title

Người Phần Lan

19 Tháng Tư 2023

Một cái nhìn ”cưỡi ngựa xem hoa”

Từ phi trường Doha, chuyến bay đi Helsinki cho tôi cái nhìn thiện cảm với người Phần Lan ngay lần đầu tiên gặp họ trên máy bay, những tiếp viên hàng không. Ai ai cũng thanh tú, cả nữ lẫn nam. Một vài người đứng tuổi bên cạnh những người trẻ trung, nước da trắng như tuyết. Họ dễ thương ở gương mặt: nụ cười luôn điểm trên môi, tận tình đáp ứng yêu cầu của hành khách. Tôi thấy họ vui vẻ đi lấy rượu vang, vì chai đã cạn, cho khách khi được yêu cầu, có ông “đòi” tới 3 lần (ba ly). Thức ăn tương đối ngon, nhiều món, mỗi món một ít, có cả trái cây nhiệt đới. Mỗi khách được chọn món trên điện thoại của tiếp viên.

Chuyến bay kéo dài hơn 7 tiếng, tuyệt nhiên, tôi không nghe ai nói chuyện ồn ào. Một điều đặc biệt, trên chuyến bay, có một phụ nữ Việt lên cơn đau tim. Có tiếng loa yêu cầu trong trong hành khách có ai là bác sĩ xin đến dãy số 55 cấp cứu bịnh nhân đang ngất xỉu. Một tiếp viên khệ nệ mang thùng thuốc cấp cứu đến trước. Khoảng 10 phút sau, cơ trưởng thông báo phải đáp khẩn cấp xuống sân bay Thổ Nhĩ Kỳ để bịnh nhân được cấp cứu; có lẽ không có bác sĩ hay có mà hiện tình sức khỏe bịnh nhân vẫn còn nguy kịch.

Máy bay vừa dừng bánh, một chiếc xe cấp cứu hụ còi chạy tới. Xe kéo cầu thang tiếp cận máy bay. Phía xa xa là 2 chiếc xe cứu hỏa đang chớp đèn liên tục. Một viên cảnh sát và 2 viên bác sĩ vội vã lên phi cơ tiến về chỗ bịnh nhân theo hướng dẫn của tiếp viên. Cơ trưởng thông báo có lẽ cần một tiếng thì phi cơ mới có thể cất cánh.

Và, hơn một tiếng, bịnh nhân tỉnh táo. Tiếng cơ trưởng “Healing completed” vang lên, mọi người thở phào, nhẹ nhõm. Còn 3 tiếng nữa sẽ tới đích. Điều cũng rất ngạc nhiên, hơn một tiếng chờ đợi, tôi không hề nghe ai cất tiếng nói chuyện riêng. Bình tĩnh chờ đợi, mọi người im lặng như ở trong nhà thờ đạo. Chẳng nghe ai than phiền kể cả những hành khách sẽ đón chuyến bay nối tiếp sau khi đáp xuống Helsinki.

Quang cảnh thành phố cổ Porvoo ở Phần Lan (Ảnh: adventures.com)

Thời tiết 3 độ ở sân bay không làm cho tôi quên đi suy nghĩ: đúng là “mọi người vì mình” (người bịnh) chứ không phải “mình vì mọi người” như tôi thường nghe răn dạy.

Tôi tự hỏi, nếu không đáp xuống một nước khác để cấp cứu một hành khách, liệu hãng máy bay Finair có phải chịu trách nhiệm gì không, khi chết người xảy ra, vì đáp xuống, cất cánh, xin đáp, xin bay, rất nhiêu Khê, đâu có phải muốn là được? Và tôi cũng tự hỏi, nếu là hãng bay “Chiều Nay Airline”, công dân Việt hiếm hoi có được ưu ái cứu lấy mạng sống trong một chuyến bay toàn người nước ngoài xa lạ kia không?.

Nguồn: Nguyễn Long Chiến

Vì sao Phần Lan là quốc gia hạnh phúc nhất thế giới?

20 Tháng Tư 2023

Lần thứ 6 liên tiếp, Phần Lan là quốc gia hạnh phúc nhất thế giới – theo Báo cáo Hạnh phúc Thế giới năm 2023. Vậy những điều gì đã giúp “xứ sở nghìn hồ” này luôn được xếp ở vị trí đầu tiên trong bảng xếp hạng về “Hạnh phúc”?

Hằng năm vào mỗi dịp kỷ niệm Ngày Quốc tế Hạnh phúc (20/3), Liên hợp quốc đều công bố Báo cáo Hạnh phúc Thế giới (World Happiness Report), trong đó có đưa ra bảng xếp hạng các quốc gia hạnh phúc nhất thế giới. Có rất nhiều tiêu chí trong báo cáo, nhưng điểm chung lớn nhất của các quốc gia hạnh phúc là cung cấp mạng lưới an toàn cho công dân xung quanh các vấn đề quan trọng như chăm sóc sức khỏe và hỗ trợ xã hội. Báo cáo được thực hiện bằng cách tính toán một số loại chỉ số như: GDP bình quân đầu người, hỗ trợ xã hội, số năm sống khỏe mạnh, tự do lựa chọn cuộc sống, sự rộng lượng, nhận thức về tham nhũng và lạc hậu,…

Ảnh: Reuters- Vietnammet

Làm thế nào mà một quốc gia ở cực bắc của thế giới như Phần Lan với khí hậu lạnh giá khắc nghiệt, lại trở thành nơi hạnh phúc nhất thế giới? Đây là thắc mắc của nhiều người khi nói tới quốc gia này.

Cách sống lạc quan, tích cực của người dân

Theo trang adventures.com, mùa đông ở Phần Lan kéo dài khoảng 6 tháng và thường rất lạnh. Người Phần Lan luôn tận dụng tối đa thời gian của họ. Khi thời tiết ấm lên vào mùa hè, người dân thích dành thời gian rảnh rỗi ở bên ngoài trời hơn là ngồi trên ghế sofa xem tivi. Người dân Phần Lan luôn sống theo “tinh thần sisu”, tức là luôn kiên cường, dũng cảm đương đầu với những thử thách trong cuộc sống. Đối với nhiều người Phần Lan, thay vì chờ đợi một ngày nắng đẹp, thì họ sẽ không quản ngại băng giá đi lại bằng xe đạp hay vượt qua biển hồ đóng băng để đến chỗ làm và tận hưởng cuộc sống.

Quang cảnh thành phố cổ Porvoo ở Phần Lan (Ảnh: adventures.com)

Người dân Phần Lan tận hưởng thời tiết nắng ấm trên bờ sông ở Helsinki (Ảnh: Getty Images)

Người dân Phần Lan làm việc chăm chỉ nhưng không đồng nghĩa với việc làm quá nhiều, họ luôn dành thời gian để nghỉ ngơi hợp lý. Điều đó có nghĩa là hầu hết người dân đều cân bằng tốt giữa công việc và cuộc sống.

Văn hóa Phần Lan coi trọng sự cởi mở, hợp tác, giúp đỡ người khác hơn là cạnh tranh. Người dân cảm thấy yên tâm và hài lòng với cuộc sống và không gặp áp lực cuộc sống như người dân các quốc gia khác. Điều đó mang lại cho họ một sức khỏe tinh thần tốt, ngay cả khi gặp biến cố trong cuộc sống.

Cảnh quan thiên nhiên trong lành, tươi đẹp

Phần Lan là một trong những nơi tuyệt vời nhất trên trái đất. Thiên nhiên rất đẹp, với những khu rừng hoang sơ rộng lớn, cảnh quan và những hồ nước tuyệt đẹp. Nhiều người nói rằng đó là một nơi tuyệt vời để ghé thăm vì vẻ đẹp tự nhiên; họ cho rằng thời gian dành cho thiên nhiên là liều thuốc giải cho sự căng thẳng, mệt mỏi và nhàm chán.

Phần Lan có tới 40 công viên quốc gia và việc dành thời gian bên ngoài là một phần quan trọng trong văn hóa Phần Lan – một cuộc khảo sát năm 2021 cho thấy gần 90% người Phần Lan coi thiên nhiên đóng một phần quan trọng trong cuộc sống của họ.

Ở Phần Lan, “Quyền tự do đi lang thang” ở vùng nông thôn thậm chí còn được quy định trong một quy tắc có tên là Quyền của mọi người, có nghĩa là mọi người có thể sử dụng miễn phí gần như tất cả các khu rừng và hồ nước, vì vậy đi bộ, bơi lội, trượt tuyết và thậm chí cắm trại đều được miễn phí ở những khu vực công cộng này.

Chỉ số ô nhiễm không khí AQI trung bình năm 2021 của Phần Lan là 23, ở mức màu xanh lá cây – mức độ tốt nhất trên thang điểm. Năm 2018, Tổ chức Y tế thế giới xếp hạng Phần Lan là nước có không khí sạch nhất thế giới. Người Phần Lan vì thế luôn được sống trong bầu không khí sạch, trong lành, mức độ ô nhiễm không khí thấp giúp cải thiện chất lượng cuộc sống và giảm các bệnh về đường hô hấp.

Cảm giác về sự an toàn, yên tâm

Một trong những chỉ số quan trọng về hạnh phúc là cảm giác an toàn của mọi người. Phần Lan đặc biệt xuất sắc trong hạng mục này do tỷ lệ tội phạm thấp. Điều này đã dẫn đến một nền văn hóa nơi mọi người cảm thấy an toàn, yên tâm và mãn nguyện.

Người dân Phần Lan luôn cảm thấy hài lòng với cuộc sống của mình và những gì mình đang có (Ảnh: adventures.com).

Ở những thành phố đông đúc như thủ đô Helsinki, không có vấn đề đáng ngại lớn nào về an toàn, an ninh. Còn khi đến các vùng nông thôn của nước này, nhiều ý kiến cho rằng hầu như vấn đề tội phạm không tồn tại. Theo đánh giá của Diễn đàn Kinh tế Thế giới năm 2017, Phần Lan được mệnh danh là quốc gia an toàn nhất trên thế giới. Theo The Telegraph, bản đồ rủi ro du lịch năm 2019 đánh giá thế giới theo ba loại: rủi ro y tế, an ninh và an toàn đường bộ, thì Phần Lan có chỉ số tổng thể thấp nhất.

Nền giáo dục hạnh phúc

Phần Lan là một trong những quốc gia sở hữu hệ thống giáo dục xuất sắc. Theo một đánh giá của Los Angeles Times, nền giáo dục của quốc gia này luôn nằm trong top đầu. Người Phần Lan yêu giáo dục và nghề dạy học ở đất nước này được mọi người đánh giá rất cao. Việc tuyển chọn giáo viên phải trải qua các tiêu chuẩn rất cao và giáo viên được trả mức lương với những con số hậu hĩnh.

Trong khi đó, với học sinh, trước khi vào lớp 1, các em bé từ 8 tháng tuổi trở đi ở Phần Lan đều nhận được chế độ chăm sóc sức khỏe và giữ trẻ miễn phí. Chính sách này đã được áp dụng từ năm 1996 cho đến nay. Các môn học ở giai đoạn dưới 7 tuổi không bao gồm đọc viết hay làm toán mà sẽ liên quan đến thiên nhiên, động vật và sự sống để các bé vừa học vừa chơi.

Cứ mỗi 45 phút học trong lớp thì học sinh Phần Lan sẽ có 15 phút nghỉ giải lao (Ảnh: SBS News)

Chủ trương của nền giáo dục Phần Lan là không phân biệt đối xử vì những khiếm khuyết của trẻ em. Ngược lại quốc gia này còn quan tâm và trân trọng sự khác biệt và nhu cầu riêng của mỗi cá thể trong xã hội.

Bên cạnh đó, học sinh tại Phần Lan không phải trải qua quá nhiều kỳ thi chuẩn hóa áp lực như các nền giáo dục khác trên thế giới. Trong suốt quá trình học tập, chỉ có một kỳ thi chuẩn hóa bắt buộc cho học sinh Phần Lan sau khi kết thúc lớp 12.

Học sinh Phần Lan có thời gian nghỉ giải lao rất nhiều mỗi ngày với tổng thời gian là 75 phút mỗi ngày. Cụ thể là cứ mỗi 45 phút học trong lớp thì sẽ có 15 phút nghỉ giải lao. Đối với các em học sinh lớp 1 và lớp 2 thì mỗi tuần chỉ có khoảng 20 giờ học trên lớp. Càng lên bậc học cao hơn thì giờ học sẽ tăng từ từ.

Có thể thấy rằng, trong văn hóa của Phần Lan, hạnh phúc không nhất thiết là phải cảm xúc ngập tràn. Khái niệm hạnh phúc của họ đơn giản là luôn cảm thấy hài lòng với cuộc sống của mình và những gì mình đang có. Người Phần Lan cũng cho rằng những ngày u ám là một phần tất yếu của cuộc sống hàng ngày và vui vẻ chấp nhận điều đó. Chấp nhận tính hai mặt của cuộc sống chính là một trong những bí quyết để có được hạnh phúc như người Phần Lan!./.

Theo Song Anh