Wednesday, July 24, 2024

Cách Phòng Ngừa Tốt Nhất cho Người Lớn Tuổi Có Nguy Cơ Bị Té Ngã Nhiều


Khi chúng ta già đi, nguy cơ bị té ngã sẽ tăng lên. Bác sĩ Peter DeMarco thuộc Đại học Columbia, cho biết: "Sự suy giảm về việc duy trì sự cân bằng và thị lực, trong khi các tình trạng bệnh lý khác như huyết áp thấp và thậm chí do phản xạ chậm chạp có liên quan đến tuổi tác, đều có thể góp phần dẩn đến việc bị té ngã.

Việc người lớn bị té ngã có thể sẽ có nhiều hậu quả xấu đối với họ vì xương của họ nay khá mỏng manh và dễ bị gãy hơn do tuổi tác. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), bị té ngã là nguyên nhân hàng đầu gây thương tích và tử vong ở những người từ 65 tuổi trở lên, dẫn đến hơn 36,000 ca tử vong, 1 triệu lượt phải nhập viện và hơn 3 triệu lượt phải đi cấp cứu mỗi năm.

Theo bác sĩ Prashant Natteru, chuyên gia về thần kinh học của Hệ thống Phòng khám Y tế Mayo ở La Crosse, Wisconsin, "Có nhiều trường hợp té ngã không gây ra thương tích. Nhưng cứ năm lần bị ngã thì sẽ có một lần gây ra chấn thương nghiêm trọng như chấn thương ở đầu hoặc gãy xương như gãy cổ tay, cánh tay, mắt cá chân và xương hông. Ngoài ra khi chấn thương ở sọ não có thể gây ra tử vong, nguy cơ đó sẽ tăng cao nếu người té ngã đang uống thuốc loãng máu thường xuyên.

Chuyên gia trị liệu vật lý bà Sue Wilson nói rằng, việc bị té ngã cũng có thể gây ra tác động về tâm lý. Theo chuyên gia này, "Một khi có ai đó bị té ngã, họ sẽ có xu hướng sợ bị ngã. Điều này khiến cho họ thích ở lại trong nhà nhiều hơn, làm cho họ dễ bị té ngã hơn nếu không thay đổi môi trường sống và biết thử thách khả năng ứng phó của mình".

Tuy vậy, lão hóa không có nghĩa là việc bị té ngã là không thể tránh khỏi. Các chuyên gia cho biết, có nhiều điều giúp cho chúng ta có thể làm để ngăn ngừa chuyện té ngã này, cho dù đó là thay đổi môi trường sống hay tăng cường sức khỏe của cơ thể để chúng ta có thể đi đứng vững vàng hơn.

1/ Duy trì sự cân bằng
Nếu bạn muốn tránh bị té ngã thì theo bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình Carmen Quatman,chuyên chăm sóc người già tại Trung tâm Y tế Wexner thuộc Đại học tiểu bang Ohio, điều quan trọng là phải tham gia chương trình "Thực hành giữ thăng bằng" càng sớm càng tốt. Các chương trình này giống như chương trình "Silver Sneakers" là những chương trình thể dục và chăm sóc sức khỏe được cung cấp miễn phí cho người cao tuổi từ 65 tuổi trở lên, có đủ điểu kiện đươc Medicare dạy cho bạn các bài tập để duy trì kỹ năng giữ thăng bằng.

10-Minute Stability & Balance | SilverSneaker

Một cách dễ dàng để bắt đầu là hãy xem một đoạn video dài 5 phút từ Silver Sneakers với clip "Các thói quen bao gồm bước sang một bên, đứng bằng một chân và nâng cao bắp chân".

Chuyên gia vật lý trị liệu Wilson còn lưu ý thêm: Tập Thái cực quyền là một cách khác để duy trì tốt sự cân bằng. Một lợi ích của môn võ thuật Trung Hoa này là nó khiến cho bạn thay đổi sức nặng của bạn, điều chỉnh trọng tâm cơ thể của bạn. Thử thách bản thân qua việc thực hiện điều này thường xuyên có thể giúp cải thiện tốt khả năng giữ được cơ thể thăng bằng và sự phối hợp tổng quát thể lực của bạn.

Tai-chi Balance Exercises

2/ Khởi sự rèn luyện sức mạnh
Ngoài các bài tập giữ thăng bằng, rèn luyện sức mạnh cũng rất quan trọng khi chúng ta bắt đầu già đi. Xây dựng và duy trì cơ bắp sẽ duy trì tốt khả năng giữ thăng bằng và tư thế của bạn, điều này có thể giúp bạn tránh bị té ngã. Ngoài ra, theo bác sĩ Quatman, "Điều quan trọng là bạn không bị mất khả năng đứng lên và ngồi xuống sàn nhà, như vậy nếu có bị té ngã, bạn vẫn còn đủ sức để di chuyển và đủ sức mạnh để tự mính đứng dậy".

Bạn có thể nghĩ đến việc phải rèn luyện sức mạnh như nâng tạ, nhưng thực ra bạn có thể tạo dựng sức mạnh chỉ nhờ vào trọng lượng của bạn thông qua các bài tập đơn giản như plank, chống đẩy và kéo xà. Các bài tập với dây thun cường lực là một cách thức khác để kết hợp rèn luyện sức mạnh của cơ bắp mà không cần phải thực hiện các động tác nặng như nâng cử tạ.

3/ Tránh bẫy có thể bị vấp ngã trong nhà
Theo ý kiến của bác sĩ Wilson, "Nếu bạn muốn hưởng tuỗi giả trong ngôi nhà của mình, điều quan trọng là bạn phải thực hiện những thay đổi ở chung quanh nhà để bạn có thể đi đứng một cách an toàn, đặc biệt là khi bạn đã bị suy giảm về khả năng giữ thăng bằng, khả năng phối hợp và bị giảm thị lực do tuổi tác cao, cũng như dùng những loại thuốc có thể tác động xấu đến các khả năng này".

Những thay đổi này bao gồm:
- Dán băng dính chiếu sáng lên cầu thang để cho bạn dễ nhìn thấy mép bậc thang hơn
- Thêm buồng tắm đứng
- Lắp ghế tự động vào cầu thang
- Loại bỏ thảm để tránh bị vấp ngã
- Thêm đèn ngủ để rọi đưởng đi vệ sinh vào ban đêm
- Thưởng xuyên đi ra bên ngoài

Mặc dù điều cuối cùng này nghe qua có vẻ nghịch lý nhưng theo bác sĩ Wilson thì việc thường xuyên đi ra khỏi nhà có thể giúp làm giảm nguy cơ bị té ngã. Bác sĩ Wilson giải thích như sau: "Ra khỏi nhà sẽ giúp nâng cao tinh thần của bạn và làm bạn có thêm sự gắn bó với cuộc sống hàng ngày và cảm thấy mình sống có mục đích, nhưng đó không phải là lý do duy nhất tại sao việc đó lại có lợi cho sức khỏe tổng quát của bạn".

Thật vậy, "Khi bạn đi ra ngoài, bạn sẽ gặp những thứ như lề đường, ổ gà và con người, cũng như các bề mặt khác nhau như sỏi, vỉa hè và cỏ. Tất cả những thứ này đang thách thức sự cân bằng của bạn. Nếu bạn không thử thách bản thân khi già đi, bạn sẽ mất đi khả năng kiểm soát và vượt qua các 'chướng ngại' này khiến cho bạn sẽ có nhiều nguy cơ bị té ngã hơn".

Nguồn: "Older adults have a higher risk of falling. Experts share the best ways to prevent it" (Kaitlin Reilly/5/20/2024)

----------

CHÂN LÝ CỦA NGHỀ Y

Một quan chức lãnh đạo ngành y tế sau khi hạ cánh an toàn đã mở phòng khám tư tại nhà, ghi biển :

" Bác sĩ đa khoa Trần Y Đức, chữa tất cả các bệnh nan y, khỏi bệnh mới thu phí 100.000đ, không khỏi bệnh bồi thường cho bệnh nhân 500.000đ".

Một nạn nhân trước đây đã tán gia bại sản vì chữa bệnh đi ngang qua trông thấy biển hiệu, nhận thấy đây là cơ hội tốt để kiếm ít tiền và trả thù đời. Ông ta bước vào phòng khám, nói với bác sĩ:

- Thưa bác sĩ, tôi bị mất thính giác, mấy hôm nay không nghe thấy gì cả.

Bác sĩ nhìn người đàn ông từ đầu đến chân, rút điện thoại ra bấm máy gọi: " A lô, em à! sao chúng mình cứ phải thì thào lén lén lút lút làm gì chứ nhỉ, thằng chồng em nó bị điếc rồi, nó đang ngồi trước mặt anh đây này".

Người đàn ông chồm lên giằng lấy điện thoại: Alô, Alô. Nhưng đầu dây bên kia không có ai.

- Chúc mừng ông! thính giác của ông đã khôi phục bình thường, xin ông nộp 100.000đ phí chữa bệnh.

Ông bệnh nhân đành hậm hực trả 100.000đ, trong bụng vẫn chưa cam tâm.

Mấy hôm sau, ông ta lại đến phòng khám:

- Bác sĩ ơi, tôi bị mất vị giác rồi, mấy hôm nay ăn cơm không có cảm giác mùi vị gì.

Bác sĩ:

- Y tá đâu, lấy cho tôi lọ thuốc số 36, nhỏ cho ông này 5 giọt vào mồm.

- Ối giời ơi, sao ông lại nhỏ nước tiểu vào mồm tôi thế này

Bác sĩ:

- Chúc mừng ông! Vị giác của ông đã bình thường, xin ông nộp 100.000đ chi phí chữa bệnh.

Ông bệnh nhân lại cắn răng rút 100.000đ trả cho bác sĩ, trong lòng vẫn rất ấm ức.

Mấy hôm sau, ông ta lại tìm đến phòng khám:

- Thưa bác sĩ, tôi bị mất trí nhớ rồi, tôi chả nhớ gì cả, xin chữa cho tôi với.

Bác sĩ:

- Y tá đâu, lấy cho tôi lọ thuốc số 36, nhỏ cho ông này 50 giọt vào mồm.

- Sao lại thế? thuốc số 36 là chữa vị giác cơ mà!

- Chúc mừng ông! trí nhớ của ông bây giờ còn tốt hơn của tôi, xin ông nộp 100.000đ chi phí chữa bệnh.

Ông bệnh nhân lại phải móc 100.000đ trả cho bác sĩ, trong lòng vẫn chưa chịu thua.

Mấy hôm sau, bệnh nhân lại tìm đến phòng khám, lần mò dò dẫm bước vào:

- Tôi bị mù rồi, không nhìn thấy gì hết, bác sĩ làm ơn chữa cho tôi với!

Bác sĩ khám rất cẩn thận, rồi buồn bã nói:

- Thành thật xin lỗi ông! Bệnh này tôi không chữa được, tôi xin bồi thường cho ông 500.000đ, đây xin ông cầm lấy!

- 500.000 sao lại đưa tôi tờ 20.000đ thế này?

Bác sĩ:

- Xin chúc mừng ông! Mắt ông bây giờ còn tinh hơn cú, xin ông nộp 100.000đ chi phí chữa bệnh.

Lần này thì bệnh nhân đã tâm phục khẩu phục nộp 100.000đ.

Anh y tá trẻ khâm phục:

- Bác sĩ tài tình thật.

Bác sĩ vỗ vai y tá nói:

- Khi nào cậu trở thành lãnh đạo ngành y tế như tôi, cậu sẽ hiểu một chân lý bất di bất dịch: Bệnh nhân mãi chỉ là bệnh nhân. Bày trò móc túi lấy tiền của thiên hạ là nghề của chúng ta, chứ không đến lượt chúng nó.

( Sưu tầm)

No comments:

Blog Archive