá, đẩy mạnh cuộc chiến tranh xâm lược miền Nam. Để nhìn tận mắt cuộc chiến tranh mà nước Mỹ đang can dự ngày một sâu rộng để trợ giúp Việt Nam Cộng Hòa bảo vệ miền Nam, năm 1966 John Steinbeck đã sang Việt Nam với tư cách một phóng viên chiến trường độc lập, tháp tùng Quân đội Mỹ trong những cuộc hành quân suốt ba tháng. Đây là thời gian ông viết những lá thư “Dear Alicia” để tường trình tại chỗ những gì ông chứng kiến và những gì ông cảm nhận.

Với quan điểm ủng hộ việc tham chiến của Quân đội Mỹ tại Việt Nam để chống lại cuộc xâm lăng của cộng sản và ngăn chặn làn sóng đỏ tràn xuống Đông-Nam-Á theo thuyết Domino, John Steinbeck đã bị phe phản chiến tại Mỹ, kể cả con trai ông, đả kích dữ dội, nhưng không làm ông nao núng, thay đổi lập trường.

Ngày nay, 50 năm sau, những trang thư John Steinbeck để lại đã được lịch sử chứng minh bằng việc tháo chạy “ngu muội” của “đồng minh”, bằng sự sụp đổ của VNCH, bằng sự chiến thắng của những kẻ bắn giết chính đồng bào của chúng, bằng những thống khổ của dân Việt Nam kéo dài chưa biết đến bao giờ trước sự câm miệng của những kẻ “phản chiến” từng hò hét trên đường phố ở Mỹ cổ võ cuộc “chiến tranh giải phóng thần thánh” của Hồ Chí Minh, kẻ được xếp vào danh sách những tên độc tài tàn bạo và khát máu nhất trong lịch sử loài người.

Ở dưới suối vàng, John Steinbeck nghĩ gì khi nhìn thấy tấm hình ông tổng thống Mỹ tươi cười bắt tay trùm đảng Cộng sản Việt Nam bên cạnh lá cờ đỏ máu trong Tòa Bạch Ốc ngày 7 tháng 7 vừa qua?

Và linh hồn của 58 ngàn quân nhân Mỹ đã hy sinh trên chiến trường Việt Nam đang vất vưởng tại “Bức Tường Đá Đen” cách Tòa Bạch Ốc không xa có “uất hận” như những “chùm nho" của John Steinbeck?

Ký Thiệt