Wednesday, October 9, 2024

10 câu châm ngôn dân gian còn nguyên giá trị đến ngày nay


Khi mới nhìn vào những câu nói được lưu truyền lại từ xa xưa, ta sẽ thấy rằng chúng tương đối đơn giản, nhưng thực chất bên trong đó là những đúc rút kinh nghiệm sâu sắc qua ngàn đời.

Ẩn chứa trong mỗi câu đều là triết lý nhân sinh, là những thăng trầm từng trải, là những bài học vẫn còn nguyên giá trị bất chấp sự thay đổi của thời gian, đáng để chúng ta đọc đi đọc lại và suy ngẫm.

Trong lòng có ơn, trong mệnh có phúc

Một người có lòng biết ơn nhất định là một người lương thiện, một người có trái tim rộng mở và tâm địa trong sáng.

Người có lòng biết ơn sẽ mãi mãi ghi nhớ những điều tốt đẹp của người khác, nhờ đó mà mỗi ngày của họ đều tràn ngập ánh sáng. Mỗi ngày, họ đều được bạn bè vây quanh. Hạnh phúc sẽ đi theo họ suốt cuộc đời.

Thà rằng ăn cháo mà vui, còn hơn cơm thịt bùi ngùi mày chau

Thà rằng vui vẻ, sung sướng mà húp vài ngụm cháo còn hơn bực bội, tức giận mà ăn cơm no bụng. Không có gì đáng quý hơn sức khỏe cùng niềm vui. Chẳng lo chịu khổ chịu mệt, chỉ cần vui vẻ hạnh phúc là được rồi.

Không sợ mặt đỏ Quan Công, chỉ e nhếch miệng Bồ Tát

Người ngay thẳng, chính trực cho dù có nảy sinh mâu thuẫn, xích mích trực tiếp với bạn thì cũng chỉ là chợt đến chợt đi, không để trong lòng. Họ sẽ không ngấm ngầm giở trò làm hại sau lưng bạn. Còn những kẻ đạo đức giả thích tỏ ra độ lượng, khẩu Phật tâm xà mới là những người khó ứng phó nhất.

Trường Giang không chê dòng chảy nhỏ, Thái Sơn không chọn đất lựa đá

Đi tốt mỗi bước một cách thực tại, kiên định đến cùng mới có khả năng đạt được thành tựu. Ngoài ra, câu này còn có thêm một tầng hàm nghĩa: Chỉ khi có khả năng bao chứa, dung nạp thì mới có thể trở nên vĩ đại. Chỉ những người với tấm lòng đủ rộng lớn mới có dũng khí ‘biển nạp trăm sông’.

Cá chép lớn bơi trong hồ, không bằng diếc nhỏ đặt trên mặt bàn

Không nên chạy theo những điều cao sang phù phiếm, bỏ gần tìm xa; càng không cần thiết phải hâm mộ, ghen tị với người khác. Điều đó chỉ khiến cho chúng ta thêm phiền não. Cũng giống như câu nói trên: cá diếc mặc dù nhỏ bé, nhưng chúng ta lại có thể nhìn thấy và chạm vào nó, không như cá chép kia dù có lớn đến mấy cũng chỉ là cá trong hồ mà ta chẳng thể có được. Hãy trân trọng tất cả những gì chúng ta đang có.

Biến to biến nhỏ là rồng, chỉ to không nhỏ là sâu trong vườn

Rồng – khi ở trong hình hài to lớn có thể phun sương nuốt mưa, khi thu nhỏ lại có thể ẩn mình sâu dưới đáy biển. Con người – có thể ngẩng đầu, nhưng càng quan trọng hơn là cần hiểu được cách cúi đầu cùng ẩn nhẫn.

Mỗi một hành động, dù là ngửa mặt kiêu hãnh hay cúi đầu ẩn nhẫn, đều có thể biểu hiện ra trí tuệ và ý chí của một người. Đại trượng phu co được giãn được. Thế sự vốn biến đổi khôn lường, vậy nên cần học cách dựa theo tình thế mà điều chỉnh bản thân, hành xử đúng đắn.

Lời người nhà như gió thoảng bên tai, lời người ngoài như kinh vàng chữ ngọc

Người ta thường dễ thiếu quan tâm đến những người gần gũi nhất với mình, bởi lẽ chúng ta coi tình cảm và lòng tốt mà họ dành cho chúng ta là điều đương nhiên. Những người thân thiết nhất sẽ không oán trách chúng ta, vì thế chúng ta thường không quá để ý đến những điều họ nói, dù điều đó là tốt hay xấu. Ngược lại, chúng ta thường hay bận tâm đến ý kiến của người ngoài, nghiêm túc lắng nghe ý kiến của họ và sửa đổi bản thân theo họ. Đợi đến lúc người thân mất đi, quay đầu nhìn lại, có hối hận thì cũng đã muộn rồi.

Không sợ Mã Vương ba mắt, chỉ sợ người mang hai lòng

Mã Vương gia với ba con mắt trong truyền thuyết quả thực rất đáng sợ, nhưng càng đáng sợ hơn là những người lòng dạ khó dò.

Thành lũy đều là do công kích từ nội bộ bên trong mà bị phá. Đối thủ dù có mạnh đến mấy cũng không thể nào chống lại được sự đồng tâm hiệp lực của mọi người, chỉ e có kẻ lòng mang hai ý, bán đứng bạn bè.

Vì vậy, khi kết giao cùng người khác nhất định nên thận trọng. Đường xa biết sức ngựa, ngày lâu rõ lòng người. Những tình bạn đã trải qua năm dài tháng rộng mà vẫn bền chặt càng xứng đáng để ta trân trọng và tín nhiệm.

Trời không sinh người vô dụng, đất không mọc cỏ vô danh

Vạn sự vạn vật tồn tại đều có đạo lý của nó, nếu như trời xanh đã sinh ra tài năng cho chúng ta thì ắt sẽ có chỗ cần dùng.

Bạn không cần phải ngưỡng mộ người khác, bởi lẽ mỗi người đều là độc nhất vô nhị, đều có những việc mà bản thân cần phải làm.

Tìm ra những điểm tốt đẹp của bản thân, chỉ cần bạn không ngừng vượt qua chính mình, đó đã là thành công lớn nhất trong cuộc sống.

Suốt đời chỉ đo người dài ngắn, cớ sao không tự xét chính mình

Có những người cả đời chỉ biết bắt bẻ, bới móc khuyết điểm của người khác mà không quay đầu lại nhìn xem bản thân còn điều gì thiếu sót.

Chúng ta nên nhìn vào ưu điểm của người khác nhiều hơn, đồng thời tìm kiếm ở bản thân những chỗ còn chưa hoàn thiện, và nỗ lực sửa đổi nó. Đó mới là những gì chúng ta nên làm.

Trường Lạc biên dịch

No comments:

Blog Archive